«Социал керээ» деп күрүне программазы республиканыӊ чурттакчыларынга хууда ажыл-агыйын эгелеп алырынга эӊ-не эптиг, таарымчалыг арга апарган. Күрүне программазыныӊ ачызында хууда сайгарлыкчы болуп, шуудай бергеннер Тывада хөй.
Тес-Хем кожуунда 2023 чылда ниитизи-биле 125 хамааты социал керээ күрүне программазының деткимчези-биле хууда ажыл-агыйын ажыдып алгаш, амыдыралынга чедер кылдыр ажылдап эгелээн. Оларның үжени хууда сайгарлыкчы деп бүрүткеттинген, а артканы бодун боду ажылда хаара тудуп турар хамаатыларның санында кирип турар. Сайгарлыкчы бүрүзү үндүрүг инспекциязында бүрүткел езугаар үндүрүгнү төлеп турар.
Оларның бирээзи Тес-Хем кожууннуң төвү Самагалдай суурнуң чурттакчызы Артыш Седип-оол. Артыштың дооскан эртеми технолог. Ол соңгаар улуг хоорайларга болгаш Көрей Республикага амыдыралының аайы-биле чурттап чорааш, чараш болурунуң сула шимчээшкиннериниң база бир хевири, фитнести сонуургай берген. Ол тус черниң чонунуң мага-бодунче болгаш кадыкшылынче кичээнгей салырын магадаан. Ынчан кадык амыдыралды сонуургап, фитнес-клубка барып тургаш, тренер кылдыр база өөренип алган.
Эрткен чылын Тывага чанып келгеш, өскен-төрээн чери Самагалдай суурга фитнес-клуб ажыдарын ол планнаан. Социал керээ күрүне программазынга киришкеш, күрүнеден 350 муң рубль деткимчени алган.
«Мен бодаарымга, чүгле найысылалга эвес, кожуун төптеринге база шак-ла мындыг фитнес-клубтар турар болза эки. Фитнести дыка хөй кижи хереглеп чоруур деп билир мен. Эң-не улуг күзелим – төрээн Тывам сайзырап, ооң чону мындыг культурлуг хемчеглерже чүткээн болза… Мага-бот шимчээшкинге турда, хан-дамырның ажылдаары өй-тавында апаар. Ынчан угаан-медерел база чарт болур. Чаа-чаа чүүлдерни бодап, планнап эгелээр. Шимчээшкин дээрге-ле кадык амыдырал болгай» – деп, Артыш Седип-оол чугаалады.
Амгы үеде Артыштың ажыдып алганы фитнес-клувунда 20 херээжен кижи кээп турар. Абонемент өртээ 3 муң рубль. Бир ай дургузунда 12 катап фитнес-клубка баар. Артыштың тайылбырлааны-биле алырга, бир эвес фитнес-клубка хүннүң-не кээр болза, шынар чок апаар. Ынчангаш бир хүн баар, бир хүн барбас болза эки.
«Фитнес-клубче бижидип алыр дээш, долгап турар хамаатылар хөй. Абонемент садып алыр улус ам-даа көвүдээр боор. Моон-даа соңгаар мындыг клубтар көвүдедир ажыттынар боор деп идегеп тур мен. Чеже-даа фитнес-клубтааш, шын чемненириниң дүрүмнерин сагывас болза, кандыг-даа түңнел чок болур. «Эки» азы «тергиин» деп түңнелге чедер дизе, шын чемненири кончуг чугула. Ынчангаш келир үеде шын чемненириниң консультацияларын берип, чиир чемнерни болбаазырадып эгелээр мен. Суурумнуң чону фитнес-клуб дээш өөрүп турарлар. Эгелээн херээмни ара октавайн, эчизинге чедирер мен. Чаңгыс чер чурттугларымга кадык амыдыралды фитнес таварыштыр суртаалдаксап турарым ол-дур ийин. Ажылдап ап эгелээн акша-төгериим амыдыралымга чедер, ажырбас-тыр" – деп, Артыш Седип-оол чугаалады.
«Август айдан тура 1 дугаар бөлүк-биле фитнес-клубче кээп эгеледим. Деңзим 70 килограмм чеде бээрге, муңгарааш, кээп эгеледим. Амгы үеге чедир 7 килограммны октаптым. Бир дугаарында анаа сонуургап кээримге, дыка солун болган. Олчаан фитнес-клубтан чоруп шыдавадым. Деңзимни ам-даа бадырар сорулгалыг мен. 3 аңгы программалыг бис. Мээң барып турар бөлүүмде сес кижи бар» – деп, Айгуля Өөлет чугаалады.
Тес-Хем кожуунда чыл төнчүзүнге чедир ам-даа 9 хамааты социал керээ күрүне программазының деткимчезин алырынга белеткенип турар.
Айдын ОНДАР.
Буян ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруктары.
“Шын” №94 2023 чылдың декабрь 9