«Шын» 12+

Успенканың хоочуннары

5 октября 2023
44

Мал-маган азырап, ногаа, тараа тарып чоруур кежээ, амыдыралчы кижилер Тывавыста хөй. Көдээ ишчилерниң ажыл- амыдыралы кончуг берге. Мээң көрген, билирим амыдыралчы өг-бүлелер Таңды кожуунда база хөй. Ындыгларның бирээзи Таңды кожууннуң Успенка суурда күш-ажылдың хоочуннары Маадыр Шыырапович Ооржак биле Зинаида Тыртык-ооловна Мандан-Хорлуу олар хамааржыр.


Бо хоочуннар бажыңының огородунда янзы-бүрү ногаа-чимисти тарып алганнар. Ногаалардан аңгыда, чараш чечектерни база өстүрүп турар. Дүжүдүн күс кээрге, кышка белеткеп, дузап, болбаазырадып янзы-бүрү салаттар кылып алырлар. Ажы-төлүн, уйнуктарын, бажыңынга үнген-кирген чонун шайладып хүндүлээрлер.

Огород ажылындан аңгыда, бажыңында инектер, хаваннарны база азырап өстүрүп турарлар. Бо эрткен берге кышта 5 хире инээ төрүп тургаш, бызаалары-биле кады чок болган деп, хоочуннар хомудап орарлар. Эрткен кыш мал-маганга каржы болган, ынчангаш малы кырлыр деп чүвеге бир дугаар таварышканнар. Ынчалза-даа амгы үеде 3 бызаалыг инектери арткан, оларын кызып азырап өстүрүп турарлар.

Инектериниң сүдүнден сметана, творог дээш өске-даа сүт кылыгларын болбаазыраткаш, артыкшылдыын чаңгыс чер чурттугларынга, харын-даа Бай-Хаак суурга садып-саарыптарлар.

Суурувустуң хүндүткелдиг чурттакчылары бо хоочуннар мындыг амыдыралчы чоруу-биле аныяктарга үлегерин көргүзүп чоруур.

Сергей ТЫРТЫК,
«Таңды-Уула» чечен-чогаал каттыжыышкынының кежигүнү.


«Шын» №75 2023 чылдың октябрь 4

ШЫН Редакция