Январь 29-та “Сүбедей” спорт школазының 15 чыл оюнга тураскааткан 128 шыырак мөгениң аразынга хүреш маргылдаазы болуп эрткен. Маргылдааның кол организакчылары ТР-ниң Спорт яамызы, “Сүбедей” биле “Тыва” спорт школалары.
Тываның мөгелеринден аңгыда, аңаа Моолдуң Ховсугул аймактан күрүнениң Начын мөгези Чинчулуун Батчулуун, Увс аймактан Арзылаң мөге Баттулгын Осогбаяр, Чаан мөге Баатор Бадарчын, Начын мөге Ганджуур Цоггэрэл хүрешкени аарыкчыларның сонуургалын оттурган.
Маргылдаа эгелээр мурнунда Тываның “Саян” ансамблиниң артистериниң “Сүбедейниң салгалдары” деп хөгжүмнүг чараш танцы-самны күүсеткени мөгелерниң болгаш көрүкчүлерниң хей-аъдын көдүрген.
“Сүбедей” спорт школазының 15 чыл оюнга тураскааткан маргылдааның байырлыг чыскаалынче Тываның Чаан мөгези Сайын-Белек Тюлюш, Арзылаң мөге Айдың Монгуш, Хартыга мөгелер Алексей Монгуш, Начын-Мерген Ооржак, Амир Ховалыг, Начын мөгелер Артыш Монгуш, Соян Сонам, Ай-Демир Саая, Бады-Маадыр Самдан, кожуун чергелиг шыырак мөгелер болгаш моол мөгелер, тыва хүрештиң девиин күүсеткеннер.
Маргылдааның байырлыг ажыдыышкынынга киржип келген Тываның Чазааның Даргазының оралакчызы Виталий Бартына-Сады бедик мергежилдиг спортчуларны белеткээринге “Сүбедей” спорт школазының улуг үлүг-хуузун киирип келгенин, оларның Россия болгаш делегей чергелиг маргылдааларга тиилелгелерни чаалап ап турарын демдеглеп, маргылдааның эгелээнин чарлаан.
Баштайгы сегиржип алыышкыннардан-на моол мөгелерниң белеткели, дуржулгазы бедик деп чүве көстү берген. Бирги салыгда Увс аймактың Арзылаң мөгези Осогбаяр Начын мөге Соян Сонамны чииги-биле тиилээн. Үшкү салыгда Хартыга мөге Начын-Мерген Ооржак аймактың Чаан мөгези Бааторну ачыр-дачыр хүрештиң түңнелинде тиилээн. Эң дүшкүүрлүг хүреш 4-кү салыгда болган. Бо салыгда согур шилилге ёзугаар Моолдуң күрүнениң Начын мөгези Батчулуун база аймактың Начын мөгези Цоггэрэл таваржы бергеннер. Ол ышкаш Чаан мөге Сайын-Белек Тюлюш биле шыырак Хартыга Начын-Мерген Ооржак таварышканнар. Согур шилиишкинниң ындыг түңнелинге көрүкчүлер удурланырга, моол биле тыва мөгелерни удур-дедир хүрештирер деп шиитпирлээн. Ол шиитпирге моол база бистиң мөгелеривис чөшпээрешкен. Ынчангаш моол мөгелер биле тыва мөгелерни хүрештирген. Чижээлээрге, Сайын-Белек Тюлюш Күрүнениң Начын мөгези Батчулуун-биле хүрешкеш, бүзүрелдии-биле тиилээн. Аймактың Начын мөгези Цоггэрэл шыырак белеткелдиин көргүзүп, Хартыга мөге Начын-Мерген Ооржакты ужур октаан.
Чедиги түңнел салыгда Чаан мөге Сайын-Белек Тюлюш биле аймактың аныяк Начын мөгези Цоггэрэл таварышканнар. Бистиң мөгевис удурланыкчызының халдаашкыннарындан частырып, анаа эвес аткаарлап чоруп, удурланыкчызын өттүр көрүп турар чүве ышкаш, ооң халдаашкыннарын оожургатты. Мөгелерниң аай хончу хүрежинге арга кылдынмаан, дедир хончу хүрежинге бистиң мөгевис бурунгаар чыыра тыртып чоруй, колдук адаандан алгаш, удурланыкчызын чарын кырынга чаъс ойта дүжүрдү. “Сүбедей” спорт школазының 15 чыл оюнга тураскааткан хүрештиң тулган тиилекчизи Тыва Республиканың Чаан мөгези Сайын-Белек Тюлюш болган. Сайын-Белектиң тиилелгезинге көрүкчүлер өөрээнинден ырлажып, чалгып турганнар.
Хүрешке шүгген, үжүүрлешкен, шаңналдыг черлерни чаалап алган мөгелерге шаңналдарны тывыскан. Шүгген мөге, Тыва Республиканың Чаан мөгези Сайын-Белек Тюлюшке Кубокту болгаш 100 000 рубль акша шаңналын тывыскан.
Үжүүрлешкен мөге, Увс аймактың Начын мөгези Цоггэрэлди 50 000 рубль акша-биле шаңнаан. Шыырак дээн сес мөгеге акша шаңналдарын, медальдарны болгаш дипломнарны тывыскан.
/ Алексей ЧАМБАЛ-ООЛ,
хостуг хүрешке ССРЭ-ниң спорт мастери.
Юрий ДАРБААНЫҢ тырттырган чуруктары.