Эрткен чылгы кыш хүр-менди эрткен дээрзин Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы дыңнаткан. Мал оолдаашкыны март айда эгелей берген.
Мал оолдаашкыны дээрге эрес-кежээ малчыннарга ёзулуг шылгалда-дыр. Ынчан минута бүрүзү ажыктыг, чаш мал бүрүзүн камгалап алырындан келир үеде малдың баш санының кадыкшылы болгаш сан-түңү хамааржыр. Тывада бүгү-ле мал ажыл-агыйларында мал оолдаашкыны чогуур деңнелде эртип турар. Амгы үеде республикада 429,6 муң шээр мал, 79,2 муң бода мал, 42,2 муң аът бар.
Көдээ ажыл-агый яамызының медээлери-биле алырга, 2025 чылда 300,7 муң анай, хураганны алыр сорулгалыг. Ол дээрге ниити санның 70 хуузу-дур. Ол ышкаш 61,8 муң бызааны болгаш 29,5 муң кулунну манап турар.
Бо чылдың апрель 11-ниң сан-чурагайы-биле алырга, планның 54,5 хуузун күүседип, 164 муң анай, хураганны алган. Ол ышкаш 22 муң бызаа, 8,2 муң кулун төрүттүнген.
Эң-не хөй чаш малды Тес-Хем кожуун планның 88,2 хуузун күүседип азы 19 муң 529 баш анай, хураганны камгалап алган. 15 муң 451-ни алгаш, 80 хууну Өвүр кожуун күүсеткен. 23 муң 976 баш шээр малды (75,4 хуу) Кызыл кожуун алган. Арткан кожууннарда мал оолдаашкыны 75 хуудан эвээш күүсеттинген.
Эң-не хөй бода малдан 5389 баш бызааны ап, планның 75,1 хуузун күүсеткеш, Кызыл кожуун тергиидеп турар. Ийи дугаарында Тес-Хем кожуун 2818 бызааны алгаш, ажылының 70,3 хуузун күүсеткеннер. Барыын-Хемчик кожуун 2826 бызааны камгалап алгаш, ажылын 53,1 хууга күүсеткеш, үшкү черде келген. Өске кожууннарда бода мал оолдаашкыны 50 хуудан улгатпаан.
Чылгы мал талазы-биле база-ла Кызыл кожуун тергиидээн. Олар 3250 баш кулунну алгаш, планының 82,3 хуузун күүсеткен. Тес-Хем кожууннуң чылгычылары 1130 баш (49,5 хуу), Барыын-Хемчик 1178 баш (39,5 хуу), Чөөн-Хемчик 766 баш (38,5 хуу) кулунну алганнар. Арткан кожууннарда чылгы малдың оолдаашкыны баш удур тургускан планның 20 хуузундан ашпаан.
Чыжыргана СААЯ.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруу.
«Шын» №15 2025 чылдың апрель 24