Хөй-ле кижилерге чүрек, нерв, карак, кулак, думчук эмчизи дээн ышкаш тускай эртемниг специалистерже кирерде, ыяап-ла участок терапевин таварыштыр бижидип алырының чылдагааны билдинмес болуп турар. Терапевт эмчиниң билии делгем болганда, баштайгы эмчи шинчилгезин ол кылыр. Тускай эртемниг специалиске диагнозту тургускаш, улаштыр чорудар эмнээшкинниң аргазын шилип алырда, немелде анализ харыылары херек.
Ук шинчилгелерже шынзылганы база терапевт эмчи бижип бээр апаар. Чаңгыс ол-ла демдек аңгы-аңгы аарыгларга база хамааржып болур. Чижээ, чөдүре берген таварылгада чидиг респираторлуг вирус инфекциязындан азы аъш-чем хайылдырар органнарда база болуп болур. Терапевт эмчи ону тодараткаш, чогуур ужурлуг тускай специалистиң хүлээп алыышкынынче аарыг кижини чорудар. Участок терапевиниң шынзылгазын алыры, бот-эмнээшкинден болгаш боду бодунга диагноз салыр таварылгадан чайлаар. Тускай эмчи эртеми чок кижи бодунга диагноз салгаш, чазыптып, соора эмненгеш, бодунуң кадыкшылынга хора чедирип ап база болур. Диагнозу тодаргай билдинмес кижилер-биле ажылдаарын кызырып кааптарга, эмчиниң ёзулуг дуза херек кижилер-биле ажылдаар үези хөй болур. Эмчиниң доктаамал хайгааралында турар кижилерге чогуур специалисче бижидип алыр аргалар база бар.
Участок терапевинче Чаңгыс аай күрүне ачы-дуза порталын, регионнуң күрүнениң медицина ачы-дуза порталын, эмнелге албан черлеринде колл-төп, эмнелге албан черлеринде эмчиниң хүлээп алыышкынынче кирер кижилер бүрүткээр (регистратура) чер таварыштыр бижидип ап болур. Бүрүткел чериниң электроннуг хевири база бар.
Чаңгыс аай күрүнениң ачы-дуза порталы таварыштыр поликлиникада эмчиниң хүлээп алыышкынынче, диспансеризация азы профилактиктиг шинчилгеже бижидип алыр аргалыг. Ол ышкаш эмчиже бижидилгеден ойталап, азы ооң шагын, хүнүн чылдырып ап база болур. Бодунуң медицинага хамаарышкан документилери-биле таныжып, Ыяап-ла медицина камгаладылгазының полизиниң дугаарын электроннуг хевиринден көрүп алыр. Эмчиниң шынзылгазын көргеш, эмчиже кирер үезин база боду үе-шагын таарыштыр көрүп тургаш, шилип алыр база шынзылга-биле хүлээп алыышкынче бижидип алыр аргалыг.
“Күрүне ачы-дуза порталын” таварыштыр участок эмчизинче бижидип алырда, “Запись на прием к врачу” деп пунктуну ажыдыптар. Ооң соонда эмчиже кымны бижидерин шилип алыр: бодун, уруун азы оглун, төрелин. Дараазында баар поликлиниказын, хүлээп алыр эмчини, хүлээп алыышкынның хүнүн болгаш шагын шилип алыр.
Ч. Кара-Сал.
“Шын” №91 2024 чылдың ноябрь 27