Чаштар – чуртталгавыстың өңгүр чараш чечектери, бистиң келир үевис. Бодунуң билиин, күжүн бичии чаштарның кижизидилгезинге бараалгадып ажылдап чораан хоочун башкы Зоя Маады бо кайгамчык чайның ортан үезинде бодунуң 65 харлаан юбилейин демдеглеп турар.
Зоя Дажыевна 1957 чылдың июль 14-те Чаа-Хөл суурга төрүттүнген. Бодунуң күш-ажылчы баштайгы базымын 1973 чылдың июль 10-да “Найырал” совхозтуң ясли-садынга кижизидикчи башкы болуп эгелээн. Башкының ниити ажыл стажы 49 чыл, ооң дөртен дөртүн уруглар садынга ажылдаан. Ол 1-ги категорияның кижизидикчи башкызы.
Өскүс болгаш ада-иезиниң азыралы чок арткан уруглар-биле ажылдың инспекторунга, уруглар садының эргелекчизинге-даа ажылдаан.
Бодунуң эртем-билиин үргүлчү бедидип, кожуун болгаш регион (девискээр) чергелиг семинарларга киржип, ажык кичээлдерни, мастер-класстарны, хөй «төгерик столдарны» чежезин эрттирбээн дээр! Уругларның кижизидилгезиниң болгаш кадыкшылының чугула айтырыгларының база арага биле таакпының хоразының дугайында суртаал ажылын чон ортузунга чорудуп келген.
Ажылынга кончуг кызымак, негелделиг, улус өөредилгезинге киирген үлүг-хуузу дээш Россия Федерациязының Өөредилге яамызының, Тыва Республиканың Чазааның база Тыва парламентиниң, республиканың Өөредилге яамызының хүндүлел бижиктери-биле шаңнадып чораан, хөй шаңнал-макталдыг төлептиг башкы.
Зоя Дажыевна – черле олут орбас, чыдын чытпас кижилерниң бирээзи. Кол ажылындан аңгыда, хөй-ниити ажылдарының идепкейлиг киржикчизи, бурунгаар көрүштүг башкы. Чаа-Хөл кожууннуң Төлээлекчилер хуралының депутадынга, Төлээлекчилер хуралының даргазының оралакчызынга-даа соңгудуп чораан. Чаа-Хөл кожууннуң өөредилге эргелелиниң профэвилелин, Херээженнер чөвүлелин удуртуп, кожуун судунга 14 чыл дургузунда арат төлээлеп, кожууннуң хөй-ниити амыдыралынга бодунуң улуг үлүг-хуузун киириштирген.
Зоя Дажыевна хостуг үезинде чечен чогаалга база бодунуң күжүн шенеп шүлүк чогаадыр, журналистика-биле холбаалыг кижи дээрзин айтып каайн. 2016 чылда кожуун библиотеказынга тургустунган “Чаа-Хөлдүң үнү” деп уран-чечен литературлуг клубтуң кежигүннериниң бирээзи Зоя Дажыевна. Ук клубту библиотеканың эргелекчизи Динара Шогжановна Доржу удуртуп турар.
Зоя Дажыевна Маадының холун дамчып, чеже-чеже бичии чаштар чараш чүүлдү боттарынга шиңгээдип, ынак уязы уруглар садындан үдедип, школаже өөренип киргенинде, хоочун башкының киирген үлүү улуг.
Башкы боду алды ажы-төлдүң ынак авазы, беш чаптанчыг уйнуктарының энерелдиг кырган-авазы. Уруглары-даа, уйнуктары-даа шупту эрес, шимченгир. Суурда, кожуунда болуп турар янзы-бүрү мөөрейлерниң идепкейлиг киржикчилери: чурук чуруурунга, танцы-самга, хүрежиринге база “Хамнаарак” ыры мөөрейинге бо-ла киришкен, кезээде шаңнал-макталды чаалап ап, авазын, кырган-авазын өөртүп чоруурлар. Ажы-төлүнүң чедиишкиннери ада-иеге канчаар-даа аажок улуг шаңнал, өөрүшкү, чоргаарал-дыр.
Энерелдиг авага, башкыга быжыг кадыкшылды, сагыш-сеткилин өөрүшкү, оожургал бүргеп чорзун деп номчукчулар мурнундан күзеп каалы.
Раиса Ондар,
РФ-тиң Улус өөредилгезиниң тергиини, ТР-ниң өөредилгезиниң алдарлыг ажылдакчызы, РФ-тиң журналистер болгаш ТР-ниң чогаалчылар эвилелдериниң кежигүнү.