«Шын» 12+

Чиигелделиг ипотека — тудугга күштүг идигни берген

17 июля 2025
5

Июль 10-дан эгелеп, неделяда чеди хонук дургузунда, хүннүң-не, Тыва эки турачылар кудумчузунда 18 дугаар бажыңның 1 дугаар каъдында «Мээң бизнезим» төвүнде чылда 2 хуулуг чиигелделиг ипотеканың өг-бүле программазы-биле хуу тудуг компанияларындан бажың садып алырының дугайында хамаатыларга консультацияны берип эгелээн.

Тускай специалистерден бажың садып алырының талазы-биле арга-сүмени, сонуургаан болгаш билбес айтырыгларынга харыыларны ап болур. Хууда тудуг компанияларының болгаш шимчевес өнчү агентилелдериниң төлээлери амгы үеде садып турар 1000 ажыг бажыңның аразындан шилилгени саналдаар. Консультацияны алгаш, ол-ла черинге 2 хуулуг чиигелделиг ипотека чээлизинче билдириишкинни киирип болур.
"Тывада чылда 2 хуулуг чиигелделиг өг-бүле ипотеказының программазы-биле «Сбербанк» болгаш «Дом.РФ» деп ийи банк ажылдап турар. «Бистиң республикада чиигелделиг ипотека программазы 2025 чылдың март 18-те эгелээн, ол 2025 чылдың декабрь 31-ге чедир күштүг болур» — деп, Тываның тудуг сайыдының оралакчызы Чиңгис Ховалыг сагындырып турар. Эвээш үе артканындан сонуургалдыг чонга консультацияларның хемчээлин Тудуг яамызы улгаттырган. Эвээш хуулуг ипотека — чүгле чурттаар оран-сава байдалын экижидер эвес, а узун хуусаалыг орулга чедип алыр арганы база берип турар».
Бо хүннүң байдалы-биле, Тывада чиигелделиг ипотека программазынга киржири-биле 3631 билдириишкинни киирген, оларның 1776-зы азы 49 хуузу чөпшээрелди алган. Ниитизи-биле 2886,062 сая рубль түңге 560 керээ чардынган. Бар саналдардан тааржыр өртектиг оран-саваны шилип ап болур. «ДОМ.РФ» АН-ның чуртталга тудуунуң чаңгыс аай медээлер тургузуунда 13 хууда тудугжунуң төлевилел декларациялары, ниитизи-биле 198 муң дөрбелчин метр шөлде салдынган. Ында 180 бажың, ооң иштинде 117 аңгы кирер черлерлиг эвээш каъттыг чаңгыс аай бажыңнар болгаш 4060 квартира кирип турар. Оларның 2256 (55 хуузу) квартиразы саттына берген, чаңгыс өрээлден беш өрээлге чедир 1330 квартираны садып турар. 474 квартираның, ооң иштинде студия-квартираларның садыглаашкыны амдыызында ажыттынмаан. Чылдың ийиги чартыында «Регионстрой» тудуг компаниязы 90 квартираның, «Спутник» тудуг компаниязы 154 квартираның, «Трансстрой» тудуг компаниязы 600 ажыг квартиралыг 5 бажыңның, «Бай-Хаак» тудуг компаниязы 38 квартираның төлевилел декларацияларын салыр планныг. Ниитизи-биле 880 ажыг квартираны чылдың ийиги чартыында садарынга белен болур.
Ооң мурнунда Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг бистиң республикага чиигелделиг ипотеканы киирериниң чугулазын демдеглээн турган: программа регионда чуртталга бажыңнарының тудуунга күштүг идигни берген. 2023 чылда республикада, ооң мурнунда чылга деңнээрге, ийи катап хөй, 172,7 муң дөрбелчин метр чурттаар оран-сава дужааттынган. Оларның аразында 11 тудугну үлүглүг киржилгениң дугуржулгазы-биле туткан. 2024 чылда 340 муң дөрбелчин метр чуртталга оран-савазын ажыглалче киирген.
Кызылга 2030 чылга чедир хоорай тудуунуң хөгжүлдезиниң күчү-күжү 443 муң дөрбелчин метр деп санап турар, ол дээрге 9840 хөй аал чурттаар 296 бажың, ооң иштинде 2026 чылга чедир тудар 5515 квартиралыг 153 оран-сава дужааттынары планнаттынган.

Бистиң корр.
ТР-ниң Чазааның парлалга албанының чуруу.

“Шын” №27 2025 чылдың июль 17

ШЫН Редакция