Эки салгалды кижизидип алырывыстан эки ниитилел тургустунар. Ажы-төлдү чажындан эгелеп бодунуң тѳрээн дылын эки билир, уксаа аймаан 7 салгалга чедир билир кылдыр, чоок тѳрелдерин хүндүлеп, эдержип чоруур кылдыр чаңчыктырып кижизидер.
Чаш уруг тѳрүттүнүп келири ѳг-бүлеге улуг ѳѳрүшкү. Чажындан эгелеп чурумга өөредип, ойнаан соонда, ойнаарактарын турган черинге салып чаңчыктырары — харыысалгалыг болурунга ѳѳредир. Школага ѳѳрени бергеш, чугле эки ѳѳренирин негеп чаңчыктырар. Уругну эки кылганы дээш, мактаар: «Кончуг эки кылдың», «Эр хей!», «Кежээпей» деп мактаарга, бот-үнелелин кѳдүрүп,эки кижи дир мен деп боданып, бодун эки алдынар.
Уругнуң талантызын сайзырадып, үндүрүп, күзелин чедип ап турда, эки чуртталгага тѳлептиг болур. Ада-иезиниң ыдыктыг хүлээлгези тѳлептиг салгалды кижизидери болур. Ажы-төлдү ажыл-ишке кежээ, ѳѳредилгеге сонуургалдыг, топтуг, бодун башкарып билиринге чаңчыктырып, эки үлегерин көргүзери—үлегерниң күжү. Өгбелеривис уруг кижизидилгезинге хѳй ѳѳредилгелиг сѳстер орнунга чиге сѳглээн үлегер домактар ажыглап чорааннар. Чижээ, «Чалгаа кижи бажым дээр, чазый кижи суксадым дээр», «Бичии чалгаа улуг чалгаага чедирер», «Кежээниң мурнунда —хүндү, чалгааның мурнунда — кочу» дээш оон-даа өске.
Анчымаа МОНГУШ.
Чурукту интернет четкизинден хоолгалаан.
"Шын" №57 2024 чылдың июль 31