Июль 1-ден эгелеп 2020 чылда ажылдап эгелээн 8 хуу күрүне деткимчелиг чиигеткен ипотека ажылдавайн баар. Чылдагааны – чавызаткан ставканың саң-хөө рыногунуң боттуг байдалынга дүүшпези. Аңаа дүүштүр Россияның Төп банкызы чылда 16 хуулуг ставканы тургускан турган. Ынчалзажок 2030 чылга чедир 8 хуулуг “Өг-бүле ипотеказы” программа күштүг болуп артар. Ону алырының дүрүмнери чаарттынар.
Июль 1-ден эгелеп чуртталга-коммунал ажыл-агыйының талазы-биле ачы-дузаның өртектерин эде санаар. РФ-тиң Чазаа болуп болгу дег хажыгларның хемчээлин доктааткан, ынчалза-даа регион бүрүзү бодунуң хууларын тургузар, ол хиреге өртектер өзер. Ол ышкаш июль 1-ден тура хамаатыларның чамдык кезээнге чуртталга-коммунал ажыл-агыйының талазы-биле ачы-дуза дээш банк дадывырын күш чок болдурган.
Июль 1-ден тура муниципалдыг болгаш күрүне өнчүзүнүң хуужудулгазы өскерлир. Өртектерни чарлавайн, объектилерни садып-саарарының орнунга, ажык садыглаашкынга баштайгы саналдан 5 хуу бедик өртекти тургузар.
Июль 1-ден тура чээли организацияларынга, чээли-биле холбаа чок саң-хөө организацияларынга, саң-хөө рыногунда ачы-дуза чедирип турар кижилерге киирген өргүүделдерниң чаңгыс аай чуруму күштүг болур. Чаа дүрүмнер ёзугаар, өргүүдел ээзинге харыыны 15 хонуктуң (чамдык таварылгаларда 25 хонуктуң) дургузунда бээр хүлээлгелиг.
Июль 1-ден эгелеп чээлилер талазы-биле айыылзыныышкыннарның коэффициентилеринге немелделер өзер. Ындыг чүүл чээли чүъктешкизи 50 хуу ажып турар хамаатыларга чээли алырының чорудулгазын нарыыдадыр. Банкылар ындыг кижилерге 20 хуудан ашпайн турар чээлилерни бээр апаар.
Июль 1-ден тура чээли чегдиникчилеринге хереглекчилер чээлизиниң талазы-биле өрелерни дуглаарының ээлчээ өскерлир. Бирги ээлчегде хуулар талазы-биле өрелерни дуглаары кедилиг апаар, а хөөлерни болгаш торгаалдарны эң-не сөөлүнде төлээр болур.
Июль 1-ден тура 80 хардан өрү назылыг кижилерниң, шериг пенсионерлерниң, оларның өг-бүлелериниң РФ-тиң чаа регионнарында чурттап турар кежигүннеринге, пенсия назыны четкеш, ажылдавайн барган кижилерниң пенсияларын индексастаар.
Июль 1-ден тура Россияга хөй ажы-төлдүг өг-бүлелерниң даңзызы ажылдап эгелээр. Ол күрүнениң эрге-чагыргалары-биле кады ажылдажылганы бөдүүнчүдер база көрдүнген чиигелделерни алырын чиигедир сорулгалыг.
Июль 1-ден тура чаа майыктың кадагааты паспортун алырынга күрүне каайлызы өскерлир: улуг кижилерге ол 6 муң, бичии уругларга 3 муң рубль болур.
Июль 1-ден тура РФ-тиң хамаатызының эрге-байдалын алганы-биле, Россияның девискээринче киргени-биле, Россияга чурттаарының хевирин база ажылдаарынга чөпшээрелди алганы-биле холбашкан күрүне каайлызы өзер.
Июль 1-ден тура 28 градустан бедик арага кылыгларынга өртектер өзер. Бо өскерилге арага кылыгларын үүрмектеп-даа, мөөңү-биле-даа садыглаашкынга хамааржыр. 2009 чылдан бээр РФ-тиң Саң-хөө яамызы кадыг арага-дарыга адаккы өртектерни бедидип келген. Өртектер өзүлдезиниң амгы чурумун 2023 чылың январь 1-де доктааткан болгаш ол 2026 чылдың төнчүзүнге чедир шиңгээттинер.
Июль 25-те национал төлевир системазының дугайында хоойлу күштүг болуп кирер. Ам чамдык таварылгаларда банкылар хамаатыларга оларның банк саннарындан бузурукчуларның оорлааны акша-хөреңгилерни дуглап бээр хүлээлгелиг апаар.
А. ХЕРТЕК белеткээн.
“Шын” №49 2024 чылдың июль 3