Үеден күштүг тураскаал
Таңды кожууннуң Межегей ортумак школазынга Оюн Сеңгиижик Тамчай оглунуң 125 харлаанынга тураскааткан «Үеден күштүг тураскаал» деп кожуун чергелиг эртем-практиктиг конференция болуп эрткен.
Конференцияга 2 секция ажылдаан:
«1938 чылда тостуң херээ», «ТАР-ның прокуратура секретары Оюн Сеңгиижик Тамчай оглунуң күрүне болгаш хөй-ниити амыдыралынга ролю».
Уруглар архив документилери-биле ажылдап тургаш, ол үениң коргунчуг болуушкуннарын сайгарып, шинчилээн. Эртем-практиктиг конференция амгы салгалга эрткен үеже хая көрнүп, төөгүнү шинчилеп көөр арганы берген.
Ийи дакпыр фестиваль тиилекчизи
Тес-Хем кожууннуң Кызыл-Чыраа ортумак школазының өөреникчилери Чаңгыс демниң хүнүнге тураскааткан «Найырал» деп республика фестивалының Дээди шаңналынга ийи дугаар чыл улай төлептиг болганнар. Бо чылын олар татар чоннуң чаңчылдарын, культуразын, национал аъш-чемин, танцы-самын бараалгатканнар.
Дээди шаңналдан аңгыда, кызыл-чыраажылар эң эки сценарий болгаш режиссура, тергиин танцы-сам, эң эки сцена каасталгазы деп номинацияларга база тиилекчи болган.
Чаа рынок
Чаа-Хөл кожууннуң Суг-Аксы сумузунга көдээ ишчилерниң бараанын садып-саарар чаа рынокту ажыткан. Садыг-саарылга баартагының байырлыг ажыдыышкыны болганын кожуун чагыргазының албан арнында дыңнаткан.
50 чылдаан байырлал
Чөөн-Хемчик кожууннуң Чадаанада Монгуш Мерген-Херел аттыг культура бажыңының 50 чылдаанын ноябрь 15-те демдеглеп эрттирген.
Чөөн-Хемчик кожууннуң культура, уран чүүлүнүң сайзыралынга үр чылдарда киириштирген ак сеткилдиг чогаадыкчы ажылы дээш Даа кожууннуң 260 чыл оюнга болгаш Монгуш Мерген-Херел аттыг культура бажыңының 50 чылдаанынга тураскаадып «Шылгараңгай күш-ажыл» деп медаль-биле Валентина Донгакты шаңнаан. «Чөөн-Хемчик кожууннуң культуразының алдарлыг ажылдакчызы» хүндүлүг аттарны Күжүгет Серээевич, Александра Яковлевна Шойгуларның муниципалдыг музей-бажыңының директору Людмила Кызыл-оолга, М. Мерген-Херел аттыг культура бажыңында аныяктар төвүнүң эргелекчизи Меңги Ооржакка, Культура бажыңының чолаачызы Мерген Монгушка, а «Чөөн-Хемчик кожууннуң алдарлыг артизи» аттарны «Челээш» ыры-хөгжүм ансамблиниң баянизи Мерген Сатка болгаш Тамир Монгушка тывыскан.
«Даа кожууннуң 260 чылы» деп юбилейлиг медальдар-биле культура, уран чүүлдүң хоочуннары Нина Монгуш, Ольга Ооржак, Чайковский Ооржак, Дээк-Мөге Сат, Культура бажыңының директору Саида Бюрбю, администратор Альберт Кара-Сал, Чадаананың шии театрының директору Долана Кара-Сал, шии театрының актёру Алексей Санаа, культура, уран чүүлдүң хоочуннары Херелмаа Ондар, Эртине Дамдын болгаш Чөөн-Хемчик кожууннуң чагырга даргазының социал политика талазы-биле оралакчызы Джамиля Монгуш шаңнатканнар. Байыр чедириишкиннери, шаңналдар, суй белектер-биле чергелештир уран чүүлдүң күүселделери, танцы-сам-биле байырлал кежээзи эрткен.
Шагаан-Арыг кудумчуларын немей чырыдар
Кышкы үе келирге хүн дурту кыскалап, эртежик караңгылай бээр. Шак ындыг байдал келирге, эртен-кежээ өөренир, ажылдаар дээш үнген кижилерге караңгыда кылаштаары айыылдыг. Шагаан-Арыг хоорайның чурттакчылары бо дугайында удаа-дараа социал четкилерге бижип, кудумчуларны чырыдар дугайында айтырыгны чаңгыс эвес удаа көдүрүп келген.
Улуг-Хем кожууннуң чагырга даргазының амыдырал-хандырылга талазы-биле оралакчызы В.В. Самбыл бо айтырыгга хамаарыштыр дараазында тайылбырны берген:
“Шагаан-Арыг хоорайның кудумчуларын чырыдар ажыл чоруп турар. Ажыл хүлээникчилери Р. Тайбыл база Д. Монгуш-биле керээлерни чарган. Кудумчуларны чырыдарынче 2 сая ажыг рубль көрдүнген. Бо акша-хөреңги-биле Шагаан-Арыг хоорайның чаа туттунуп турар микрорайонундан аңгыда, арткан кудумчуларга шуптузунга чырыкты ажыл хүлээникчилери кылыр болган. Керээ ёзугаар ажылдың хуусаазы ноябрь ортан үезинден декабрь эгезинге чедер”.
Кызыл-Дагда чараш школа
Бай-Тайга кожууннуң Хертек Амырбитовна Анчимаа-Тока аттыг Кызыл-Даг эге школазының оран-савазы капитал септелге ачызында чаарттынган. Амгы үениң негелделеринге дүүштүр кылдынган болгаш дериг-херекселдер-биле четчеленген школаның байырлыг ажыдыышкыны эрткен неделяда болган.
/ Арынны Надежда КУУЛАР белеткээн.
Чуруктарны интернет четкизинден алган.
“Шын” №45 2025 чылдың ноябрь 20