«Шын» 12+

Чылдың чурукчузу — Алексей Кагай-оол

2 марта 2020
52

Тываның чурукчулары чыл дургузунда кылган ажылдарын түңнээри-биле делгелге эрттирери чаңчыл апарган. Аңаа “Чылдың тергиин ажылын” база “Чылдың чурукчузун” база илередир. Түңнел делгелгеге респуб­ликадан  72 чурукчу 106 ажылын киириштирген. Оларның аразында ат-сураглыг, Россияның, Тываның Чурукчулар эвилелиниң кежигүннери-даа, чаа эгелеп чоруур аныяк чурукчулар-даа бар.

Тыва Үндезин культура төвүнге делгээн ажылдар аразында Тываның Улустуң мастери, скульп­тор Байза Ондарның Максим Мунзук артистке тураскаалы көскү черни ээлеп турар. 

Аныяк скульпторнуң ажыл­­дары (Буян-Бадыргы, Кадарчы дээш өске-даа) найысылалывыс­ты каастап турарын билир бис.

Сылдыс Ойдуптуң “Улу биле кыс” деп чуруу тоолчургу, бир-ле тывызыксыг, а “Тыва натюрморт” национал чемивистиң эң-не дээ­жизин көргүзүп турар. Карим Монгулбииниң чонар-даштан сиилбээн Чөөн чүк горос­кову – 12 аң дүрзүзү. Пенсионер Болат-оол Ондарның “Кайлас­та чайгы хүн” деп ажылында даг­лыг черде субурганны чу­раан. Анастасия Бедереваның “Миг воспоминаний” деп чуруу Улуг Тиилелгениң 75 чылынга тураскааткан, хоочун дайынчыларның сактыышкыны.

Эң-не улуг, көскү чурук – Шойгу Маадырның овур-хевири. Ол чурук — Вячеслав Са­­мы­я­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ның ажылы. Юрий Тойбухааның бичии хевирниң скульптуралары, Эдуард Дамдынның аң-мең сөөктеринде дүрзүлер, хөгжүм-херекселдери, Арат-оол Бегзиниң пордан (керамика) кылган савалары, Лариса Норбунуң “Хүн-Хүртү”, “Декей-оо”, сан-чурагайлыг чурулгага Радомир Балганның чуруктары дээш өске-даа ажылдарны делгелгеден көрүп сонуур­гадывыс.

Чеди аңгы номинация­га тиилекчилерни илереткен. Тываның Чурукчулар эвилелиниң кежигүннериниң аразындан: “Живопись” – Т. К. Огнев, В. С. Самыя, “Скульптура” – А. С. Ойдуп, “Каасталга-шимелде уран чүүлү” – Э. С. Салчак, “Чонар-даш” – А. Д. Шожунчап, А. С. Кайгал-оол, “Уран чүүл эртеми” – А. С. Хертек. Аныяк чурукчулар аразындан: “Живопись” – С. А. Ойдуп, “Графика” – А. А. Адыг-оол, “Скульп­­­­­­­тура” – Ш. С. Тараачы, “Каас­талга-шимелде уран чүүлү” – А. А. Бегзи, “Чонар-даш” – С. Ш. Конга, “Сан-чурагайлыг уран чүүл” – А. С. Бедерева, “Уран чүүл эртеми” – Ч. О. Санчай.

“Чылдың чурукчузу” дээди шаңналга Россияның алдарлыг чурукчузу Алексей Кагай-оол төлептиг болган. Тиилекчиге аныяк скульптор Шолбан Тараачының кылган хүлер статуэтказын тывыс­кан.

Арынны Алдынай АРАКЧАА белеткээн.

 Даяан ДАНСЮРЮННУҢ  база авторнуң тырттырган чуруктары. #Шын

 

ШЫН Редакция