Сибирь федералдыг округта бүрүн эргелиг төлээ «Концерн Титан-2» АН-ның чиңгине директору Григорий Нагинский-биле «СКИФ» коллективтиг ажыглаашкын төвүнүң ажыл-чорудулгазын чугаалашкан
Россия Федерациязының Президентизиниң Сибирь федералдыг округта бүрүн эргелиг төлээзи Анатолий Серышев «Концерн Титан-2» АН-ның чиңгине директору Григорий Нагинский-биле ажыл-агыйжы ужуражылганы эрттирген. Новосибирск облазының Кольцово суурда «Сибирь фотоннарының долгандырыг үндезини» деп коллективтиг ажыглаашкын төвүнүң тудуу - ужуражылганың кол темазы болган.
«СКИФ» КАТ-тың тудуу ниитизи-биле 95,1 хуу белен. Инжектор тудуунуң, шенелделер шөлүнүң болгаш дузалал тудугларның хөй кезиинде ажылдар доозулган деп, Григорий Нагинский бүрүн эргелиг төлээге илеткээн. Тудугжулар чыып шыгжаар болгаш шенелделер чорудар станцияларлыг комплекс болур кол объектини доозарынче күжениишкиннерни угландырган.
Анатолий Серышев амгы үеде ийи ээлчеглеп 1000 ажыг кижи ажылдап турар тудуг шөлүнүң сөөлгү чадада ажылдарынче ажылчыннар санын көвүдидери негеттинип турарын демдеглээн. «Оран-саваның иштики шеверлел болгаш монтаж ажылдарын элээн дүргедедип, дериг-херекселдерни ажыглалче дүрген киирери-биле немелде ажылчыннарны хаара тудар херек» - деп, бүрүн эргелиг төлээ айыткан.
Тудуг ажылдары-биле чергелештир, комплекстиң шупту кезектерин болгаш системаларын чада аайы-биле ажыглалче киирер ажылдар чоруп турар. 2024 чылдың декабрьда дүргедедир шугумну чедиишкинниг ажылдаткан, 2025 чылдың февральда төлевилелдиң негелделерин чедип ап, долгандырлыг дүргедедир дериг-херекселди майда ажыглалче киирген. Амгы үеде эртемденнер болгаш инженерлер 3 ГэВ – инжектор комплекизиниң төлевилел негелдези-биле долу энергетиказын чедип алырынга чоокшулап келген.
Амгы үеде, шыгжамыр оран-савазының тоннель тудуунда чыыр тускай дериг-херекселдериниң кезектерин эптеп чыып турар. Комплекс чыл төнчүзүнге чедир технологтуг ажылдарны: долгандырыглыг дүргедедикчиден шыгжамыр черинче бөлүк электроннарны дамчыдып эгелээр.
Оон ыңай, кол шыгжамырның шенелде залында шинчилелдер лабораториязының шенээшкин станцияларында тускай өрээлдерни эптеп тургузуп турар. Ол станцияларга эртемденнер химия, биология, экология, геология болгаш өске-даа хөй эртемнер адырында янзы-бүрү объектилерни болгаш шинчилелдерни чорудар.
«Бо төлевилел шынап-ла дыка улуг. Бүгү Россияның болгаш акы-дуңмалышкы чурттарның эртемденнерин хаара тудар төп апаар комплекс мында, Сибирьде, бистиң караавыска-ла туттунуп кел чыдар. Ажылдар ам доостурунуң кырында келген. Удавас эртемденнер бистиң чурттуң технологтуг бот-догуннаашкынын быжыглаарынга дузалыг шинчилелдерже кирип болур болгаш, эртемге база үлетпүрге чаа аргаларны ажыдар. Ол темпини кошкатпайн, шак-ла ынчаар демниг болгаш харыысалгалыг ажылды уламчылаар херек» - деп, бүрүн эргелиг төлээ чугаалаан.