Кижи үнер-кирер өглүг, ук-ызыгуурлуг, ада-иелиг болур.
Долгандыр ынаар, ыракта даглар бүзээлээн, а бетинде ишкээр кара сырый талдар, ногаан, салбагар бүрүлерлиг хадыңнар, теректер оларның аразында инек-караа, кызыл-кат сыптары, кандыг-даа узун, чавыс, чолдак янзы-бүрү оъттар база үнгүлээн. Оларның чаны-биле хемчигеш оожум ырлап бадып чыдар. Ол аргажок, бичии када тура дүшпейн, тура дүжер-даа эвес, оожум агып-ла чыдар...
Кайда-даа, бүгү черлерде чиңгир-ногаан, оът сиген хөлбеңнээн, айыраң-каас чечектер саглаңнаан, арга-арыгларда кушкаштар чирилешкен, арыг агаар айдызаан чаагай чыдын чайның бараалгадып турарын аа.
Эх, чараш деп чүвезин, чаагай деп чүвезин!
Төрээн черим, ойнап өскен эргим черим чурумалдыг бойдустуг. Арыг агаарлыг, суглуг, шыпшың, ыржым, артыш чыттыг черге чурттаары эки болбайн аан.
Ногаан бүрүлерлиг дыттарның хөлегезинге хөлестеп, кадын-чимизин чыып чип өскен черим-дир.
Суксун чемден суксаваадым.
Чуртум сактып суларадым.
Аъштан-чемден аштавадым.
Аалым сактып албаарадым.
Улустуң ырызы.
Каяа-даа чоруурга, каяа-даа амыдырал аайы-биле өске, ырак черге чурттай бээрге, төрээн сууруң кижини дөмей-ле чыыра тыртып турган ышкаш сагындырар.
Ам бир катап барзымза, бичии чажымдан-на чурттап чораан черим-дир ийин. Аңаа баргаш, арга-ыяжынга, дажынга, арыг суунга, арт-сынынга ак чемим үстүн чажып, улуг бедик тайгазынче тейлеп, сөгүрүп, чалбарып кагзымза... Шак бо черге авам, ачам, бүгү төрел чонум олар мал-маганын тудуп, азырап чорааннар. Ачам хөөкүй кыш, чай-даа дивес аңнаар, дииңнээр, колхоз, совхозтуң хөй-ле ажылын кылып, чолаачылап чораан, суурнуң төөгүзү-биле алыр болза, ооң бир дугаар чолаачызы болуп турар кижи, а авам хөй ажы-төлү-биле артып калгаш, бистиң хырнывыс тоттуруп, эктивис шуглап, даарап, кедирип чораан. Бистиң ачавыс хүрере додуга берген арын-шырайлыг, узун, шыырак, мөге, улуг-улуг салааларлыг холдарын база сактыр-дыр мен. Ажыл дээнде ол амыр орбас, уйгу-чыдын чок кижи. Ачамны бодап чоруурумга, хөй чүве чугаалаарынга ынак эвес, ындыг-даа болза бичии арага-дары ижипкенде, сагыжы, хөңнү ажыттынып, чугаа-сооду хөөрээри аажок апаар кижи чүве.
Мээң эң-не чоок, эргим кижилерим өске оранче чорутканындан бээр хөй-ле чылдар, айлар эрткен. Ынчалза-даа ам-даа мээң караамда көстүп, черле ыравастар, черле артып, кезээде адырылбас хайыралым-дыр.
Хөөкүйлерге, күжүр ада-иемге төлеттинмес, чандыртынмас өрелиг бооп артканывыс ол-дур ийин деп бодап, сактып чоруур мен.
Светлана ЛАПЧАА, күш-ажылдың хоочуну.
Бии-Хем кожуун, Туран.
“Шын” № 23 2025 чылдың июнь 19