«Шын» 12+

Бергелерге торулбаан шүлүкчү

8 декабря 2023
44

Кижилерниң аразында кандыг улус чок дээр ону. Амыдырал-чуртталгазының иштинде кижи хѳѳкүй кандыг салым кѳрбес дээрил.

Ада-ие ажы-тѳлүн чырык ѳртемчейге бодарадып, эртем-билигге чедирип, ажыл-ишче углап, ѳглеп-баштап чоруурлар болгай. Ынчалза-даа кандыг-бир кижиниң буруузу-биле чамдык улустуң ажы-тѳлү каржы-дошкун салым-чолду эдилеп чоруурлары база бар. Бир эвес буруулугларның хайы эвес болза, дошкун салым-чолду эдилеп чоруурларның аразында та кандыг салым-чаяанныг, эртем-билиглиг, Тывавыстың алдарлыг кижилери-даа турар чадавас турган боор. Ындыг кижилерниң аразында Таңды кожууннуң Арыг-Бажы суурда чурттап чоруур Алик Александрович Аракчаа хамааржыр. Алик Александрович 1988 чылда Арыг-Бажы суурга тѳрүттүнген. 9 классты дооскаш, Балгазынның көдээ ажыл-агый техникумунга өөренип турда, 2006 чылда шеригже кыйгырткан. Уссурийск хоорайга шериг хүлээлгезин 3 чыл эрттирген. Шеригден халашкан соонда, Кызыл хоорайга ѳг-бүле тудуп, чурттай бергеш, үш оолдуң адазы болган. «Восток» орук черинге трактор мунуп ажылдап турган.

2014 чылда озал-ондакка таварышкаш, улуг кемдээшкин алган. Бир дугаар бөлүктүң инвалиди-даа болза, Алик муңгаралдарга алыспайн, чогаал ажылынче кирген. Ол шүлүк бижииринге салымныг болган. Ооң шүлүктери ада-иезинге, оглунга, төрээн сууру Арыг-Бажынга, эш-өөрүнге, чаңгыс классчыларынга, аныяктарга дээш 20 хире шүлүктерни чогааткан: «Ава кижи», «Ачам чагыы», «Оглумга», «Арыг-Бажы», «Ажылчын суур Арыг-Бажы», «Шарбанайым», «Кудумчувус, Леснаявыс», «Эжимге», «Ховар сеткилдиг кыс», «Сени дээштиң», «Карак чажы», «Бурганым», «Сактыышкыннар», «Чодураа», «Чаңгыс классчыларымга». «Кадыр шиштиг даг», «Миша одаа», «Чылгычылаан үелерим», «Кижи бол», «Эртенги хүнүң бода».

Алик Александрович тускай чогаал эртеми чок-даа болза, шүлүк чогаадырынга салымныг болганын ооң шүлүктери бадыткап турар. Чер-чуртун, чонун алгап-мактаан шүлүктери ооң кызымаккай туруштуун көргүзүп турар-дыр. Эр хей, Алик! Чогаадыкчы ажылынга чедиишкиннерни күзевишаан, «Таңды-Уула» чечен чогаал каттыжыышкынының кежигүнү ооң шүлүктерин чонга таныштырары-биле ном кылдыр үндүрер бис.

Сергей ОЮН, «Таңды-Уула» чечен чогаал каттыжыышкынының кежигүнү.


«Шын» №93 2023 чылдың декабрь 6

ШЫН Редакция