Чадаананың 1 дугаар ортумак школазының өөреникчилери Шагаа болгаш Камгалакчылар хүнү февраль 23 уткуштур тыва дайынчыларга чагаалар бижээш, Тыва Республиканын шериг комиссариады таварыштыр фронтуже чоруткан. Элээди уругларның бижээн чагааларының сөс-домаан этпейн, хевээр арттырдывыс.
Шупту чагааларның кол утказы бо дөрт одуруг шүлүкте бижиттинген:
Төрээн чурттуң тиилелгезин чедип аар сен,
Төөгүнүң номнарынга артып каар сен.
Орден-сылдыс хөрээң долдур чайынналып,
Оглуң-кызың аразынга чурттап каар сен.
Хүндүлүг солдат, сеңээ Шагаа таварыштыр изиг байыр чедирип тур мен. Кадыкшылың болгаш угаан-медерелиң черле олчаан каң дег быжыг болзунам. Өг-бүлең, ада-иең, чоок эш-өөрүң база эки турар болзунам!
Сен болза-даа ажыктыг ажыл кылып турар сен. Ол-ла хевээр дидим, күштүг, угаанныг чор. Бис сеңээ идегеп, бүзүреп чор бис. Чуртталгаңның оруу узун болгаш шаптараазын чок болзун.
Долгар БАЯНДАЙ.
***
Экии! Хүндүлүг ада-чурттуң камгалакчыларынга Шагаа биле Февраль 23 байырлалдарын уткуштур байыр чедирип тур мен. Тывазы дээш амы-тынын харамнанмайн, дайын-чааже чорупкан эрес-дидим дайынчыларга сүт дег ак орукту күзээр мен. Бот-боттарыңарны карактажып, дузалажып чоруңар. Айыыл-халаптар ырап турзун. Төрээн чуртувусче онча-менди, кадык чанып кээр силер. Эрес-дидим, коргуушкун чок оолдарлыг болганывыс дээш өөрүп, чоргаарланыр-дыр мен.
Сандана САЛГАЛ.
***
Хүндүлүг маадырлыг чорук кылып чоруур акыларым, даайларым. Кел чыдар Шагаа-биле! Чанып келгеш, аас-кежиктиг чурттаарыңарны күзедим. Онза олчалыг келир силер, бис силерни ак кадактыг, сүттүг шайлыг манап тур бис. Бис силер дээш чоргаарланып тур бис.
М. МОНГУШ.
***
Хүндүлүг дайынчылар!
Талыгырдан чайнап чыдар
Меңгилерлиг, дагылгалыг
Даглыг Тывам оолдары!
Өскен-төрээн чериңерден ырак черже
Өске чонга дуза кадып кириптиңер.
Аалыңарда, чурттуңарда артып калган ада-ие,
Ажы-төлдер сагыш аарып,
Эртениң-не чажыг чажып чалбарбышаан,
Эки чүүлдү сооңардан күзеп ор бис.
Айыыл-халап оюп эртсин, өршээ, өршээ!
Ал бодуңарны эки-ле камгалажып, камнажыңар.
Ак баштыг тайгаларның ээлери
Адаларның сүлде-сүзүүн камгалазын!
Хары черден онча-менди чанып кээр силер!
Долума ОНДАР.
***
Хүндүлүг дайынчы, силерге дүрген тиилелгени болгаш кадыкшылды, чидириг чокка чанып кээриңерни күзээр-дир мен. Эвээш санныг тываларның хей-аъдын көдүрүп чорууру дээш, өөрүп четтиргеним илереттим. Кажан-даа тура дүшпейн, тулчуушкунга коргуш чок, түрлүг чорууруңар дээш магадап өөрүүр-дүр мен. Кел чыдар Шагаа-биле изиг байыр чедирип олур мен. Үргүлчү тариналарны номчуп чорууруңарны чагыыр-дыр мен. Чүге дизе ол силерге улуг күштү болгаш идегелди бээр. Ом мани падме хум!
Айдасай МОНГУШ.
***
Хүндүлүг ада-чурт камгалакчызы! Төрээн чурттуң дээш, улуг-биче чонуң, алдар-адың, шын дээш туржуп чоруй барганың дээш чоргаарланып тур бис. Дидим, туткан холуң дыңзыг, кашпагай болгаш онча-менди чанып келиңер. Серемчилелдиг болуруңарны, чаңгыс-даа ок-боо дегбезин күзээр-дир мен. Кел чыдар Шагаа-биле! Ада-иең аалынга бүдүн-бүрүн, каң кадык, тиилелгелиг чедип келир сен.
Долгармаа КУУЛАР.
***
Хүндүлүг ада-чуртувустуң камгалакчылары! Силерни төрээн чурттуңарда, сууруңарда эргим ада-иелериңер, ажы-төлүңер, акы-дуңмаларыңар улуг тиилелгелиг, өөрүшкү-маңнайлыг чанып кээриңерни четтикпейн манап олурар. Ээп чанып кээриңерни манадывыс, камгалакчы акыларывыс, ачаларывыс.
Айза ОНДАР.
***
Хүндүлүг ада-чурттуң камгалакчызы, силерге чуртувусту эрес-дидим камгалап турарыңар дээш четтиргеним илеретпишаан, черге чедир мөгейип тур мен. Онча-менди чедип кээриңерни манап тур мен. Бодуңарны камгалап, кадагалап чоруңар. Аарып-аржывайн, эки чүүлдерден бодап чорууруңарны күзеп тур мен.
Эзир куш дег ада-чурттуң төрээн оглу эки киришкеш кээр силер!
Даяна ОНДАР.
***
Хүндүлүг солдат акыларывыс, Төрээн чуртувустуң тиилелгезин чедип алыр силер. Бистиң амы-тынывыс дээш дайылдажып турарыңар дээш четтирдим.
А.А. САТ,
7 «б» класс.
***
Хүндүлүг ада-чурт камгалакчызы! Долгандыр болуп турар берге байдалды шупту билир болгай бис. Ынчангаш силерге сула салдынмазын, төрээн, ынак чуртувусту камгалап, дириг чедип кээриңерни күзээр-дир бис. Кол-ла чүве каң дег кадыкшылды күзеп тур бис.
Дакима МОНГУШ.
***
Хүндүлүг Тываның оолдары, чиик-чаагай, каң кадык чанып кээриңерге идегеп, бүзүрээр бис! Төрээн Тываңар дээш, чоок кижилериңер дээш чүгле бурунгаар, сула салдынмайн, бедиктерже! Тываң дээш түрлүг чор! Чонуң дээш чоргаар чор!
Саглаш МОНГУШ.
***
Бо уеде Украина биле Россиянын аразында болуп турар байдалды шупту билип турар бис. Силерни билбес-даа бол, чурту дээш тыныңар берип, демисежип турарыңар дээш сеткилимниң ханызындан өөрүп тур мен. Чуртувусче, өг-бүлеңерже дириг чанып келириңерни күзедим. Чүгле сула салдынмайн, бергелерни ажып эртип келир силер. Эки чедиишкиннерлиг, медальдарлыг чанып келириңерни күзедим.
Айдаш-Сай ОНДАР.
***
Хүндүлүг чурт камгалакчызы, кел чыдар Шагаа-биле! Хүн-дүн дивейн силерни бодап, тейлеп чоруур бис. Ынчангаш эки чедиишкиннерни, камгаланып, күштүг холуңарны салбайн чедип кээриңерни манап тур бис.
Силерге февраль 23 таварыштыр байыр чедирип тур мен. Эки байырлаарыңарны күзээр-дир мен.
Ай-кыс ТУЛУШ.
«Шын» №13 2024 чылдың февраль 21