Тура-сорук кижини бодунуң салым-чаяанының, чурумунуң, кылдыныгларының ээзи болдурар.
Кижи бүрүзү бодунуң тура-соруун сайзырадыр база кижизидер ужурлуг. Тура-соруктуң кандыг шынарлары үнелиг болурул? Оларның чамдыызын адап көрээлиңер: бодун баш миннири, шиитпирлии, кызымаа, бодун туттунуп билири, тодаргай сорулгалыы, шыдамыы, сагылга-чурумнуу болгаш өске-даа.
Тура-соруктуг болуру кижиниң эрте чажындан эгелээр болгаш ол узун орукту эртер. Тура-сорукту кижизидеринге школа онза ужур-дузалыг.
Өөредилге кижи бүрүзүнге чаа-чаа шыңгыы негелделерни кылып турар. Негеп турар чүве бүрүзүн күүседир ужурлуг. А ол негелделерниң чамдыызы силерге таарышпас-даа болур. Ынчангаш кижи бүрүзүнге өөренир күзел тыптып кээри дыка күзенчиг. Дыка солун ышкажыл — нарын-даа болза, солун бодалгалар бодаар, номчуп өөренир, хүннүң-не чаа чүүлдер билип алыр.
Өөредилгеге бергелер черле таваржып кээр. Ынчалза-даа оларны ажып эрткеш, угаанныг, аянныг, солун, улуг апаар сен. Кижи бүрүзү бодуңарга мынча деп чугаалап турар болзуңарза, кайы хире эки-дир: мени албадаарга, менден ону негээрге эвес, а бодум өөрениксээш, өөренип тур мен. Бодунуң тура-соруун кижизидер дизе, хүн бүрүде тура-соруктуң ажыл-херектерин медерелдии-биле чорудары чугула. Баштай бодуңнуң тура-сорууңну бичии чүүлдерге көргүзүп өөренип ал. Чижээлээрге, чогуур өйүнде тур, онаалгаң кыл, чемнен, дыштан, шиитпирлеп алгаш – күүсет, сөс бергеш — сөзүң тут.
Салган сорулгаңны күүседир дээш, идепкейлиг хөдел: «Чүгле бурунгаар!», «Дүжүп бербе!», «Туттун!», «Ам-даа бичииден!», «Шиитпирлээн соонда, күүсет!».
III-IV класстың психология номундан.
Чурукту интернеттен хоолгалаан.
“Шын” №40 2025 чылдың октябрь 16