Шүлүкчү-биле болчаг

2023 чылда Барыын-Хемчик кожууннуң ном саңнарында «Шүлүкчү-биле болчаг» деп программа ажылдап эгелээн. Суурларның библиотекаларынга ол суурда чурттап чоруур шүлүк, чогаал бижип чоруур салым-чаяанныг чаңгыс чер чурттугларывыс-биле ужуражылгалар эгелээн.

Январь 26-да С.С. Сүрүң- оол аттыг төп библиотекага программаның бир дугаар киржикчизи, контроль-ревизия органының даргазы, шүлүкчү, чогаалчы, композитор, кожуунда «Мажалык» чечен чогаал каттыжыышкынының удуртукчузу Орлан Кара-Сал-биле «Авыралын ижип өскен, арыг суглуг Барлык хемим» деп аттыг ужуражылга болуп эрткен.

Орлан Мандат-оолович Барыын-Хемчик кожууннуң Эрги-Барлык суурга төрүттүнген. 2001 чылдан эгелеп Барыын-Хемчик кожуун болгаш Ак-Довурак хоорайның статистика килдизинге ажылдап тургаш, кожуун биле хоорайның 2002 чылда Россия чергелиг кижи чизезинге белеткел ажылдарының дугайында кыска материалдарны солунга бижип эгелээн. Ол бодунуң статистика ажылының дугайында «Статистика солун ажыл» деп шүлүктү бижээш, ооң аялгазын боду чогааткан.

Саазыннар аразында
Санаттынган, бижиттинген,
Сагыш-бодал саннар бүргээн –
Статистика солун ажыл.

Каш-каш чылды сайгаргылап,
Калькулятор аяар базып,
Самбың тутса, шаккылаар-ла,
Статистика солун ажыл…

Ужуражылгага «Мажалык» чечен чогаал каттыжыышкынының кежигүннери, Ак-Довурак хоорайның даг-дүгү техникумунуң тыва дыл болгаш чогаал башкызы Сайлык Борисовна сургуулдары-биле, Кызыл-Мажалыктың 1 дугаар школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы Айсуу Сарыг-ооловна өөреникчилери-биле, Ак-Довурак хоорайның «Өлчей» лицейиниң тыва дыл болгаш чогаал башкызы Угулза Экер-ооловна өөреникчилери-биле база суурнуң чурттакчылары болгаш номчукчулары киришкен.

Орлан Мандат-оолович бодунуң кажан, канчап шүлүк бижип эгелээнин, шүлүктеринге аялганы чогаатканының дугайында таныштырган.
Чогаалчы чырыкче 4 номну үндүрген. Бирги шүлүктер ному «Авам чурту Алаш хемим» 2014 чылда үнген. Бо номунда «Авам чурту Алаш хемим» деп шүлүктү «Мажалык» чечен чогаал каттыжыышкынының кежигүнү, чогаалчы, шүлүкчү Эльза Ооржак аянныг номчуп күүсеткен.

Ийиги ному 2014 чылда ачазы Мандат-оол Кара-Сал дугайында «Чээрби вектиң кижизи» деп барымдаалыг тоожулал болгаш шүлүктер ному үнген. «Ачам чурту Кара-Дыт» деп шүлүктү Хемчик аттыг ыры болгаш танцы ансамблиниң уран чүүл удуртукчузу Олесья Дувекей аянныг номчаан.

Үшкү ному «Арыг суглуг Барлык хемим» деп ат-биле 2016 чылда үнген. Бо номунда кажан аялга чогаадып, канчап чогаадып эгелээнин база бижип турар. «Баян үнү», «Арыг суглуг Барлык хемим», «Ачам чурту Кара-Дыт», «Эрги-Барлыым» дээш оон-даа өске шүлүктеринге аялгалар чогааттынган.

«Арыг суглуг Барлык хемим» деп ырыны Олег Намдараа аттыг культура ордузунуң көжүп чоруур культурлуг төптүң эргелекчизи Оюмаа Ооржак ырлап күүсеткен.

2017 чылда дөрткү ному «Чаартылгалыг шагның шапкынчызы» деп авазы Александра Хопуй-ооловна Кара-Салдың дугайында барымдаалыг тоожу база авазының шүлүктерин бижээн.
Ужуражылганың киржикчилери хөй-ле солун айтырыгларны чогаалчыга салган.
«Шүлүкчү-биле болчаг» деп программаның бирги ужуражылгазы солун болгаш бедик деңнелге эрткен.

/ Азията НАЗЫН,
Барыын-Хемчик кожууннуң С.С. Сүрүң-оол аттыг төп библиотеканың чурт-шинчилел килдизиниң эргелекчизи.