Россияда хан донорунуң хүнүн апрель 14-те демдеглеп эрттирип турар. 1832 чылдың апрель 14-түң хүнүнде Андрей Вольф Санкт-Петербург хоорайга бир дугаар хан солуй кудар процедураны кылган. Ол Россияда бир дугаар донор болбушаан, өөнүң ишти чиигеп турар үеде бодунуң ханын берип дузалашкан.
Донорларның ажыл-чорудулгазын деткиири-биле, чогуур хемчеглерни, акцияларны эрттирип турар. Россияның национал донорлар хүнүнге тураскааткан, донорлаар чорукту суртаалдаан акцияга кызыгаарланып, Кадык камгалал яамызы кижилерниң бажында быжыгып артып калган меге бодалдарның дугайында болгаш херек кырында кандыг болурун тайылбырлаан.
Бирээде, ханны болгаш ооң компонентилерин дужаап турар үеде кандыг-бир багай аарыгдан аарый берип болур дээрзин хөй-ле кижилер бодап турар.
Ол шын эвес. Хан дужаап турар кижиге айыыл тургуспазы-биле, Россияның бүгү-ле донор пунктуларында чаңгыс катап ажыглаар, арыг дериг-херекселдерни хандырып берип турар. Чаңгыс ажыглаар шприц, инелерни чүгле донорнуң баарынга часкаш, процедураны кылгаш, ол-ла дораан узуткап турар.
Ийиде, донорлаары аарышкылыг деп улус бодап турар.
Донация дээрге эң-не белен процедура. Инениң аарышкылыг, аарышкылыг эвезин билип алырда, шенектиң иштии талазындан бичии шымчыптарга-ла чедер.
Үште, хан дужаары дээрге үр болгаш хилинчектиг деп билип турарлар база бар. Ханның бодун дужаарда, 15 минутадан көвүдевес, а ооң компонентилерин (плазма, тромбоцит) 30 минутадан көвүдей берип болур, ынчалза-даа шак безин четпес.
Дөртте, мээң ханым бөлүү эң-не нептереңгей болганындан ооң улуска херээ чок деп бодалы-биле база ойталап турарлар бар. Хан дужааган санында-ла ажылдакчы кижиге немелде 2 дыштаныр хүннү бээр. Ол хүннерни шөлээзинге немеп алыр азы өске-даа үеде ажыглап болур. Ынчангаш ажыл берикчизи ол хүннерни төлевейн баар аргазы чок.
Кадык-даа, аарыг-даа кижилер аразында ындыг бөлүктүң кижилери хөй болганда, ооң хереглели улуг. Нептереңгей-даа, ховар-даа бөлүктүң ханы үргүлчү херек.
Беште, хан дужааган соонда, дыштанып алыры-биле, чүгле пятницаларда дужаап болур дээрзи база шын эвес. Ханны кайы-даа хүнде дужаап болур. Ханын бергениниң соонда, үр үе иштинде тускай дыштанылга хереглеттинмес. Хан дужааган соонда, 10-15 минута дургузунда дыштанып олурар, ол хүн дургузунда шыладыр аар ажыл кылбас-ла болза ажырбас.
Алдыда, чүгле берге байдалдар тургустунуп келирге, хан дужаар мен дээрлер база бар. Аарыг кижилерге чаңгыс минута безин чидирери кончуг харааданчыг болур. Кандыг-даа үеде, кандыг-даа черге хан чидириишкинниг айыыл-халап тургустунуп кээп болур. Ханны болгаш ооң компонентилерин дужаарынга хөй эвес үе негеттинер, а хан хенертен херек апаргылаар.
Чедиде, эң-не коргунчуг чүүл – меңээ ол хамаарышпас чүүл-дүр дээрлер бар. Кандыг-даа кижиге хенертен немелде хан хереглеттине берип болур. Ынчангаш ханны дужаары дээрге-ле кым-бир кижиниң амы-тынын камгалап, чуртталганы берип турарывыс ол болур. Аарыг кижилерге буяндан чедирип, бот-боттарывыска дузалажып чоруулуңар.
Чыжыргана СААЯ белеткээн.