«Шын» 12+

АЛДАН-МААДЫР ЫНДЫГ ЧЕР БООР…

24 апреля 2023
64

Алдан-Маадыр ындыг чер боор…
Ада-өгбе төөгүлерлиг.
Арыг, кылаң Хемчик уннуг,
Алгап, ырлаан Алаш хемниг.
Торгу, маңнык Оргу-Шөлдүг,
Тоорук, каттыг Манчүректиг.
Алды баштыг Кара-Даглыг,
Актыг шын дээш тулчуп чораан
Алдан дургун маадырларлыг.
Мөге сынныг, караа оттуг
Монгуш угу Самбажыктың
Ховар чараш, угааны улуг
Ховалыг угу Дажыманың
Үре-салгал дамчып келген
«Уйнукпайлары» сайзыралда!

Алдан-Маадыр ындыг чер боор…
Ажыл-ишчи, сергек чоннуг.
Арбай, сула тарыыр шөлдүг,
Арбын малдар оъттаар черлиг,
Аалдар чайлаар турлагларлыг.
Далган, ногаа аймаа-биле
Төрел чонга үлүүн киирген
Көдээ иштиң «хааннары»
Макар Донгак, Раиса, Сероф
Оран, чуртун сайзыраткан
Онза, шыырак удуртукчулар!
Сундуккай Монгуш, Хунаштаар-оол
Сыгыт, хөөмей «сыгыргалары»,
Өттүр «салыр» эртемдени
Өле баштыг Дарыма башкы.

Алдан-Маадыр ындыг чер боор…
Алдарлыг малчын Дажы-Намчал
Авааңгыр оглу Херел башкы,
Эргим черден тыныш алгаш,
Эртемден ат чаалап алган!
Оптуг шыырак мөгелери
Ооржак Дапыл, Өлзей-оол, Макар
Оңнай-соңнай октап турда,
Оргу-Шөлү диңмирей бээр!
Шүүреп, аштаан «үрезин» дег,
Шүржеңмейлер ажы-төлү
Шупту дээди эртем четкеш,
Чуртун, чонун алдаржыткан!
Алдарлыг малчын Оттук Монгуш
Аймак-хелбээ чолдуг иште!

Алдан-Маадыр ындыг чер боор…
Эртем оруун айтып берген
Эргим ынак башкылары
Екатерина, Дүмен-Байыр
Шогдуповна, Санааевич
Эгүүр шагда уттундурбас!
Химия, биология башкылары
Кичээндирип өөредип каан,
Алдан-Маадыр – ие черден
Алдар-аттыг эмчилер хөй…
Бавук кызы Чечек Даваа,
Маадыр-оол кызы Маргарита
Буян кылып чонун эмнээн,
«Бурган болган» чараш кыстар!

Алдан-Маадыр ындыг чер боор...
Эмчи ажыл салгал дамчаан
Эреспейлер – Дөзүр-оолдар!
КОВИД «хамчык» узуткашкан
Ховар эмчи Ольга Серен,
Кара-Шири кызы Любовь
Хан-дамырының «Кадыны»-дыр!
Өктек-оолдар уруглары
Өргүн чоннуң чоргааралы!
Чечен, мерген чогаалчывыс
Чашкымаа оглу—хүндүткелде!
Чонун, чуртун алгап бижээн
Чогаалдарын шаңнай-ла бээр!

Алдан-Маадыр ындыг чер боор...
Сарыглар Орлов – шевер дарган
Салбаан, кылбаан тураскаалы чок!
Сылдыс каастаан экти бедик
Сыгдык оглу шагдаа Сергей
Чалданыш чок подполковник!
Бопуяктар угун салгаан
Муңчу малчын Эрес Ооржак
Арат-ажыл агыйының
«Алдын холдуг», ишчи оглу.

Дөгерезин төөгүүр болза,
Дөңгеликти ашпас магат.
Ыры, шүлүк алгап, мактаан,
Ындын чоргаар Алдан-Маадыр!

Алдан-Маадыр ындыг чер боор…
Ак-көк Сүт-Хөл өдээ-дир ол!

/ Раиса ХОВАЛЫГ, Тываның чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү
Чурукту интернет четкизинден алган.

"Шын" №29 2023 чылдың апрель 22

Надежда Сат