«Шын» 12+

Төрээн черим камныг ээлеп чурттап чор мен

21 мая 2023
43

Андрей Халбажык шүлүктер бижииринге салым-чаяаны хөнүгүп турар автор. Ооң бижээн шүлүктери янзы-бүрү хөөннерлиг. Шүлүктериниң темалары алгыг. Төрээн чуртунга ынакшыл, кижилерниң аразында нарын харылзаалар, агаар-бойдус дээш оон-даа өске.

«Шынның» номчукчуларының кичээнгейинге Андрей Халбажыктың шүлүктерин бараалгаттывыс.

Сой-ла хемим эрии хөлбең,
Шокар чечээ саглаң-саглаң.
Чаржып баткан хөглүг чалгыг
Сайлыг даштап шулурт-шулурт.

Кедээзинде кезек хадың
Арай муңгак шылырт-шылырт.
Хектиң үнү назын санап,
Арыг долдур ку-ку, ку-ку.
* * *
Уйгу ханып удуур өйде
Улаарааштың, оттуп келдим.
Кадыным сээң чымчак сыртыың
Камныг суйбап чыдар болдум.

Караңгы дээр сылдыстары
Калбак соңгам пөзүн өттүр
Кочулаан дег карак басчып,
Кожаңнажып чивеңнешти.

Чыдың сиңген чоорган мени
Чылыктырып өпейлей-дир
Дүннүң шагын дүвүрел чок
Дүжүм сактып чыргап алыйн.
* * *
Чассыг частың хүлүмзүрүү
Чайынналзын, херелдензин.
Чаш-ла хаак дег чалыы кыстар
Чараш самын ойназыннар.

Аяс хүннүң чылыг куспаа
Аадып чайгап өпейлээрге,
Чаактары кызып кыпкаш,
Чараштары дам-на барзын!
* * *
Таңды эдээ шыксыг сериин, тыныш ханар.
Дамырак суг хөрек долуп, эътче сиңгеш.
Дажыг күштү харам чокка бергенинден,
Дазылданып, ие черге ынаам киткээр.

Элегезим, Межегейим ээрен тайгам,
Элеп читпес эртинем боор, мөңге чуртум.
Төлү болгаш шупту күштү силерден ап,
Төрээн черим камныг ээлеп чурттап чор мен.
* * *
Эртенги хүн херелдери хову кезип,
Эчигей суг мөңгүн шалың чууктай бээрге,
Аккыр чалгыг кылаңнаажы шөлдү кежир
Аккан сугнуң бырлаңнаажын сагындырар.

Кызыл хүнүм кырлаң ажып, чылдып кээрге,
Кылын ак бус черден сойлуп бедээн тудум,
Даг дег, далай-даа дег дүрзүленип,
Таңды сынче оъттаан хой дег көжүп бар чор.
* * *
Чүге-ле ийик чогаал бижээш,
Чүрээм согуу дүргедээрил?
Чүгүрүктер — уран сөстер
Сүрүп бодааш, ынчаар ол бе?
* * *
Чечек тутсуп четтинчиптер
Чеже кыстар мурнувуста,
Чүгле чаңгыс Чечек-кысты
Чүрээң шилип оожургазын.

Чалыы кыстар, хайлыг кыстар
Чаагын суйбааш, карак баспа,
Чалар оттуң чалбыыжындан
Чалданган дег ырай халы.

Оттуг-көстүг чараш назын
Олчаан хевээр артпас болгай.
Кадырларны, бергелерни
Кады эртер — Чечээң камна.
* * *
Каарган эртен катап-катап
Каргырадыр эдер чүзүл?
Кара булутту кыйгырган бе?
Халап чаашкын кудар дээн бе?
* * *
Бүргээн дээрниң салдары бе?
Чүстер саргып ыстай-даа бээр.
Бүдүү келген улуг назын
Сүлдээчизи бойдус ол бе?
* * *
Ырак черже чораан сени
Ыдың база сагынганзыг.
Чемнензин дээш куткан мүнүм
Чедир чивейн чыдып алды.
* * *
Хөлүгүр күс хөрээм иштин
Хөлегелей бүргеп алды.
Дүн-даа, хүн-даа кайызы-даа
Дүмбей кара дүвүренчиг.
* * *
Эрээн сындан харап келир
Эртенги хүн херелдерин
Эрик черде манаан куштар
Эртежик-ле дойлуп үндү.
* * *
Сарыым-дыр дээш ишти-хөңнүң
Шаам-биле чылдып чордум.
Самдараргаш, чылыг уткан
Шаараш өг дег хевээр артың.

"Шын" №36 2023 чылдың май 20

ШЫН Редакция