ТУК КӨДҮРЕР БАЙЫРЛЫГ ЁЗУЛАЛ
Май 9-та Тываның Чазак бажыңының баарынга Ада-чурттуң Улуг дайынының Тиилелгезиниң 78 чылынга тураскааткан күрүне туктары көдүрер ёзулал байырлыг байдалга болуп эрткен. Ук ёзулалга Тываның Чазааның, республиканың парламентарийлериниң болгаш чепсектиг күштериниң кежигүннери киришкен.
БАЙЫРЛЫГ ЧЫСКААЛ
Ол-ла хүн найысылалдың Арат шөлүнге Ада-чурттуң Улуг дайынының Тиилелгезиниң 78 чылынга тураскааткан байырлыг чыскаал болуп эрткен.
Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг Луганск Улус Республикадан видео таварыштыр чыылган чонга байырын чедирип, чыскаалды ажыткан.
2023 чыл Тывага онзагай чыл болурун ол демдеглээн. Чүге дээрге бо чылын сентябрь айда фронтуже тыва эки турачыларның фашистер-биле дайылдажып чорутканындан бээр 80 чылы болур.
«Дайынчы алдарның чылдарының төөгүзүн бистиң Ада-чуртувустуң камгалакчылары уламчылап турар. Тускай шериг операциязының баштайгы хүннеринден тура бистиң оолдарывыс мурнуку одуругда тулчуп чоруп турар» — деп, Тываның Баштыңы чугаалаан.
Улаштыр Арат шөлүнге Кызылдың президентиниң кадет училищезиниң, Россияның ТР-де Шииткел күүседир федералдыг албанының эргелелиниң, ОБЯ-ның, суд приставтарының болгаш өске-даа чепсектиг күштер органнарының төлээлери марштап эрткен.
Байырлыг чыскаалдың онзагай чүүлү ТР-ниң Чазааның үрер хөгжүм оркестриниң аъттарлыг көргүзүү болган. Ооң соонда найысылалдың чурттакчыларынга болгаш аалчыларынга республиканың чогаадыкчы коллективтери оюн-көргүзүүн бараалгаткан.
ТИИЛЕЛГЕНИҢ ХҮРЕЖИ
Дайзынны чылча шапк
ан өөрүшкүлүг хүнден бээр 78 чыл шуужа бергени ол. Майның 9-у кээрге-ле, чурттуң улуг-биче чону байырлаар, ойнаар-хөглээр, адаан-мөөрейлежири чаңчыл апарган.
Кызыл хоорайда В. Биче-оол аттыг Хүреш стадионунда Улуг Тиилелгениң 78 чыл болган оюнга тураскааткан республика чергелиг тыва хүреш маргылдаазы эгелей бергенде, тырттырар бөлүк-биле бардывыс. Шөлде содак-шудаан, тыва идиин кеткен мөгелер ачыр-дачыр тутчуп турлар. Бодунуң онаан октап алган мөге Россияның болгаш Тываның тугун долгандыр, эзир дег, чоргаары сүргей девип тур.
«Улуг Тиилелгениң 78 чыл болган оюнга тураскааткан чаңчыл болган тыва хүреш маргылдаазы эгелей берди. Улуг сонуургал-биле республикавыстың 111 шыырак мөгелериниң чараш аргаларын көрүп эгеледивис. Кожавыс Моолдан келген дөрт мөге база боттарының чараш оюнун биске көргүзүп тур. Дөрт шак хире уламчылаар оюн солун болур дээрзи чугаажок» – деп, ТР-ниң спорт сайыды Субудай Монгуш чугаалады.
111 мөгениң аразындан Арзылаң мөге Айдың Монгуш шүглүп үнген, Хартыга мөге Начын-Мерген Ооржак үжүүрлешкен, 3-кү черни Начын мөге Кайгал-оол Ондар, а дөрт дугаар черни Моолдуң Начын мөгези Дэлгэрсайхан Амарсайхан ээлээн.
САКТЫЫШКЫННЫҢ ОДУН КЫВЫСКАН
Улуг байырлал хүнү найысылалдың Тиилелге шөлүнге «Сактыышкынның оду» деп Россия чергелиг акция-биле доозулган.
Улуг Тиилелгениң 78 чыл болган оюнга тураскааткан янзы-бүрү хемчеглер өөредилге черлеринге, музейлерге, ном саңнарынга, культура одагларынга, уруглар садтарынга май айны төндүр уламчылаар.
Кежээ имир дүжүп турда, Тиилелге шөлүнге хоорайның аңгы-аңгы албан-черлериниң төлээлери болгаш ажы-төл, хоочуннар чыглып келген. Чыылган чон чула болгаш дириг чечектерни мөңге оттуң чанынга салып, сактыышкынның одун кывыскан.
Улуг Тиилелге дээш амы-тынын бергеннерниң чырык адынга тураскааткан «Сактыышкынның оду» деп акция 2004 чылда бир-ле дугаар Тюмень хоорайга болуп эрткен. Дараазында чылдарда Бүгү-россия чергелиг акция болу берген. Оон бээр-ле Улуг Тиилелге хүнүнүң кежээзинде «Сактыышкынның одун» Россияның аңгы-аңгы булуңнарынга кыпсыры чаңчыл болу берген.
/ Айдың ОНДАР.
Буян ООРЖАКТЫҢ болгаш Начын АҢГЫР-ООЛДУҢ тырттырган чуруктары.
"Шын" №34 2023 чылдың май 13