Найысылал Кызылда Профэвилелдер бажыңынга хөмүр өртээнге хамаарышкан хурал ийи хүн дургузунда үргүлчүлеп келген. Аңаа Тываның даг-руда компаниязының хөмүр өртээн барымдаа чок өстүргениниң дугайында база республиканың одалга складтарында хөмүр-даш курлавырының чок болуп турарының чылдагааннарын чугаалашкан.
Улусчу фронтунуң регионалдыг штавының кежигүнү Александр Буланкин бо хүнде хөмүр өртээ болгаш хөмүр курлавыры эң-не аарышкылыг айтырыгларның бирээзи апарган дээрзин демдеглээн. Чүге дээрге республикада барык 57 муң одаар оран-сава бар, а ол дээрге Тывада өг-бүлелерниң 80 ажыг хуузу болуп турар.
“Ук айтырыгны дарый шиитпирлеп бээри-биле дилегни регионнуң прокуратуразынче болгаш республика баштыңынче киирдивис” – деп, Улусчу фронтунуң Тывада регионалдыг штавының кежигүнү чугаалаан.
Ооң чугаалап турары-биле алырга, Тываның даг-руда компаниязы бодунуң продукциязын региондан дашкаар хөйү-биле үндүр сөөртүп турар. Шак ындыг чылдагаан-биле республикада хөмүр-даш чедишпейн турар. Кызылда болгаш кожууннарда одалга складтарында хөмүр-даш хандырылгазы үзүктелип турар.
Бодунуң ээлчээнде Тываның Чазааның Даргазының оралакчызы Александр Брокерт республиканың удуртулгазы хөмүр өртээниң дугайында айтырыгны шиитпирлээриниң янзы-бүрү аргаларын сүмелээн дээрзин демдеглээн. Ынчалза-даа компания-биле удур-дедир билчиишкин ынчаар-ла болдунмаан. “Тываның даг-руда компаниязы” КХН республиканың чонунга хөмүрнү чиигеткен өртекке садар хүлээлгени күүседиринден ойталаан.
Тываның одалга болгаш энергетика сайыдының оралакчызы Эдуард Куулар Тываның даг-руда компаниязының удуртулгазы одалга складтары чонга дээш чиигеткен өртек-биле саттынган хөмүрнү өске албан черлеринче хоойлуга дүүшпес арга-биле садып турар, оон аңгыда, хөмүр киирери-биле керээ чарар дээрге чамдык складтарның документилери чок деп буруудаткан.
Ынчалза-даа бо угланыышкында ажыл чоруп турар. Амгы үеде 25 албан-организацияда болгаш сайгарлыкчыларда 32 одалга складтары бар. Олар Тываның даг-руда компаниязы хөмүр садарынга керээлерни чарып шыдаптар кылдыр чөпшээрел бижиктерни кылдырып чоруп турар дээрзин Эдуард Куулар дыңнаткан.
Хуралдың төнчүзүнде “Тываның даг-руда компаниязы” КХН-ниң чиңгине директору Валерий Куликов бо чылдың август айдан эгелеп бо хүнге чедир одалга складтары 39 муң тонна хөмүрнү 2220 рубльга садып алганын демдеглээн. Ол-ла түңге хөмүрнү садып алырын уламчылап турар.
“Транспорт сервизи болгаш төлевилели” КУБ-туң бо чылдың төнчүзүнге чедир 25 муң тонна лимиди (өйлеп каан нормазы) бар. Сан-чурагайлар-биле алырга, чарыттына берген болгаш артып калган хөмүрнү кадар болза, чонче 190 муң хире тонна үнер. Складтар ырак кожууннарда чоннуң хөмүр дээш аай-дедир аргыжылгазын болдурбазы-биле тургустунган. Ынчалза-даа складтарның чон-биле ажылдаарда, негеттинип турар документилери болгаш эрге-байдалы чок болганындан керээ төнерге, ону чаа өртек-биле катап база чарыгдаарын сүмелеп тур бис” – деп, чиңгине директор түңнээн.
Самба НОРБУЖУК.