2022 чылда Тыва Республиканың Чазааның ажыл-чорудулгазының түңнелдериниң болгаш бо чылын мурнады көөр сорулгаларының дугайында Отчедундан
• Эрткен чылын дыка хөй макроэкономиктиг көргүзүглерниң талазы-биле бурунгаар чылыышкыннар бар болган. Үлетпүр бүдүрүлгезиниң хемчээли 37 хуу улгаткан. Кол нуруузунда ол бүгү ажыктыг казымал байлактар тывыжының адырынга бүрүткеттинген. Камгалал яамызының продукциязын бүдүреринде өзүлде база бар.
• Сайгарлыкчы чоруктуң адырында чонну ажылга хаара тударының көргүзүү бедээн, а ажыл чок кижилерниң саны 1,5 катап кудулаан.
• Чурттакчы чоннуң болгаш чаштарның өлүп-хораар чоруу чавызаан. Россияның регионнарының аразындан Тыва өзүлделиг болуп арткан.
• Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң хууда программазының хемчеглери күүсеттинип турар. Кызылдың аэропортунда, Хандагайты — Боршоо автоорукта эрттирилге черлерин чаартып турар. Онза байдалдыг “Хандагайты” экономиктиг девискээрниң техника-экономиктиг дөзевилээшкининиң ажылдап кылыышкыны чоруп турар. Ынаар каайлы терминалы, орук-логистика комплекизи, үүрмек хуваалданың төвү болгаш өске-даа объектилер кирип турар. Онза байдалдыг экономиктиг зона - кызыгаар таварыштыр эртер Россия — Моол — Кыдат экономиктиг коридорнуң бир кезээ апаар. Бистиң саналдап турарывыс бо төлевилелди эң үстүкү деңнелде онза кичээнгейге алган.
• Туттунуп турар чуртталга оран-савазының инженер инфраструктуразын Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезиниң хууда программазының күсели-биле акшаландырган. Ындыг чүүл тудуг-суурну аңгы-аңгы бажыңнар кылдыр эвес, а кварта́лдар болгаш микрорайоннар кылдыр тудар арганы берген. Бо ажыл Кызылдың дөрт микрорайонунда, ол ышкаш Хову-Аксы суурда эгелей берген. Улустуң “Шанхай” деп адап чаңчыкканы черде эргижирээн бажың-балгатты бускаш, хосталган девискээрде “Мөңгүн” деп чаа микрорайонну тудуп турар. Ооң тудуушкуну чаа үлегер-майыктарны хевирлеп турар.
• Отчеттуг чылда 7,559 млрд рубльдиң тудуг ажылдарын кылган. Хары угда туттунуп турар 913 объектиниң 683-ун ажыглалга киирген.
• Бо чылын тудуг-монтаж ажылдарын 12,1 млрд рубльдиң деңнелинге планнаан. 2023 чылдың январь 1-ниң байдалы-биле алырга, республикада 301 тудуг организациязы бүрүткеттинген, ында чыл дургузунда 1,3 муң кижи хаара туттунган. Айда ортумаа-биле 47 145 рубльди ажылдап ап турар.
• Чыл дургузунда 139,7 муң дөрбелчин метр чуртталга оран-савазын туткан (ооң иштинде хөй аал чурттаар бажың-балгат – 18,8 муң дөрбелчин метр, хууда бажың-балгат – 120,9 муң дөрбелчин метр). Ажыглалга киирген чуртталга оран-савазының планы 25,8 хууга күүсеттинген.
/ А. ХЕРТЕК белеткээн.
Чуруктарны интернет четкизинден алган.
#Шынсолун #ТываЧазак #ТываныңЧазаа #Экономика #Сайгарлыкчычорук #Тудуг
Тываның Чазааның Отчеду
15 апреля 2023
57