Тываның Чазаа болгаш Чаңгыс аай республика штавының шиитпири ёзугаар ТШО-да дайынчыларга ээлчеглиг ачы-дуза чедирилгезин май 1-де чоргузарынга белеткей берген.
Бүгү-россия чергелиг Улусчу фронтунуң регионалдыг күүскомунуң оралакчы даргазы Галина Сюрюннуң дыңнаткани-биле бо удаада улуг чүък машиназынга “Патриот” марканың ийи УАЗ машинаны чүдүргеш, чорудар дээн. Аңаа немей дайынчыларның чагыы ёзугаар республиканың чурттакчыларының болгаш албан организацияларының садып белеткээни техниктиг дериг-херекселдер, камгалал четкилери, аъш-чем аймаа, “Аржаан-суу” деп савалап каан 1 тонна арыг суг дээш өске-даа чүүлдер. Оларның аразында онзагай чүък – “ZОV СЕРДЦА” деп 200 ном.
Кадыг-берге байдалдарда дайынчыларның хей-аъдын бедидип, сорук киирери-биле российжи чогаалчыларның Ада-чурт камгалалы, тиилелгеже чүткүл, патриотизм дугайында шүлүктерин чыггаш, кармактап чоруур ном кылдыр парлап үндүрген. Ооң кол тургузукчузу ТР-ниң Чогаалчылар, Журналистер эвилелдериниң кежигүнү Чечена Монгуш:
— Бо номче орус, тыва, марий, хакас дылдарга ниитизи-биле 24 чогаалчының чыынды шүлүктери кирген. Бо номну 1000 кезектиг кылдыр үндүреринге ТР-ниң Культура яамызы, ооң сайыды Виктор Чигжит улуг деткимчени көргүскен. Номнуң 500 кезээн республиканың ном саңнарынга үлээн бис. Чамдыызын ном үнүп кээрге-ле, ТШО-же чорудупкан бис. Ам 200-үн чорудуп турарывыс бо. Бистиң дайынчыларывыс бо номнарны алгаш, өөрүп, боттарының шүлүктерин база чорудуп турар. Оларның аразында чаңгыс чер чуртуувус Вадим Чыкайның дайын шөлүнден шүлүктери номче кирген. Бо бистиң ийи дугаар номувус болуп турар. Баштайгы номну эрткен чылын үндүргеш, дайынчыларже чоргускаш, чонга үлээн бис. Шупту аңгы-аңгы дылдарда чугаалап турар-даа болзувусса, кижи бүрүзүнүң чүрээниң кыйгызы – Тиилелге дугайында. Ынчангаш российжи чоннуң эрге-ажыын камгалап, бистиң хостуг чоруувусту чедип алыр дээш амыр-дыш чок дайын шөлүнде тулчуп турар дайынчыларывысты деткиир ужурлуг бис – деп, шүлүкчү чугаалаан.
Күрүне статистиказының ТР-де килдизиниң ажылдакчылары 189 дугаарлыг аңгы хайгыыл батальонунда бистиң чаңгыс чер чуртуг дайынчыларывыстың чагыын күүседип, херек чүүлдерни саткаш, белеткээн:
— Бистиң коллектив ТШО-да дайынчыларны деткиири-биле доктаамал ачы-дуза чедирилгезин чорудуп турар. “Шериг биле чон кады болур ужурлуг” деп кыйгырыгны деткип, тиилелгени чоокшуладырынга бичии-даа дузавыс болзун дээш, бо удаада 189 дугаарлыг аңгы хайгыыл батальонунда турар бистиң чаңгыс чер чурттуг 3 дайынчывыс чагыг киирген. Оларның чагыын ёзугаар Тываның тугун, генератор, бензин-биле ажылдаар хирээ, рация, удуур хаптар, кывар-чаар материалдар, идик-хеп, аъш-чем аймаа болгаш өске-даа чүүлдерни саткаш, Улусчу фронтуга дужаап келгенивис бо – деп, үстүнде албан чериниң килдис эргелекчизи Темир Кулдун дыңнаткан.
Май 1-де аъткарып чорудар ээлчеглиг ачы-дуза чедирилгезинге катчып, “Идегел” аттыг волонтёр отрядының кежигүннери узуну — 6, дооразы — 3 метр хемчээлдиг камгалал четкизин дужааганнар. Ниитизи-биле шак ындыг 56 четкини чорутканын отрядтың удуртукчузу Надежда Шоннай-оол дыңнаткан. Олар четкилерден аңгыда, оорга-чылдырлар, чеңи-чоктарны боттары даарап белеткээш, доктаамал чорудуп турар. Камгалал четкилерин кылырынга материалды Улусчу полк хандырып турар, чаңгыс четкини ийи хонук кылган деп чугаалаан.
Ол ышкаш Кызыл кожууннуң Каа-Хем суурунуң эки турачы отрядының удуртукчузу Ираида Салчак ТШО-да дайынчыларга ноябрь айдан тура ачы-дуза чедирилгезинге суурнуң чурттакчылары, албан организацияларының удаа-дараа киржип турарын чугаалаан. Бо удаада база чыдып калбааннар.
Ынчалдыр май 1-де Тывадан аъткарып чорудар ачы-дуза чедирилгезинге республиканың чурттакчылары үлүг-хуузун киириштирип турар.
Бистиң корр.
Ада Тюлюштуң тырттырган чуруктары.