«Шын» 12+

Республиканың кайы-даа хоорай, суурларында чидиг айтырыглар бар.

13 сентября 2024
16

Чижээ, Шагаан-Арыг хоорайны көрээлиңер. Эрги Шагаан-Арыгның кудумчуларынга ынча көвей терек, тал турганын сагынмас-тыр мен. Чаа Шагаан-Арыгны тудуп турда, орус чон дыка көвей турган. Оон бээр хөй чылдар эрткен. Оларның тараан теректери, кара талдары өскен. Чаңгыс Октябрьская кудумчузун безин көөрге, ында теректер, талдар өссе-өссе, бажыңнарның соңгаларын дуй ап эгелээн, анаа бир арга-алаак сагышка кирер.

Хоорайның девискээрин чаагайжыдып, уш-баш чок хөй үнген ыяштарны чурумчудуп алыр болзувусса, чурттап турар черивис чараш, чурттаарынга таарымчалыг болур. Бо берге айтырыгны чүгле хоорай чагыргазы эвес, а бажыңнарның чурттакчылары боттары база харыылаар болза эки.

База бир чидиг айтырыг — черлик ыттар. Бо чүгле Кызыл хоорайның эвес, бүгү республикада шиитпирлээр айтырыг-дыр.

Кызыл хоорайга кезек үеде чурттап тургаш, 3 катап машиналыг кижилер дачага келгеш, ыттарын салыпкаш чоруй баарын көрдүм. Оолдарлыг кыс ыттарны бо-ла эккеп кааптар боор чорду. Чамдык улус суурдан Кызылдың дачазынче көжүп кээрде, 3–4 ыттыг болур. Ынча хөй ытты ажаап-карактаары берге болгай. Чазын инек өдээ садып алырга, куруг ыт мыяа болур чорду. Оон безин ыт көвүдээни көстүп турар.

Сукпактың черлик ыттары бөлдүнчүп алган хоорайже кел чыдарын бо-ла көөр турдум. Дүъш соонда дедир Сукпакче бар чыдарын көргеш, чаптап, кээргеп-даа турдум.

Ынчангаш чүгле хоорайга эвес, кожууннарга база черлик ыттарны чазаар ажылды күштелдирер болза эки-дир.

Мария ТЮЛЮШ.

Шагаан-Арыг хоорай.

«Шын» №69 2024 чылдың сентябрь 11

ШЫН Редакция