Чинчи чажырарын шагаа бетинде ойнаар. Бир ай бурунгаар белеткенип эгелээр. Он хире кижи чыглып алгаш, бир кижи мурнай эгелезин дээр. Ол кижи холга билдирер-билдирбес чээрген адыштап алыр. Ооң соонда ийи чудуруун “кайы холунда деп” дээш сунуп бээр. Сунуп бээрге, чамдыызы “Оң холунда” деп харыылаар, чамдыызы – “Солагай холунда” – деп харыылаар. Соора адаан уругларны шиидер. Шииткелге ыры, шүлүк, тоол дээш чүнү-даа күүседип болур. Оон база-ла бир уруг (чинчини азы чээргенни) адыжынга чажырар, өскелери тывар. Орайга чедир ойнаарлар. Чинчи чажырар оюн үезинде мынчаар ырлажып, кожумактажып чорааннар.
Уруг
1.
Күзел сорук ырак болгай,
Хүннүг турда, чана бээр мен.
(Чанайн, чанайн)
Хүрең кызыл чинчим өңүн
Хүнзетпейн бериңерем
(берем, берем).
2.
Чайлаг хонаш ырак болгай,
Чадаг-даа бол, чана бээр мен
(чанайн, чанайн)
Чараш кызыл чинчимейни
Чажырбайн бериңерем.
(берем, берем).
Оол
Орай болду, кежээ болду
Оюннардан ойнап кааптаал.
Оң-на холуң адыжында
Өңгүр чинчим бериңерем.
"Матпаадыр" деп номдан алган.
Чурукту интернеттен алган.
"Шын" №4 2024 чылдың январь 20
Чинчи чажырары
21 января 2024
60