Тывага эрткен дыштаныр хүннерде агаарның температуразы +40 градус чедип турда, эзириктер сергедир черже 227 кижи кирген. Оларның хөй кезии хем эриинге арага ижип олургаш, эзирик байдалга туттурган.
Улуг-Хемниң эриин дургаар арага ижип турар улусту орай дүнеге чедир полиция ажылдакчылары эзириктер сергедир черже дажып келген. “Центр” деп төпче понедельникке чедир кайы-даа социал албан черинге туруп шыдаваан, дүржок херээжен кижини база эзириктер сугар черже киирген. Ол кижини ооң соонда кайнаар хуваарының дугайында айтырыгны бо хүннерде Кызылдың берге байдалдыг өг-бүлелер болгаш хамаатылар-биле ажыл чорудар эргелелиниң ажылдакчылары шиитпирлеп турар.
Чайгы хүннүң изиинде арага ижер хамаанчок чүрек-дамыр аарыгларлыг, хан базыышкыны улуг кижилер кичээнгейлиг болуру чугула. Аңаа немей улуг-биче кижилер «хүнге аттырып» алгаш, кадыкшылынга айыылды тургузуп болур.
Изиг хүн караанга үр үе дургузунда турганының түңнелинде баш аарып, дескинип, кустуртуп, караа көзүлбестеп, эъди 40 градус чедир изип, моорап эгелээриниң айыылы тургустунуп келир.
Мындыг байдал тургустунганда, дүрген эмчи дузазын кыйгыртып, «хүнге аттырган» кижини сериин, салгынныг черге бажын бедидир чыттыргаш, өөктерин чежип азы идик-хевин ужулгаш, хаваанга өттүрүп каан чиңнээшкин салыр болгаш дузап каан суг ижиртир. Арага азы кофеин кирип турар суксун аймаан (шай, кофе, какао) ижиртип болбас.
Изигде арага аймаан ижерге, кадыкшылга хоралыын билип алыры артык эвес. Изигде ишкен арага-биле кады организмге чугула херек суг бусталып үне бээр. Ынчангаш суг чедишпестээр, ооң уржуу-биле "хүнге аттырып" алырының айыылы улгадыр, азы хоочураан аарыг кедерей берип болур. Ынчангаш изигде арага аймаан, таакпыны шуут кызыгаарлаар, харын-даа шуут ойталааны дээре.
Хөй суглуг чем аймаа ажыктыг – ногаа, чимис, соок мүннер, салаттар, аңгы-аңгы каттардан хандылар, морстар, компоттар (чигирзиг эвес болза, улам эки) ижер. Газтыг, чигирзиг суксуннарны ижери күзенчиг эвес.
Бистиң корр.
Чуруктарны Кызылдың мэриязының сайтызындан алган .
“Шын” №49 2024 чылдың июль 3