Республикада мал оолдаашкыны кидин түлүк: бо хүннерде 122 353 баш анай-хураган, ол ышкаш чоннуң хуу малында 67 592 баш анай-хураганны алган. Тараачын-арат ажыл-агыйлары 40 000 баш чаш төлдү ап, көдээ ажыл-агый бүдүрүлге кооперативтери 12 372 баш чаш төлүн алган. Көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери 2 389 башты алган.
Эң хөй чаа төрүттүнген мал бажын онча камгалап алырынга Тес-Хем кожуун тергиидеп турар – 19 605 баш, оларның соонда сүт-хөлчүлер – 19 500 баш. Барыын-хемчик кожуун 17 153 баш, Өвүр – 13 931 база Чөөн-Хемчик кожуунда – 12 465 баш.
2016-2019 чылдарда «Аныяк өг-бүлеге кыштаг» төлевилелдиң киржикчилери 9 274 баш анай-хураганны: 2016 чылдың киржикчилери – 1078 баш, 2017 чылдың – 1 559 башты, 2018 чылдың – 4 276 баш чаш төлдү алган.
Мал оолдаашкынының талазы-биле элээн хөй көргүзүглерни Барыын-Хемчик кожууннуң малчыннары алган – 2 693 баш, Таңды кожуунда 1 574 баш, Тес-Хем кожуун – 1 277, Сүт-Хөл кожуунда – 1200 баш.
Бода мал оолдаашкынының талазы-биле бо хүннерде ниитизи-биле 6 567 баш бызааны алган. Дараазында кожууннарга эң хөй бызаалар төрүттүнген: Барыын-Хемчик – 1 426 баш, Улуг-Хем – 743 баш, Чөөн-Хемчик кожуунда 689 баш база Бии-Хем кожуунда – 626 баш.
Бо чылдың март 20-ниң байдалы-биле алырга, республикада ниити мал чеминиң белеткелиниң артынчызы 54 170 тонн сиген арткан болуп турар. Саваң – 333 тонна, сенаж – 470 т., мал чиир тараа – 601 т, мал чылгаар дус – 374 т. Республиканың чурттакчы чонунга садар курлавырлар дараазында кожууннарда бар: Өвүр, Бии-Хем, Улуг-Хем, Сүт-Хөл, Чаа-Хөл болгаш Таңды.
Мал оолдаашкынының үезинде малчыннарга немелде дуза кылдыр чонну ажылче хаара тудар төптерден сакман ажылдарга 339 кижи, 13 кижи бюджет организациялардан, 152 студентилер дузалашкан. База ол ышкаш фермерлерниң боттарының төрелдери база үнелеттинмес дузаны кадып турарлар.
Республикада ниитизи-биле 3134 кышкы турлаглар бар. Оларның аразында чедери берге черлерде 710 кыштаг бар. 2770 кыштагларның оруктарын аштап-арыглаан. Арткан 364 малчыннар турлагларында хар кылын болганы-биле, оларже иви азы аъттар-биле, аар техника, бураннар дузазы-биле аргыжып чедип турар.
Муниципал тургузуглар чагыргалары малчын турлагларже оруктарны аштап-арыглаары-биле 77 техниканы хаара туткан. Ол ышкаш малчын аалдарже оруктар аштаарынга 16 тонн кывар-чаар материалдар садып алырынга 768,0 муң рубльди тускайлаан.
Тыва Чазактың парлалга албаны. #Шын