"Сээк безин ужуп үнмес”
Мариуполь хоорайның үлетпүр зоназынче шаап халдап кирерин соксадыр, ол девискээрден “сээк безин ужуп үнмес кылдыр” ону бүзээлээр дужаалды Россияның камгалал сайыды Сергей Шойгуга Президент Путин берген.
Үлетпүр зоназында бүзээлеткен украин шериглерге дүжүп бээрин база катап саналдаарын Владимир Путин сүмелээн. Бир эвес олар дүжүп бээр болза, украин шериглерге хамаарылга күрүнелер аразында дугуржулгаларның негелделеринге дүүшкек болур ужурлуун Президент айыткан.
Бо шиитпирниң кол сорулгазы российжи солдаттарның болгаш офицерлерниң амы-тынын камгалап арттырары дээрзин Владимир Путин демдеглээн.
План езугаар
НАТО (Соңгу Атлантика дугуржулгазының) күрүнелери Украинаны ээлеп алырының айыылы чиде бээрге, тускай шериг операцияны соксадырының дугайында шиитпирни Россия хүлээп алыр.
Ындыг дыңнадыгны Россия Федерациязының Даштыкы херектер яамызының Хамаарышпас күрүнелер демнежилгезиниң талазы-биле департаментизиниң директору Алексей Полищук СЭТА (ТАСС) агентилелинге интервью үезинде кылган.
“Тускай шериг операциязының шупту сорулгалары күүсеттинерге, ынчан ол доостур. Оларның бирээзи Донбасстың тайбың чурттакчы чонунуң камгалалының идегелдиг болуру. Оон аңгыда, Украинаны демилитаризастаары болгаш денацификастаары, Украинаның девискээрин НАТО күрүнелери ээлеп алырын соксадыры, украин девискээрден Россияга айыылды чок кылыры” – деп, дипломат демдеглээн.
Гуманитарлыг дуза
Каттышкан Нациялар Организациязы 2,5 миллион украиннерге гуманитарлыг дузаны чедиргенин күрүнелер аразының бо улуг организациязының чиңгине секретары Антониу Гутерриш делегейниң массалыг информация агентилелдеринге дыңнаткан.
Амгы үеде Украинаның девискээринде Каттышкан Нациялар Организациязының 1 муң ажыг ажылдакчылары гуманитарлыг дузаны шериг хөделиишкиннерден когараан тайбың чурттакчыларга чедирип турарын Антониу Гутерриш чугаалаан.
Чоокку 3 ай дургузунда 1,1 миллиард доллар гуманитарлыг дузаны Украинага чедиреринче делегейниң чурттарын Каттышкан Нациялар Организациязы кыйгырган турган. Бо хүннерге чедир 109 миллион доллар дузаны чедирген. Чижээлээрге, Кыдат 1,5 миллион долларның дузазын Украинаже чоруткан.
Каттышкан Нациялар Организациязының Чөвүлелиниң кежигүнүнден бо чылдың апрель 7-де эки тура-биле үнген-даа болза, Украинага гуманитарлыг дуза чедиреринге Россия база киржип турар.
Чарыгдалдарны санаан
Германияның Гессен федералдыг чериниң тус чер администрациялары Украинада дайындан дезип кээп турар кижилерни ашкарар-чемгереринге болгаш өске-даа чарыгдалдарынга акшаны санап үндүрген. Бир украин кижиге хамаарыштыр чаңгыс айда чарыгдал ортумаа-биле 3,5 муң евро болган. Ол чарыгдалдарны дуглаарын федералдыг эрге-чагыргадан Гессен чериниң администрациялары негеп турар.
Украинада дайынчы хөделиишкиннерден Германияже дескен кижи бүрүзүнүң бир хонукта шупту чарыгдалы ниитизи-биле 100 евро. Дезип келген кижи бүрүзүнүң айыыл чок чоруун хандырарынга хүн бүрүде 10–15 еврону база чарыгдап турар. Германияның чазааның үндүрүп берип турары 2 миллиард евро акшазы Украинадан дескеннерни ашкарып-чемгереринге, чурттаарынга чүгээр байдалды тургузарынга чедишпес.
Украинадан кижилерниң Германияже дезип көжерин соксадыр, оларны айыыл-халаптыг байдалга арттырар арга герман эрге-чагыргада база чок.
Герман Федеративтиг Республика дескен украин кижилерни хүлээп албас дугайында чугааны безин чорутпайн турар деп транспорт болгаш сан-чурагайлыг инфраструктура сайыды Волькер Виссинг чугаалаан. Германияның бюджединге чеже-даа берге болза, дескен кижилерге дузалажырын уламчылаарын ол демдеглээн.
Шүгүмчүлээн
Чаңгыс таланың санкциялары болгаш ийи аңгы стандарттар “бүгү делегейде тайбыңны болгаш айыыл чок чорукту буурадып турар” – деп, Кыдат Улус Республиканың баштыңы Си Цзиньпин Боаоскомга чылдың-на эрттирип турар шуулганга Американың Каттышкан Штаттарының болгаш Европа эвилелиниң чурттарының боттандырып чорудуп турар политиказын шүгүмчүлээн.
“Чаңгыс таланың санкцияларынга удур бис, делегейге шериг-политиктиг удур туруушкуннарны болдуруп турар бөлүктерни тургузарынга салдарлыг боор политиканы чорутпас бис. Чөрүлдээлиг байдалдарны чавырылдырарынга дузалыг эгелээшкиннерни кезээде деткиир бис” – деп, Кыдаттың баштыңы Си Цзиньпин чугаалаан.
Дайын-чаалыг чөрүлдээлерни чок кылыр болгаш терроризмге удур хемчеглерден эгелээш, агаар-бойдуска хоралыг ажыл-чорудулганы соксадырынга чедир бүгү-ле бурунгаар депшилгелиг чүүлдерни Кыдат деткиирин Си Цзиньпин демдеглээн.
Чили журналист читкен
Украинага болуушкуннарны делегей парлалгазынга чырыдып турган чили журналист болгаш чогаалчы Гонсало Лира Лопести Чилиниң даштыкы херектер яамызы дилеп турар. Ооң читкенинге украин националистерни чили эрге-чагырга каразып турар. Чүге дээрге Гонсало Лира Лопес Украинаның амгы эрге-чагыргазын хан төгүүшкүннүг дайынчы чөрүлдээге буруудадып, делегейниң медээлер агентилелдеринге үндүрген материалдарынга каш-даа катап шүгүмчүлээн. Ооң бодунга хамаарыштыр кандыг бир үүлгедигни украин националистер кылып болурун база бижээн. “Бир эвес мени 12 шак дургузунда дыңнавайн баар болзуңарза, мени амызы чоктарның даңзызынче киирип каап болур силер” – деп, Гонсало Лира Лопес бир катап чугаалаан.
Чилиниң даштыкы херектер яамызы-биле харылзааже журналист апрель 15-те үнмейн барган. Ынчан ол Харьков хоорайга чоруп турган.
/ Россияның информация агентилелдериниң ажык медээлеринден белеткээн.