Тываның коммунал ажыл-агыйын хөгжүдер талазы-биле 3 чыл дургузунда чорудар ажылдарны планнап каан доктаалга Тываның Баштыңы В. Ховалыг адын салган. Бо сорулгаже ниитизи-биле 7,95 млрд рубль инвестицияларны хаара тудар ужурлуг.
Ук инвестициялар дузазы-биле бо чылын Ак-Довурак, Шагаан-Арыг хоорайларга, Чаа-Хөл суурга чаа котельнаялар тудар, Хову-Аксы суурда котельнаяны чаартырын уламчылаар база чылыг четкилерин реконструкциялаар.
Тываның найысылалы Кызыл хоорайга суг хандырылгазының системазын чаартыр, Улуг-Хемниң оң талакы эриинде девискээрге 5,8 км суг чоруур магистральды септеп, демир хоорзаларны полиэтилен кылдыр солуур. Оон аңгыда, төпчүткен суг хандырылгазынга “Спутник” микрорайонну кожар, Иркутская девискээринде насос станциязынче магистраль хоорзазын шөер, немелде суг алыр черлер тудар дээш оон-даа өске ажылдар чоруттунар.
Канализация четкизин реконструкциялаары, хирлиг суг арыглаар черлерни чаартыры база көрдүнген. Оон аңгыда, бо чылын ЧЭТ биле котельнаяларның хүл, шлагын эде ажылдап кылыр шугумнуң тудуу эгелээр. Кызыл хоорайның төвүнге чаъс суу агып кирер канализацияны тудар, чылыг четкилерин септээр ажылдар чоруттунар. Тывага тудуг ажылын калбартыры-биле, чылыг хандырылгазының четкилерин тударынче 2 млрд рубльге инвестициялар келир. А республика боду ук ажылдарже 827,2 млн. рубльди киириштирер.
Ынчалдыр 3 чыл дургузунда Тывага чуртталга-коммунал ажыл-агыйын сайзырадырынче ук адырны реформалаарынга дуза чедирер Фондудан 6,3 млрд ажыг рубльди база 815,5 млн. рубльге хууда инвестицияларны хаара тудары-биле, Тываның Чазаа ажылды чорудуп турар.