2021 чылдан тура «Мээң башкым» деп губернатор бот-идепкейиниң иштинде организастаан «Мен – башкы мен» деп төлевилел республикада боттанып эгелээн. Ол төлевилел регионнуң школачыларынга бодунуң билии болгаш арга-дуржулгазы-биле үлежиринге белен амгы салгалдың 336 салым-чаяанныг башкыларын каттыштырган.
Англи болгаш тыва дыл башкызы Сайдаш Таскый 2023 чылда «Мен – башкы мен» деп төлевилелдиң киржикчизи. Ол ажылчын базымын Шагаан-Арыгның 2 дугаар школазындан эгелээн. Ук төлевилел ооң профессионал өзүлдезинге немелде курлавырларны берген дээрзин аныяк башкы демдеглеп турар. Ол дээрге алдарлыг башкыларның мастер-класстары, амгы үениң өөредилге технологияларынга болгаш өөредилгениң психологтуг билиглеринге тураскааткан тренингилер болгаш вебинарлар-дыр. Ол чүүлдер билиин бедидер болгаш ажылынга инновациялыг угланыышкыннарны ажыглаар арганы берген.
«Эрткен өөредилге чылында ажылымга бүрүнү-биле ижиге бердим. Бир дугаар өөредилге чылында ажылга чаңчыгып база чаа чүүлге өөренип турган болзумза, ам бодумну шиитпирлиг болгаш хостуг алдынып тур мен – деп, Сайдаш Шолбанович чугаалаан. — Ам кичээлди канчаар шынарлыг организаастаарын билир мен, өөреникчилер-биле аравыста бүзүрелди чедип алырын база эң-не олут-чокпайларның кичээнгейин тудуп алырын билир мен».
Сайдаш Шолбанович өөреникчилериниң чедиишкиннеринге өөрүп чоруур: «Клазым угаан болгаш сеткил-сагыш талазы-биле көзүлдүр-ле өзе берди. Өөреникчилер шиитпирлиг, сайгарылгалар үезинде идепкейлиг киржир, онаалга күүселдезинге харыысалгалыг апарды. Оларның билиинде болгаш арга-мергежилинде депшилге барын үргүлчү эскерип, ол дээш өөрүп тур мен».
Профессионал шынарларның болгаш аажы-чаңның хевирлеттинеринге кол рольду, ылап-ла, башкы дагдыныкчылар ойнаар дээрзин аныяк башкы демдеглээн. Ол бодунуң улуг коллегаларынга — тыва дыл башкылары Вера Доржуевна Базыр-Садыга, Чойгана Васильевна Ажыга болгаш англи дыл башкызы Сайзана Крылововна Дензинге сеткилиниң ханызындан четтиргенин илереткен. Ол ышкаш Сайдаш Шолбанович ооң профессионал сайзыралынга болгаш амы-хуу шынарларынга улуг салдарлыг болган Ольга Борисовна Сендиге база өөрүп четтирип турар. «Оларның деткимчези болгаш мерген сүмелери меңээ бергелерни ажып эртеринге болгаш ажылымга чедиишкиннер чедип алырынга дузалап турар» — деп, Сайдаш Таскый чугаалаан.
«Мен — башкы мен» деп төлевилел Тыва Республиканың өөредилге системазының хөгжүлдезинге улуг рольду ойнап турар болгаш школа өөредилгезиниң адырынга чаа кадрларны хаара тударынга, өөреникчилерниң белеткелиниң шынарын бедидеринге болгаш аныяктарның чогаадыкчы күш-шыдалын сайзырадырынга дузалаар. Бо төлевилелдиң ачызында аныяк башкылар боттарының күш-шыдалын ажыдып, база регионнуң өөредилгезиниң келир үезинче үлүг-хуузун киириштирер аргалыг боор.
2025 чылдың педагогика өөредилге албан черлериниң доозукчуларынга «Мен – башкы мен» деп төлевилелге киржири-биле, шилилге эртер чагыгларны август 8-тен тура хүлээп эгелээр.
А.СОЯН белеткээн.
Медээни болгаш чуруктарны ТР-ниң Өөредилге яамызының социал четкиде арнындан алган.
“Шын” №29 2025 чылдың июль 31