Республикада «Чурттаарынга таарымчалыг хоорай хүрээлеңин хевирлээри» федералдыг төлевилел-биле 2025 чылда девискээр чаагайжыдылгазы дээш онлайн-бадылаашкыннар бо чылдың март 15-тен эгелээн. Республиканың чурттакчылары чурттап турар чери келир чылда канчаар ѳскерли бээринге боттары идепкейлиг киржип болур.
2024 чылдың март 20-ниң көргүзүү-биле алырга, Тываның чурттакчылары ниитизи-биле 31963 кижи соңгаан, ол дээрге чурттакчы чоннуң 31 хуузу.
Март 15, 16 хүннеринде чаңгыс аай федералдыг платформага болгаш волонтёрларның капсырылгаларынга үзүктелиишкиннер бооп турган. Ындыг турбуже, бадылаашкынның 4-кү хүнүнде Барыын-Хемчик кожууннуң чурттакчы чону 4125 кижи азы 111 хуузу соңгупкан, ТР-ниң Тудуг яамызының тургускан көргүзүүн (3781 кижи) чедип алган. Ам бо хүнге чедир барык 5 муң ажыг кижи бадылаан (138,6 хуузу).
Ол ышкаш бадылаашкынче чурттакчы чонун идепкейлиг хаара тудуп турар кожууннарны база демдеглээр апаар: Мөңгүн-Тайга кожуун — 1387 кижи (көргүзүүнүң 71,8 хуузу), Чаа-Хөл кожуун — 1363 кижи (көргүзүүнүң 71,0 хуузу) соңгаан.
Бадылаашкын эгелээнинде 6 хонук дургузунда эң-не эвээш көргүзүглерлиг кожууннарга Кызыл, Эрзин, Өвүр, Сүт-Хөл, Бай-Тайга база Ак-Довурак хоорай хамааржыр.
Ам кожууннарда бадылаашкыннар кандыг чоруп турарын сонуургап көрээлиңер. Бир дугаарында Бай-Тайга кожуундан эгелептээл.
Бай-Тайга кожуун бо чылын 3 төлевилелди киирген.
Бир дугаар төлевилел — Ээр-Хавак сумузунга хөй-ниити девискээрин чаартыры. Ук девискээрге «Ээр-Хавак» деп стелла тургускаш, черин брусчатка-биле шыпкаш, узун сандайлар салыр. Ол Ээр-Хавак сумузунуң чурттакчы чонунуң дыштаныр бир онзагай чери болур. Март 20-ниң көргүзүү-биле, бо төлевилел дээш 11 кижи бадылаан.
Ийи дугаары — Тээли суурга спортчу шөл. Аңаа хол бөмбүү, баскетбол ойнаар шөлдер, тренажерлар турар. Бо спортчу шөл школачыларны, аныяктарны база спортка ынактарны хаара тудар. Спортчу шөл турзун дээш 20-ле кижи соңгаан.
Даш чонукчуларының парыгы — үшкү төлевилел. Тээли суурнуң төвүнде аалчылар бажыңының дужунга ногаанчыткан, биче архитектурлуг хевирлер тургускан девискээрни кылыр. Аңаа даш чонукчуларының, чурукчуларның, фотографтарның делгелгелерин организастаар онзагай чер болур. Ол ышкаш Бай-Тайга кожууннуң төөгүзүн бижээн стендини база аңаа тургузар. Эң-не хөй үннү бо төлевилел дээш 383 кижи берген.
2025 чылда девискээр чаагайжыдылгазы дээш бадылаашкыннар бо чылдың апрель 30-ге чедир уламчылаар.
Онлайн-бадылаашкынга киржирде, https://17.gorodsreda.ru онлайн-платформаже киргеш, төлевилелдер-биле таныжып, таарышканы объект дээш бодунуң үнүн бээр, азы болза, хөй-ниити черлеринде ажылдап турар волонтёрларның дузазын база ап болур. Бадылаашкынга 14 хар четкен элээдилер база киржип болур. Бир кижи 2025 чылда чаагайжыдар бир төлевилел дээш үнүн кадар.
Ынчангаш республиканың чурттакчылары чурттап турар хоорай, суурлары чаарттынып, моон-даа чараш болзун дээш онлайн-бадылаашкынга идепкейлиг киржирин кыйгырып тур бис.
Алдынай СОЯН.
“Шын” №22 2024 чылдың март 23