Алексей Балганович Нугуурак өөнүң ишти Бапый Дондуповна-биле (Нина) өг-бүле тудуп чурттааш, үш ажы-төл азырап алганнар. Алексей Балгановичиниң улуг угбазы Доора-Хем суурга школага поварлап ажылдап турган. Ол 6 ажы-төлдүң иези турган. Бичии оглу Саша 1 харлыг турда саап олурган инээ тепкен чүве-дир. Доора-Хем суурнуң эмнелгезинге чыткаш, шыдашпайн барган. Ам бергедээн, 6 ажы-төл өскүс арткан. Честези Сергей Маңгыр-биле дугурушкаш, улуг угбазының чаш ажы-төлүн үлежип алганнар. Алексей, Бапый Нугуурактар өскүстерниң үжүн алганнар: уругларның эң-не улуу Динаны, кыстарның хеймери Люданы, хеймер оглу Сашаны. Артканнарын адазы Сергей Маңгыр арттырып алган.
Нугуурактар азырап алган ажы-төлүн боттарының адынга кылдыртып алган. Олар боттары аныяандан кады чурттааш, ажы-төл бодарадып көрбээннер. Азырап алган ажы-төлүнге дыка ынак турганнар. Оларны кижизидип, өөредип, төрээн иезин чоктатпайн, өстүр азыраан ада-иези-дир.
Алексей Балганович Кызылдың башкы училищезин дооскаш, Кара-Хаак эге школазынга тыва дыл башкылап, а Бапый Дондуповна уругларын азырап олурган.
Алексей Балганович «Шын», «Тываның аныяктары» солуннарга статьялар бижиир турган. Кызылга көжүп келгеш, Партия школазынга өөренип кирип алган. Бапый Дондуповна Кызылдың хеп даараар мастерскаязынга даараныкчылап ажылдай берген. Партия школазын дооскаш, «Шын» солуннуң редакциязынга корреспондентилеп кирген. Корреспондент кижи олут орбас, чыдын чытпас, Тываның эң ыраккы Мөңгүн-Тайга, Тожу, Бай-Тайга, Тес-Хем, Өвүр кожууннарынга албан чедер хүлээлгелиг турган.
Нугуурактарның улуг уруу Дина Алексеевна-биле 1962 чылдың июнь 25-те Тыва автономнуг областың уран чүүл фестивалы болуп турар үеде таныжар аас-кежиктиг болдум. Ол хүнден эгелеп Нугуурактарның улуг күдээзи болдум. Ынчан Тываның Көдээ ажыл-агый техникумунга өөренип турган мен. Людага ада-иези аажок чоргаарланыр, ооң өөренири кончуг эки. Саша арай чассыг, баштак чаңныг, Люда угбазын «людоед» деп шолалап кыжырар. Олар азыраан ада-иезинге кончуг ынактар.
Алексей Балгановичиниң чоок эдержир эжи Тыва радионуң оператор-корреспондентизи Дартан-оол Ендан. Оларның өөнүң ишти Бапый Донуповна биле Делгермаа Чамбаловна Кызылдың эрги автовокзалының чанында хеп даараар мастерскаяга кады ажылдап турган эжишкилер.
Алексей Балганович «Шын» солунга бижээн чүүлдериниң адаанга чамдыкта Сыын-оол деп өскертип бижиир турган. Ол редакцияга хөй чылдар иштинде ак сеткилдиг, ажылынга бердинген, быжыг тура-соруктуг ажылдакчы чораан. Ол пенсиялай бергеш безин, «автомадын» (демир-үжүүн) холдан салбаан, ынак солунунга статьяларны, шүлүктерни бижип турган.
Алдын-оол ООРЖАК,
Күш-ажылдың хоочуну,
Тыва Республиканың көдээ ажыл-агыйының алдарлыг ажылдакчызы.
Кызыл-Мажалык суур.