«Шын» 12+

Сактыышкынның болгаш кажыыдалдың хүнү

22 июня 2024
22

2024 чылдың июнь 22-ниң хүнүнде Ада-чурттуң Улуг дайынының эгелээнинден бээр 83 чылдааны. Чогум-на бөгүн, 1941 чылдың чайынында, бистиң чурттуң төөгүзүнде эң-не коргунчуг болгаш хан төгүлдүрүүшкүннүг дайын эгелээн, ол 1939-1945 чылдарның Ийиги делегей дайынының өзээ болган.

1941 чылдың июнь 22-ниң сыр даң бажында нацисчи Германияның шериглери дайын-чаа чарлавайн, ССРЭ-ниң барыын кызыгаарын дургаар бомбалап эгелээн. Ужар чүүлдүң шүүргедээшкиннеринден база үгер-бооларның боолаашкыннарындан хоорайлар, суурлар, аэродромнар, вокзалдар, шериг кезектери болгаш өске-даа объектилер когараан. Шак ынчалдыр. Ада-чурттуң Улуг дайыны эгелээн.
Дайын 26,6 сая хире совет хамаатыларның амы-тынын алган. Дайынчы хөделиишкиннерниң үезинде 71 муң ажыг хоорай-суурлар узуткаттынган. Чуртка ниити хай-халап шонуваан чаңгыс-даа өг-бүле артпаан.

Дыка үр үениң дургузунда календарьның байыралалдар болгаш уттундурбас хүннеринде чүгле Май 9 - Тиилелгениң хүнү турган. Чүгле 1992 чылда Россияның Дээди Соведи июнь 22-ниң хүнүн Ада-чурттуң камгалакчыларның хүнү кылдыр чарлаан. Дөрт чыл эрткеде, Россияның Президентизи Борис Ельцин өске атты — Сактыышкынның болгаш кажыыдалдың хүнү деп атты саналдаан.

2007 чылда күрүнениң баштыңы Владимир Путин Сактыышкынның болгаш кажыыдалдың хүнүнге күрүнениң тураскаалдыг ай-хүнү эрге-байдалды быжыглаан. Бо хүнде российжилер Ада-чурттуң Улуг дайынының чылдарында өлген бүгү-ле кижилерге хүндүткелди көргүзер деп ук чарлыкта демдеглээн.

Июнь 22-де бүгү Россияга кажыыдал митингилери болгаш тураскаалдыг акциялар болуп эртип турар. Бүгү хоорайларга күрүне туктарын бадырар, телеканалдар болгаш радиостанциялар түр када оюн-тоглаа программаларын дамчыдарындан ойталап турарлар.
Сактыышкынның болгаш кажыыдалдың хүнүнүң чаагай чаңчылдарының бирээзи – Ада-чурттуң Улуг дайынынга маадырларының тураскаалдарынга чечектер салыры. Ёзулалдар чурттуң барык бүгү хоорайларында эртип турар. Албанның өске кижилери-биле бир дөмей Президент Кремльдиң ханаларының баарында Билдинмес Маадырның Хөөрүнге боодалды салган.

А ХЕРТЕК белеткээн.

ШЫН Редакция