«Шын» 12+

“Социал хөмүр” төлевилели

9 сентября 2022
39

Республиканың кожууннарында сентябрь 1-ден тура “Социал хөмүр” төлевилели-биле хөмүр-дашты сөөртүп эгелей берген. Күш-ажыл болгаш социал политика сайыдының оралакчызы Чечена Дудуптуң чугаалап турары-биле алырга, бир дугаарында ыраккы Мөңгүн-Тайга болгаш Бай-Тайга кожууннарже хөмүр-дашты чедирер.

Ук төлевилелдиң күүседикчилери Одалга болгаш энергетика, Күш-ажыл болгаш социал политика яамылары болур дээрзин ол чугаалаан. Күш-ажыл болгаш социал политика яамызы күрүне деткимчезин алыр хамаатыларның даңзызын тургузуп бээрге, Одалга болгаш энергетика яамызы хөмүрнү саткаш, кожууннарга чедирер. Хөмүр болгаш ыяшты социал дуза алыкчызының адрезинге чедиргеш, дүжүрер ажылды кожуун чагыргаларының күш-ажыл болгаш социал дуза эргелелдери харыылаар. Чурттап турар чериниң аайы-биле хөмүр-даш азы ыяшты бээр. Чедери берге Тожу болгаш Тере-Хөл кожууннарның социал дуза алыкчыларын ыяш-биле хандырар.

Кызыл хоорайда хөй ажы-төлдүг болгаш эвээш хөреңгилиг социал хөмүр-даш алыкчыларының даңзызын чазын-на тургузуп каан дээрзин, Өг-бүлеге болгаш уругларга социал дуза төвү дыңнаткан. Ук деткимчени алырда, ада-иезиниң документилериниң, назы четпээн уругларының төрүттүнген дугайында херечилелдериниң, чурттап олурар оран-савазының дугайында хоойлу ёзугаар бадыткап турар документилериниң хоолгалары болгаш өг-бүлениң сөөлгү үш ай дургузунда орулгазының дугайында шынзылга херек.

“Социал хөмүр-даш” төлевилели 6 дугаар чыл ажылдап турар. Чазак чылдан чылче дуза херек өг-бүлелерни хөмүр-даш-биле хандырар хемчеглерни чорудуп турар. 2017 чылда 718 өг-бүлеге, 2018 чылда 1061, 2019 чылда 2032, 2020 чылда 3085, эрткен чылын 3222 өг-бүлени социал хөмүр болгаш ыяш-биле хандырган.

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның эгелекчи саналы-биле эрткен чылдың төнчүзүнде республиканың Чазааның болгаш КХН “ТДРК-ның” аразынга социал-экономиктиг кады ажылдажылганың дугайында дугуржулгага атты салган. Ук компания бо чылын “Социал хөмүр” төлевилелиниң фондузунче 21 млн. рубль түңнүг одаар чүүлдү киирерин хүлээнген.

Хөй ажы-төлдүг өг-бүлелерге социал дуза кылдыр хөмүр-даш азы ыяшты чылда 1 катап бээр. Хөмүр одап турар кожууннарда 1 өг-бүлеге-ле 2 тонна 145 кг. хөмүрнү, а ыяш одаар Тожу болгаш Тере-Хөл кожууннарга 4,8 куб ыяшты бээр.

Надежда Сат