Айыыл чок дыштанылгалар

Ада-иелерге сүмелер
Чаа чылга чедир санныг хонуктар арткан. Чылда чаңгыс катап болур кайгамчык хуулгаазын байырлалда уругларны чараш ногаан шивижигеш, чигирзиг белектер, хардан кылган чуңгу, шанак, коньки, хаак болгаш янзы-бүрү хевирниң хлопушкалары, отчугаштар дээн ышкаш кайгамчык солун оюн-тоглаа манап турар. Ынчалза-даа чамдык чылдарда байырлалдар чүгле оюн-тоглаа болгаш өөрүшкү-биле эвес, а янзы-бүрү чылдагааннарның уржуундан кемдээшкиннерни алган таварылгалар эвээш эвес болур. Ынчангаш кышкы дыштанылга үезинде уругларның хостуг үезин айыыл чок кылдыр эрттиреринге ажыктыг сүмелерни ТР-ниң Кадыкшылга төвү белеткээн.

Бөдүүн болгаш билдингир сүмелер кадыкшылды, харын-даа амы-тынны камгалап алырынга база чүгле өөрүшкүлүг болуушкуннар-биле чуртталганы каастаарынга ажыктыг.

Дыштаныр хонуктарда өрт айыылын болдурбас дизе, бөдүүн дүрүмнерни сактып алыры чугула. Бирээде, шивиниң турар чери быжыг болгаш оттан ырак турар ужурлуг. Шиви каастаар гирляндаларны кыпсыр бетинде, эки хынап алыр. Шивиниң будуктары ханадан ырак, а бедии дээвиирге четпес болур ужурлуг. Электри-биле чырыыр шиви каастаар ойнаарактарны кичээнгейлиг хынаар, садып ап тургаш, бижиин номчуур.

Шивини хөвең, саазындан кылган ойнаарактар-биле кааставас. Марлядан, хөвеңден болгаш картондан кылган маскарадтар кедип болбас. Шиви чанынга лаа болгаш бенгал оттары кывыспас. Пиротехниктиг чүүлдер-биле уругларны ойнатпас.

От-биле ойнавас, электри-биле ажылдадыр техниканы улуг кижиниң киржилгези чокка ажыглавас дээрзин уругларга катап-катап сагындырар. Хып чыдар отче куруг банкалар болгаш шилдер октап болбас. Өрт болу бээр болза, эт-сеп адаанче чаштынып болбас.
Ажы-төлүңерни бажыңга ээн кагбаңар. Соок чепсектерни болгаш отту уругларның хол чедер черинден ырадыр салыр. Эмнерни уругларның хол четпес черинге шыгжаар. Уруглар улуг кижи чокка агаарлавас ужурлуг. Бо бүгү чүүлдү бодуңар сагып, ажы-төлүңерге үлегерден көргүзүңер.

Ажы-төлүңерге даштыгаа үр ойнаарын чөпшээревеңер. Уруг бүрүзү чурттап турар кудумчузунуң адын, бажыңының дугаарын билир боор ужурлуг. «112» деп дүрген дуза дугаарын ажы-төлүңерге доктааттырып калыңар.

Бистиң корр.
«Шын» №100 2024 чылдың декабрь 28