Тываның Чазаанга республика Баштыңы Владислав Ховалыгның кожууннар болгаш хоорайлар баштыңнары, чагырга даргалары-биле ужуражылгазы болуп эрткен. Ужуражылгада кыштың чугула айтырыглары – регионнуң чуртталга-коммунал ажыл-агый база энергетика адырының байдалын, мал кыштаглаашкынын чугаалашкан.
"Бөгүнде кол айтырыгларның бирээзи – кыштаглаашкынны эки эртерин хандырары. Ажыл-агыйларда чеже мал чеми барын хынап, малчын турлагларже орук тыртар техниканы аңгылап, кандыг-даа байдалга белен турары чугула. Чер-черлерде удуртукчулар ол ажыл-херектерже кирерин муниципалдыг коллегалар-биле ужуражылгада чугааладым. Шак мындыг сооктар үезинде чылыдылга-одалга комплекизинде база чуртталга-коммунал ажыл-агыйында байдалды доктаамал хайгааралга тудар"– деп, Владислав Ховалыг ужуражылга соонда социал четкилерде арынында бижээн.
Чагырга даргалары регионнуң баштыңынга муниципалдыг дилеглерин киирген – школалар, уруглар садтары, ФАП-тар, оруктарның социал инфраструктуразын чаартыры бирги чергениң айтырыы дээрзин демдеглээн. Чамдык муниципалитеттер "Сорунза" губернатор төлевилели-биле клуб тудар айтырыгны шиитпирлеп алырынга идегелин чугаалаан.
Владислав Ховалыг сөөлгү чылдарда национал төлевилелдер болгаш федералдыг программалар күүселдези-биле көскү өскерлиишкиннер болганын чугаалаан. Беш чыл дургузунда республикага "Таарымчалыг хоорай хүрээлелин хевирлээри" программа боттандырылгазы-биле Тывада 145 хөй-ниити шөлдерин чаагайжыткан.
"Кожуун удуртукчуларының дыңнаткан айтырыгларын сайгарып көөр даалганы сайыттар кабинединге бердим. Оларның чамдыызы социал инфраструктура септелгезинге хамааржыр. Акша-хөреңгини тывар апаар бис. "Таарымчалыг хоорай хүрээлелин хевирлээри" төлевилелге идепкейлиг киржиринче коллегаларны кыйгырдым. Владимир Владимирович Путинниң инициативазы-биле программаны 2030 чылга чедир узаткан. Чонга эки чүүлдерни кылыр эптиг арга ол" – деп, Владислав Ховалыг демдеглээн.
Бистиң республиканың хөгжүлдезинге стратегтиг ужур-дузалыг, хөй чылдарда санаан төлевилелдерниң боттанылгазы бо чылын кожууннарга эгелээрин республика Баштыңы сагындырган. Чижээ, Эрзин кожуунда литий чыдынын болбаазырадыры, "Хандагайты — Боршоо" хөй талалыг автомобиль эрттирилге пунктузун ажыдар бетинде, "Ак-Довурак — Абаза" автооруун таптыг кылыры база өске-даа төлевилелдерни чугаалаан. Хөй талалыг автомобиль эрттирилге пунктузун ажыдыптарга, Россиядан Кыдатче база дедир талаже чүък сөөртүлгезиниң оруу каш катап кызырлы бээринге Сибирьниң өске регионнарының төлээлери идегеп турар.
Тываның Баштыңы ужуралга үезинде көдүрүлген айтырыгларны, чижээ, оруктарны хардан аштап, соок үелерде ЧКА шугумнарынга бо-ла болу бээр үрелиишкиннерни үе-шаанда илередип, ону шиитпирлээриниң аргаларын чон-биле ужуражылгаларда база чугаалажырынче чагырга даргаларын кыйгырган.
ТР-ниң Чазааның парлалга албаны
«Шын» №6 2024 чылдың январь 27