“Өскүс-оол. Сырын хаттың тоожузу” мюзиклдиң көрүлдези декабрь 21-де Тываның В. Көк-оол аттыг Национал хөгжүм-шии театрынга болур.
Көрүкчүлерниң четтикпейн манап турары хөгжүмнүг чаа шиини тургузуп турар чогаадыкчы бөлүкте чаладып келгеннерниң бирээзи, композитор Роман Чокуров. Ол Абаканда чогаадыкчы үлетпүр школазында электроннуг аялга башкызы. Боду композитор боорда, шиилерде хөгжүм каастакчызы, аранжировщик кылдыр 30 ажыг чыл ажылдап чоруур. Ол ышкаш Тываның болгаш Хакасияның билдингир артистери-биле сырый харылзаалыг, эвээш эвес кады ажылдажылгаларны чорудуп турар. Оон аңгыда, Хакасияның радио болгаш телевидениези-биле кылып турар ажылдары эңдере.
Бо композитор “Жарки”, “Читиген”, “Сказка” дээш өске-даа хөй танцы коллективтери, театрларга чараш аялгаларны бижип турар. Бо удаада “Өскүс-оол. Сырын хаттың тоожузу” мюзиклдиң хөгжүм каасталгазын тургузары-биле Урана Хомушку-биле кады аялгаларны чогаадышкаш, Күжүгет Шойгу аттыг фондунуң чарлааны мөөрейге тиилекчи болганнар.
Роман Чокуров боду Тывага төрүттүнген. Ол Кызылдың А.Б. Чыргал-оол аттыг уран чүүл колледжизин дооскаш, хөгжүм теориязының талазы-биле ханы билигни чедип алган. Урана Хомушку-биле чаңгыскурсчулар болуп турар.
Чаа мюзиклде Роман Викторович амгы үениң хөгжүмүнүң аңгы-аңгы стилин ажыглап турар: этно-роктан эгелээш, электроннуг хөгжүмге чедир.
“Мен тыва аялгага, хөгжүмге дыка таарзынар мен. Ол шуут тускайлаң боорда, чүү-даа чүвеге дөмейлешпес. Меңээ бо төлевилелге киржири дээрге, тыва көрүкчүнү кайгадыр дээш, бодумнуң чогаадыкчы шыдалымны оон-даа калбартып, бир-ле чаа чүүлдү шенеп көөрүнге улуг идиг-дир” – деп, ол чугаалаан.
Өскүс-оол дугайында мюзиклдиң композитору Урана Хомушку. Ол Россияның Композиторлар эвилелиниң кежигүнү, Р.Д. Кенденбиль аттыг Республиканың уругларның уран чүүл школазының башкызы, салым-чаяанныг композитор.
Кандыг-даа көргүзүгнү сценага ойнап турда, хөгжүм аялгазы дыка улуг рольду ойнаар дээрзин көрүкчү бүрүзү билир. А мюзиклге эң-не кол черни ээлээр.
Урана Болат-ооловна бодунуң бичиизинден тура дыңнап өскен тыва тоолдарынче катап эглип, чашкы шааның делегейинче шымнып киргеш, улуг улуска таныттынгыр ол үелерин сагындырып, аныяк салгалга өңгүр чараш шоуну көргүзер дээш, элээн улуг ажылды чоруткан.
Өскүс-оол дугайында мюзиклде ол бодунуң бижээн аялгаларынга тыва улустуң аас чогаалы биле амгы үениң жанрларын катай-хаара таарыштырган: рок, тно-рок, хип-хоп болгаш электрониктиг хөгжүм.
Урана Хомушку бо хөгжүмнүг шииге аялганы бижип тура, даштыкының болгаш иштикиниң хөгжүмүнден сорук кирип, билдингир хөгжүмчүлер, тускай мергежилдиглер-биле кады ажылдажып турган.
Бир дугаар тыва мюзикл көрүкчүлерге сонуурганчыг болур болгаш моон-даа соңгаар шак ындыг чаа жанрлыг чогаадыкчы ажылдарны тыва сценага уламчылаарынга үндезин болур дээрзинге бедик мергежилдиг композитор бүзүреп турар.
Бистиң корр.
Чуруктарны интернеттен алган.
«Шын» №94 2024 чылдың декабрь 7