Тыва Республиканың шериг комиссариады күскү шериг келдириишкининиң кампаниязын уламчылап турар. ТР-ниң Шериг комиссарының оралакчызы, подполковник Андрей Басенков-биле парлалга конференциязы болган. Журналистерниң сонуургаан айтырыгларынга долу болгаш тодаргай харыыларны Андрей Басенков берген.
«РФ-тиң Конституциязының 59 дугаар чүүлүнде төрээн чуртун камгалаары хамааты бүрүзүнүң хүлээлгези деп бижиттинген. Федералдыг хоойлуга үндезилээш, эр кижи бүрүзү шериг албан-хүлээлгезин эрттирер ужурлуг. Шериг чоруур оолдарның кайы кезекче баарын баш бурунгаар өөренип көрүп турар бис. Эртем-билиин, спортчу чедиишкиннерин, келдирткен солдаттың күзелин барымдаалап тургаш, кайы кезекче чорударын шиитпирлээр. Бо хүннерде Россияның аңгы-аңгы хоорайларында 1200 хире Тывадан оолдар шериг албан-хүлээлгезин эрттирип турар» – деп, Андрей Басенков чугаалады.
РФ-тиң Президентизиниң 2024 чылда чарлыы-биле октябрь 1-де шериг албан-хүлээлгезиниң күскү келдириишкини эгелээн. Баштайгылар октябрь 15-те аъттаныпкан. 2024 чылдың күзүнүнде 600 хире кижини шеригже аъткарары планда көрдүнген. Бо хүнге чедир 400 хире кижини аъткарган.
Шеригже келдиртирге, эмчилээр, комиссия эрткеш, шериг комиссариадының келдириишкининде айыткан адреске келир. Келбес болза, хоойлу мурнунга харыылаар апаар. Бир болза административтиг, бир болза кем-херек үүлгеткен дугайында херек оттурар. Келдириишкинде айыткан хүнүнде шериг комиссариадынга келбээни дээш 10 муңдан 30 муңга чедир административтиг торгаал онаар. Ол ышкаш чурттап турар чери, телефон дугаары солушканда, азы өг-бүле байдалында өскерлиишкиннер дугайында чогуур үе-шаанда шериг комиссариадынга медеглевээни дээш база шериг эмчи шинчилгезин эртпээни дээш торгаалга онаажып болур.
2023 чылдың август айдан эгелээш, шериг албан-хүлээлгези эртер оолдарның назы-хары 18 хардан 30 харга чедир апарган.
Шеригже келдирткен оолдар Абаканга чедир автобуска, оон аңгы-аңгы кезектерже поездиге олурупкаш, аъттаныптарлар. Орукка чиир аъш-чемин, сезон аайы-биле шериг хеп дээш бүгү херек чүүлдер-биле болгаш изиг чем-биле шериг комиссариады хандырып турар.
«Сөөлгү үеде шеригже келдиртип турар оолдарның назы-хары ооң мурнундаазынга көөрде, шору улгадып эгелээн. Чүге дээрге школа соонда оолдар хөй кезиинде ортумак өөредилге черлеринче кирип турар. Ортумак өөредилге чери дооскан оолдар колдуунда-ла 20–21 харлыг болур. 18 харлыг шериг баар оолдар чылдан чылче эвээжеп олурар деп болур. Шериг албан-хүлээлгезиниң хуусаазы 12 ай хевээр дээрзин сагындыраал» – деп, ол немеди.
Айдың ОНДАР.
Ада ТЮЛЮШТУҢ тырттырган чуруу.
“Шын” №91 2024 чылдың ноябрь 27