Кызыл хоорайның Хоочуннар болгаш инвалидтерниң дазылга бажыңында 178 кижи чурттап турар бис. Бистиң амыдырап-чурттаарывыска дазылгада таарымчалыг байдалдар тургустунган. Хостуг үевисте улуг байырлалдарны демдеглеп эрттирип, янзы-бүрү мөөрейлерге хоочуннар идепкейлиг киржип турар.
Хоочуннар дазылгазында хөй чылдарда библиотекарь болуп ажылдап чоруур Людмила Томур-ооловна культура-массалыг хемчеглерни бедик деңнелге эрттирип турар. «Аялганы тып», «Хуулгаазын шөл» дээш өске-даа оюн-тоглааларга хоочуннар күзелдии-биле киржип турар.
Июнь айда улуг орус чогаалчы А.С. Пушкинниң 225 чыл юбилейин демдеглеп, шүлүктер мөөрейин эрттирген бис. Бо 2024 чылдан эгелеп ай санында хоочуннарның төрүттүнген хүннерин таварыштыр тыва телевидениеге «Хөгжүмнүг байырны» биске дамчыдып берип турары сагыш-сеткилге өөрүнчүг.
Чоокта чаа ат-сураглыг ыраажы, композитор Мерген-Херел Монгушка тураскааткан сактыышкын кежээзин дазылгада Херээженнер чөвүлели организастап эрттирген. Мерген-Херел Монгуш чырык өртемчейден чарлып чоруткандан бээр бо чылын 30 чыл болуп турар. Бо кежээге Журналистер эвилелиниң кежигүнү, Чөөн-Хемчик кожууннуң «Чаа орук» солунга Мерген-Херел Монгуш-биле кады ажылдап чораан солунчу коллегазы Ольга Доржуевна Салчак солун сактыышкыннарны хоочуннарга чугаалап бергенин улуг сонуургал-биле дыңнадывыс. Ол ышкаш Ольга Салчак Мерген-Херел Монгушка тураскаадып чогаатканы «Ыраажының салымы» деп шүлүүн номчуп берген.
Дараазында хоочуннар Мерген-Херел Монгуштуң чогааткан ырыларын ырлажып күүсеткеннер. Бир-ле дугаарында ырылар мөөрейлериниң лауреады Серен Данов «Курай-курай!» деп ырыны бедик көдүрлүүшкүн-биле ырлаан. Баянист Малина Монгуш ырыларны баянга үдеп берип турду. Бис 70–80 харлыг хоочуннар, Мерген-Херелдиң үежилери болганывыста ооң ырларын ырлажып өскен болгаш, ыраажының ырыларын күзелдиивис-биле ырлажып турдувус. Ол дээрге «Чадаана», «Дамырак», «Чаңгыс-Хадың», «Далай чалгыы», «Ынакшылды камнаар болза», «Сайзанаавыс сактып келем» дээш өске-даа ырылар-дыр.
Сактыышкын кежээзинге дазылганың хоочуннары Дарья Ондар, Виктор Сат, Уйнук Кыргыс, Сара Шалык, Серен Данов, Кертик Ондар, Дарташ Монгуш чыылганнарга аян тудуп, бо солун, кайгамчыктыг кежээге идепкейлиг киришкенин демдеглевес аргажок.
Моон соңгаар-даа шак мындыг солун культура-массалыг хемчеглерни эрттирерин дазылгада Херээженнер чөвүлели планнап турар.
/ Шаңгыр ОНДАР,
Херээженнер чөвүлелиниң даргазы.
“Шын” №71 2024 чылдың сентябрь 18