1925 чылдың август 31-де үнүп эгелээн

Кадык камгалалында

ЭҢ БЕРГЕ ААРЫГ

чт, 03/19/2015 - 14:36 шакта үндүрген

Эң-не берге аарыг

Рубрика: 

ПЕРИНАТАЛДЫГ ТӨП — ТИИЛЕКЧИ

ср, 03/04/2015 - 15:20 шакта үндүрген

Февраль айның сөөлгү субботазында найысылалдың чурттакчыларының кышкы үеде дыштаныр ынак чери — «Тайга» станциязынга ТР-ниң Кадык камгалал яамызы хоорайның эмнелгелер коллективтериниң аразынга хаак болгаш харга бут бөмбүүнүң түңнел оюнун эрттирген.

Рубрика: 

АРЖААННАРЫВЫС АВЫРАЛЫ

пт, 02/13/2015 - 08:57 шакта үндүрген

Бойдус чаяалгазының ачы-авыралының дугайында бурунгу грек эртемден эмчи Гиппократ эрте-бурун шагда-ла мынчаар чугаалап каан: «Эмчи эмнээр, бойдус кадыкшыдар». Шынап-ла, өзээн өттүр-ле сөглээн.

Рубрика: 

КАДЫК ДИШТЕР. ЧАРАШ ХҮЛҮМЗҮРҮГ

пн, 02/09/2015 - 11:36 шакта үндүрген

Бежен-оол Кууларович Торуш республиканың диш эмнелгезиниң улуг эмчизи болуп ажылдаа-ла, 9 чыл чеде берген. Ол күш-ажылчы базымнарын бо-ла эмнелгеге эгелээн, ниити ажыл стажы 20 чыл ашкан.

Рубрика: 

ЧИИГЕЛДЕЛЕР ХЕВЭЭР АРТАР

чт, 02/05/2015 - 12:22 шакта үндүрген

Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызы эрткен чылдың түң­­нелдерин үндүрүп, 2015 чылда кол сорулгаларны тодараткан. Бис­тиң номчукчуларывысты сонуургадып турар чугула айтырыгларга харыыларны кадык камгалал сайыды Орлан Эрес-оолович Донгак берген.

Рубрика: 

АРАГА БОЛГАШ САГЫШ ААРЫЫ

чт, 01/22/2015 - 10:36 шакта үндүрген

Кижи бүрүзүнүң чуртталгазында муңгарап, хөөнзү­реп, аар-берге ажыг-шүжүгге таваржы бээр үелер турар. Чамдык улус ону дүрген шыдажып эрттириптер, а өскелерниң ындыг байдалы сагыш аарыын­че шилчий бээр. Ындыг таварылгаларда кижиге специалистиң дузазы чугула херек. Ынчалза-даа хөй кезиивис ону бодунуң күжү-биле ажып эртерин кызыдар, а ол дээрге аарыгның улам сайзыраары-дыр.

Рубрика: 

САЛГАЛЫҢ ДЭЭШ ХАРЫЫСАЛГАҢ УТПА

пт, 12/19/2014 - 09:53 шакта үндүрген

Канчап уруглар социал өскүс апаарыл? Ооң чылдагааннары чүдел? Бо айтырыгларга хамаарыштыр рес­публиканың Херээженнер эвилели чыл санында эрттирер конференция­зынга чугаалашкан. Бо чылын ону «төгерик стол» хевиринге эрттирип турарын «Россияның херээженнер эвилели» хөй-ниити организацияның Тывада салбырының даргазы база ТР-ниң Өг-бүле болгаш уруг­лар агентилелиниң директору Раиса Борисовна Кужугет чугаалааш, 2014 чылда чоруткан ажылдарының отчет-презентациязын кылган, активчилерге шаңнал-макталдарны тывыс­кан. Социал өскүстер дугайында «ТР-ниң өг-бүлеге болгаш уругларга социал дуза төвү» күрүне албан чериниң директору Орланмай Куулар база Кызылдың № 5 гимназиязының психолог башкызы Марина Жук кол илеткелдерни кылганнар.

Рубрика: 

БИСТИҢ КАДЫЫВЫС – БОДУВУС ХОЛУВУСТА

пт, 12/19/2014 - 09:50 шакта үндүрген

Бодап-бодап кээрге, кижиниң кадыкшылындан эрткен чү­ве чок. Эшкедеп-ле чоруур эрбенниг амыдыралывыста кадыывыс дугайында тооп бодаар эвес бис. Кандыг-бир аарыгга туттурупкаш, ынчан харын бодавасты бодап, кончуумну аа, кадыым дугайында чоп-ла сагыш салбайн чораан кижи боор мен деп эмчи-домчуже маңнап, лама-хамнарга безин чалбарып чеде берген турар бис. Кижиниң кадыы-ла эки болур болза, арткан чүве аайлажы бээр деп бо-ла чугаалажыр болгай бис. Ол-даа шын. 

Рубрика: 

ХАНДЫРЫЛГАДА ЧААРТЫЛГАЛАР

вс, 09/22/2013 - 21:04 шакта үндүрген

№109 (18384). 2013 чылдың сентябрь 19

ТР-ниң кадык камгалал сайыды Орлан Эрес-оолович Донгак-биле ужурашкаш, бистиң корреспондентивис медицинада чаартылгаларга хамаарыштыр сонуургаан айтырыгларынга харыыны алган. Ону мооң адаанда парладывыс.

Рубрика: 

ТЫВАДА КYШ-КУЛЬТУРА ДИСПАНСЕРИ

вс, 09/22/2013 - 20:45 шакта үндүрген

№109 (18384). 2013 чылдың сентябрь 19

Тывага республиканың күш-культура эмчи диспансерин ажыдар дугайында док-таалды Чазак хүлээп алган. Кадык камгалалының чаа албан чери массалыг спортчу хемчеглер үезинде эмчи ачы-дуза хандырылгазын, спортчуларның кадыкшылын доктаамал хайгаарап, амыдыралдың кадык овур-хевирин суртаалдаар ажыл-чорудулгалыг боор. 

Рубрика: 

БУЯННЫҢ ОРУУ УЗУН

сб, 09/14/2013 - 12:48 шакта үндүрген

Делегейге бодунуң буянныг ажыл-үүлези-биле саая-саая кижилерге ачы-буянын чедирип чоруур кижи хевиринде бурган, шажын-чүдүлге база эмнээшкин дугайында каш чүс том эртем ажылдарының автору, тибет медицинаның тергиини, чырыткылыг XIV Далай-Лама башкының «кадыкшыл чокта – чуртталга чок», «бөмбүрзекте хамык чүүлдүң эгези – кадыкшыл» дээн мерген сөстерин дыңнаваан кижи ховар. Ыдыктыг башкы кижиниң мага-бодунуң кадыкшылы, ол мага-ботту эдилээн кижиниң сагыш-бодалындан, сеткил-чүрээнден база кылып чоруур чаагай кылдыныгларындан дорт хамааржыр деп угааткан. Бурун шаандан бээр кижи төрелгетенниң кадыын быжыглаар болгаш аарыгның чылдагаанын болдурбас база аараан улусту эмнээр кижилерни чон чер кырының бурган-сагыызыны деп хүндүлеп келген. Бо хүннерде эмчи кижиниң овур-хевиринге болгаш алдар-адынга сеткил ханыышкынныг мактал чон аразында бодунуң туружун улам бедиткен.

Рубрика: 

Сорулга — амыдыралга боттандырары

сб, 09/14/2013 - 12:09 шакта үндүрген

«Тыва – элээр чоруктуң девискээри» төлевилелди амыдыралга боттандырар сорулга-биле ТР-ниң Чазаа республиканың чурттакчы чонунуң арагалаашкынга алыскан деңнелин тодарадыр талазы-биле социологтуг айтырыг-харыы чорударынга деткимче көргүзериниң дугайында Айтыышкынны үндүрген болгай. Ооң амыдыралда кайы хире боттанып турарының дугайында ТР-ниң Кадык камгалал яамызының штаттан дашкаар психиатр-наркологу, республиканың наркодиспансериниң кол эмчизи Ирина Опанасовна Бадыргы-биле бистиң корреспондентивис чугаалашкан.  

Рубрика: 

ХӨЙ-НИИТИ ПАЛАТАЗЫ — БАЙ-ТАЙГАДА

вт, 07/09/2013 - 10:24 шакта үндүрген

Июнь 5-те Бай-Тайга кожуунга ТР-ниң Хөй-ниити палатазының хүнү болуп эрткен. Тээли суурнуң Н. Өлзей-оол аттыг Культура бажыңынга «Кожуунга өкпе аарыы турбазын» деп темалыг сайгарылгалыг хуралы эрткен. Аңаа ТР-де Хөй-ниити палатазының даргазы Хонук-оол Монгуш, республиканың өкпе аарыгга удур диспансериниң кол эмчизи Мерген Кызыл-оол, РФ-тиң Уруглар фондузунуң Тывада салбырының удуртукчузу Майя Жамц олар илеткелдер кылган. 

Рубрика: 

САРГЫДАН КАМГАЛАНЫҢАР!

пт, 05/10/2013 - 09:20 шакта үндүрген

Саргылар апрель-июнь болгаш сентябрь-ноябрь айларда кончуг шимченгир боор. Эң ылаңгыя часкы үеде саргыга ызыртып алырының айыылы улуг. Бо чазын саргыга кижи ызырткан таварылга март 25-те демдеглеттинген. Ол дээрге эрткен чылгы байдалга деңнээрге, 21 хонук эрте – саргыларга ызыртып болурунуң айыылының көскү чижээ. Май айның бешке чедир 231 саргыларны шинчилээн, оларның 58-зи кижилерден туткан саргылар. Кижилерден туткан саргыларның 20-зи вирустуг, а 4-ү саргының вирустуг энцефалиди-биле хоранныг болган. Саргының вирустуг энцефалидинден аараан таварылга Улуг-Хем кожуунда «Сай-Хонаш» столоваяның девискээринге демдеглеттинген. Бо аарыгны дүрген болгаш дээштиг эмневес болза, кижи өлүр азы нерв системазы баксырап, бүгү назыда инвалид бооп артарының айыылы бар.

Рубрика: 

КИЧЭЭНИҢЕР – САРГЫ!

ср, 04/24/2013 - 10:20 шакта үндүрген

Чылый берген үеде хоорай чурттакчылары өг-бүлези-биле арыг агаарлыг арга-арыгга дыштанып эгелээр. Агаарлаашкын соонда бажыңга чанып келгеш, идик-хеп аразынга саргыны тып ап болур. Бир эвес саргы силерни ызырыпкан болза, чүнү канчаарыл? Бо дугайында санитар эпидемиологтуг хайгаарал албан чериниң салбыр даргазы Наталья Доржуевна Ооржак-биле чугаалаштым.

Рубрика: 

Страницы