Тыва Республиканың Чогаалчылар Эвилели
2022 чылдың февраль 8-те Тыва Республиканың Юстиция яамызы «Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилели» деп чогаадыкчы ниитилел организациязын бүрүткээн. Ук чогаадыкчы каттыжыышкын 2021 чылдың декабрь 10-да Тываның бүгү булуңнарындан келген 26 чогаалчының болгаш литераторларының тургузукчу хуралынга бадылаттынган.
«Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилелиниң» кежигүннериниң санында Тываның улустуң чогаалчылары Э.Б. Мижит, Н.Ш. Куулар; Россияның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүннери Л.Х. Иргит, А.О Хертек, М.А. Күжүгет, У.А. Донгак, З.Б. Самдан; рес¬публиканың кожууннарында чечен чогаал каттыжыышкыннарының удуртукчулары Н.П. Салчак, А.М. Кара-Сал; номчукчуларга билдингир апарган чогаадыкчы салым-чаяанныг аныяктар Эрес Кол, Кежик Коңзай, Алдынмай Саган-оол, Шончалай Мааты-оол, Альберт Маадыр-оол болгаш өскелер-даа бактаап кирген.
2021 чылдың декабрь 10-да эрткен тургузукчу хуралдың киржикчилери «Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилелиниң» даргазынга журналист, шүлүкчү, очулдурукчу, Россияның Чогаалчылар (2003 ч.) база Журналистер эвилелдериниң кежигүнү, Медиаэвилелдиң, Делегей чоннарының Журналистер эвилелиниң кежигүнү, ТР-ниң алдарлыг ажылдакчызы Саяна Өндүрнү бадылаан.
Чаарттынган «Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилели» тыва литератураның үндезилекчилериниң 1942 чылда-ла үндезилеп тургусканы «Тыва¬ның Чогаалчылар эвилелиниң» ажыл-чорудулгазын уламчылаар эргелиг салгалы болбушаан, Тыва Республиканың чогаалчыларының болгаш чогаадыкчы бөлүктериниң аразынга бурунгаар депшилгелиг дээди чаңчылдарын уламчылап боттандырар сорулгалыг: ниитилел хөгжүлдезинге дээштиг салдарлыг уран сөске хумагалыг, чечен чогаалдың ужур-утказынга негелделиг чогаадыкчы күштерни мөөңнээри; тыва чоннуң литературлуг өнчүзүн суртаалдаары, эгелеп чоруур чогаадыкчы салым-чаяанныгларның бүгү талалыг мергежииринге база оларның бот-тускайлаң чогаадыкчы арга-шинээн деткииринге байдалдарны тургузары; чогаалчыларның эрге-ажыын хоойлуга дүүштүр камгалаары; ниитилелге чогаалчының үнүн, салдарын көдүрери; бедик деңнелдиг чогаалдар бижииринге бүгү талалыг чогаадыкчы байдалдарны тургузары дээш оон-даа өске.
Бөгүн Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилели Тываның 40 ажыг литераторларын мөөңнеп турар. Россияның Чогаалчылар эвилели-биле, Тыва Республиканың Культура болгаш туризм яамызы-биле база өске-даа чогаадыкчы бөлүктер, организациялар-биле сырый харылзааны тудуп ажылдап эгелээн.
Март 3-те Кызыл хоорайда Тыва культура төвүнге төгерик столга ТР-ниң Чогаалчылар эвилелиниң кежигүннери болгаш чогаал шинчилекчилери чыглып, байырлыг хуралга киришкен.