Буянныг бай-тайгажылар
Бай-Тайга кожууннуң чурттакчы чонунуң чыгган гуманитарлыг чүъгүн кожуун чагырыкчызының оралакчызы Шолбан Кудурукпай удуртуп чедиргеш, Улусчу фронтуга хүлээткен.
«Шупту чүүлдү Тиилелгеже!» акцияга бай-тайгажылар идепкейлиг киржип турар. Чаа чыл уткуштур тускай шериг операциязында чаңгыс чер чурттугларынче чоруткан чүъгүнде тус черниң эң-не үнелиг чүүлдерин суккан: эм-оъттар, чыжыргана үзү, чонар-даш хоюу, хоюдуп каан тос карты дээш оон-даа өске кадыкка дузалыг бойдус эмнери. Ол ышкаш 260 кг эът, бир аът биле беш хойнуң коң эъттерин база чоруткан.
Чаарттынган школа
Хову-Аксы ортумак школазының капиталдыг септелгези адакталып турар. Эрткен неделяда Тываның Чазак Даргазының оралакчызының хүлээлгезин күүседип турар Алексей Сазан-оол биле ТР-ниң өөредилге сайыды Орлан Соян ук школаның септелгезин хынап четкен. Удуртукчулар септелгениң доостур хуусаазынче улуг кичээнгейни салган.
Бо хүнде школаның септелгези 90 хуу кылдынган. Септелге школачыларга таарымчалыг байдалды тургузарынче угланган «Аныяктар болгаш уруглар» национал төлевилелдиң боттаныышкыны-биле чоруп турар.
ТШО киржикчилеринге мөгейиг
Бай-Тайга кожууннуң төвү Тээлиге Ада-чурт камгалакчыларынга тураскааткан митинг болган. Тус черниң чурттакчылары тускай шериг операциязынга киржип тургаш, Төрээн чурту дээш бажын салган чаңгыс чер чурттуглары маадырларга сактыышкын мөгейиин кылган.
Кожууннуң баштыңы Роберт Аракчаа сөс алгаш, чаңгыс чер чурттугларының эрес-дидим, маадырлыг чоруун онзалап демдеглээш, дайынчыларның маадырлыг чоруу оларның салгалдарының чүректеринге кезээ мөңгеде сактыышкын бооп артар деп чугаалаан. Кожууннуң Иелер чөвүлелиниң даргазы Яна Назыты оолдарын болгаш өөнүң ээлерин чидирген херээжен чоннуң тура-соруунуң быжыын демдеглээш, ТШО киржикчилериниң өг-бүлелеринге деткимче көргүзери чугула дээрзин чугаалаан.
Митинг тураскаалга чечектер салыр ёзулал-биле доозулган.
Маадырлар чарыжы
Ада-чурт камгалакчызының хүнүнде Мугур-Аксының 1 дугаар школазының спорт залынга аныяктар аразынга «Маадырлар чарыжы» деп шериг-патриотчу спортчу хемчег болган.
Боттарының күжүн шенежири-биле кожууннуң албан черлериниң аныяк ажылдакчылары чыглып келген. Командалар 5 аңгы шылгалдаларны эрткен.
Түңнелинде бирги черни «Хамнаарак» уруглар садының коллективи, ийигизин 9 дугаар өрт-камгалал кезээниң командазы, үшкүзүн кожууннуң элээдилерниң спорт школазы алган. «Команданың соруу» номинацияга Мугур-Аксының уругларның уран чүүл школазы тергиидээн.
Малчын иелерни дыштандырар
Декабрь 15-те хөйге билдингир удуртукчу Өшкү-Саар Ооржак Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мөген-Бүренден ТШО-га киришкеш, маадырлыы-биле амы-тынындан чарылган 3 дайынчының авазы, ам-даа ТШО-да киржип турар 2 дайынчының авазы, хөй ажы-төлдүг “Мөген-Бүрен” КХН-ниң тура-соруктуг малчыннарын “Чедер” курортунга дыштандырары-биле боду амы-хууда чедирген.
Хайыралдыг оолдарын чидирген, ажыг-шүжүгге алыскан аваларның кадыынче улуг кичээнгейни салып, ава сеткилинден шак ындыг эки чүүлдү кылган удуртукчузунга малчын авалар өөрүп четтиргенин илереткеннер.
“Бо берге үеде күрүнениң мал-маганын онча-менди өстүрүп, холу салдынмайн, амыдыралче бурунгаар чүткүлдүг малчын аваларның кадыынче кичээнгей салыры чугула. Чонга үлегерлиг, тура-соруктуг, эрес-дидим оолдарны өстүрүп кижизиткен аваларны деткивейн, кымны деткиир боор. Бо малчыннар курортка дыштанган соонда, бодум келгеш, ап алгаш, суурга дедир чедирер мен” – деп, Өшкү-Саар Аракчааевна чугаалаан.
Чөөн-Хемчикте ФАП-тар
Чөөн-Хемчик кожуунда чаа беш акушер-фельдшер пунктуларының тудуглары уламчылап турар. «Үргүлчүлелдиг болгаш идепкейлиг амыдырал» национал төлевилел-биле туттунуп турар эмнелге черлерин Хорум-Даг, Бажың-Алаак, Хайыракан, Теве-Хая базы Шеми суурларда тудуп турар. Чаа ФАП-тар тус черлерниң чурттакчыларынга шынарлыг медицина дузазын чедирерин экижидер.
/ А. СОЯН белеткээн.
Чуруктарны Бай-Тайга, Чеди-Хөл, Мөңгүн-Тайга, Чөөн-Хемчик кожууннарның социал четкиде арыннарындан алган.
“Шын” №49 2025 чылдың декабрь 18