Тываның кадет корупузунуң (Республиканың школа-интернады) ажыл-чорудулгазының кол угланыышкыны шериг-патриотчу кижизидилге болганда, ТШО эгелээнден бээр бо коллектив дайынчыларга ачы-дуза чедирилгезинге доктаамал киржип, боттарының шыдаар шаа-биле акшаны чыггаш, дизель-биле ажылдаар генератор, квадрокоптерлерни-даа садып чорудуп турган. Бо удаада үр үеде ажыглал чок турган, эрги УАЗ азы чоннуң адай бергени “Буханка” автомашинаны септээш, Улусчу фронтунуң чарлааны “Автопоезд” акцияга киржип, машинаны дамчыткан.
Тываның кадет корпузунуң удуртукчузу Сылдыс Монгуш ТШО-да херек кырында байдал кандыг дээрзин бодунуң кежинге көрген, аңаа өске дайынчылар-биле бир дөмей киржип чораан болгаш, эки билир:
– 2022 чылдан тура ТШО-да бистиң доозукчуларывыстан ында киржип турар 67 кижиниң аразындан бо хүнде 10 ажыг доозукчувус ада-чурт камгалалынга эрес-дидим киришкеш, маадырлыы-биле амы-тынындан чарылган. Оларның чырык адын утпазы-биле патриотчу кижизидилге ажылын доктаамал чорудуп турар бис. Бо хүннерде ында боттарывыстың доозукчуларывыс-биле доктаамал харылзажып, сүмележиривиске, эмчи ротазынга УАЗ “Буханка” дыка херек болган. Ынчангаш школаның гаражынга каш чылдар дургузунда үрелик турган машинаны август айдан тура септеп белеткээш, доозукчуларывыстың дилээн шаавыс-биле күүседирин кызыттывыс. Анаа турарының орнунга, дүгде бистиң оолдарга ажыктыг болзун дээш, салон иштинде пассажир олурар сандайларны адыргаш, балыгланган дайынчылар сөөртүрү-биле 55-ки гвардейжи мото-адыгжы (даг) бригаданың эмчи ротазынче адрестээш, Улусчу фронтуга дамчыдып берип турарывыс бо – деп, кадет школаның удуртукчузу тайылбырлады.
Бо уругларның өөредилге чери ниити школа программазындан аңгыда, шеригжиткен программаны база өөредип турар. Ында бо хүнде школада хоорайдан кээп өөренип турар уруглардан аңгыда доктаамал чурттап турар өскүс уругларның саны – 187, оларның 78 хуузу оолдар, 5-тен 11 класска чедир 49 кадет бар. Олар 5-ки класска кадеттиң даңгыраан хүлээп алгаш, шериг хептиг өөренип эгелээн.
Бистиң кадеттеривис шериг хепти дыка кедиксээр, Ада-чурт камгалаары эр кижиниң ыдыктыг хүлээлгези дээрзин эки билир. Кадет корпузунуң доозукчулары улаштыр шериг талазы-биле ортумак болгаш дээди өөредилге черлеринче кирип алгаш, РФ-тиң Камгалал яамызы-биле керээни чаргаш, ТШО-же шериг албан-хүлээлгезин күүседип чоруп турарлар. Школавыстың коллективи олар-биле харылзаавыс үспейн, шыдаар шаавыс-биле деткимчени көргүзерин кызып турар бис. Бо машинаны чорудуп тура, 1, 2-ги взводтуң кадеттери (7–8 класстар) “Солдатка чагааны” бижидилер – деп, Сылдыс Григорьевич немеди.
ТШО-да киржип турар дайынчыларга чүгле материалдыг дузадан аңгыда оларның соон истеп өзүп олурар келир үениң дайынчылардан эки чүүлдер дугайында чагаалар алыры чүден артык үнелиг дээрзин амгы кадеттер билип турар. Эрес-дидим акыларынга тиилелгелиг чанып кээрин кадеттер күзеп, оларның хей-аъдын, дайынчы тура-соруун улам бедидери-биле экини күзээн чагааларны бижээн.
“Бир эвес мен фронтуга турган болзумза, мындыг чагаа келген болза, меңээ дыка улуг деткимче, мени манап турар улус бар деп бодалдан дайынчы хей-аъдым улам бедиир ийик” – деп, чагаа бижээн кадеттерниң бирээзи, 8 “А” класстың өөреникчизи Артыш Монгуш чугаалады.
Улусчу фронтунуң Тывада регионалдыг салбырының координатору Чодураа Чаш-оолдуң дыңнатканы-биле, Тываның кадет корпузунуң коллективиниң белеткээн машиназы техниктиг хыналданы эки эрткен, сентябрь 19-та “Автопоезд” акция-биле чыгдынган машиналар-биле кады ТШО-же чорудуптар.
/ Сорунза МОНГУШ.
Ада ТЮЛЮШТУҢ тырттырган чуруктары.
“Шын” №71 2024 чылдың сентябрь 18