«Шын» 12+

ЫНАКШЫЛЫМ — ЫДЫК КҮЖҮМ.

11 сентября 2022
90

АЯН-ЧОРУК ОРУУНГА

Чалыы, тенек үемде мени
«Чараш оолак» дуурайлап,
Дендии чечен, каас сөс дизип,
Дээрже үндүр мактап хөлчок…
«Ынакшылым ол» деп бодап,
Ынайдан-на «алзыр» частым.

Кожа чорааным хары угбай
Кончуг шыңгыы чара кый дээш,
- Бужар сек бо, таныыр мен – дээш,
Бузуттугну ойладыпчык…

КОЖУУН ТӨВҮ ХООРАЙГА

Уруг бодум элээн шымбай,
Угаан-сарыыл, бот-даа өскен.
Сургуулдаарының практиказы дээш,
Суурлардыва аъттанган бис.

Ажылга херек өөредиглер,
Адаан-мөөрей, маргылдаалар,
Танцы-самныг байырлалдар,
Таныжылга, ужуралдар…

Үргүлчүнүң чугаа эрээр
Үе-чергем аныяк оол
Өөрлеримден «чөпшээредип»,
Өөрүшкүлүг уткуур, үдээр.

Сонуургажып, хөөрешсе-даа,
Сорулгавыс быжыг болбаан.
Чаңнарывыс таарышпастап,
Чаңгыс эвес маргыжар бис.

Соора сөглээр хөктүг оолду
Соондан сүрүп, сураваан мен.
Аар бодал шыгжап алгаш,
Аалымдыва чаныпкан мен.
***
Ырлыг-хөглүг чалыы назын
Ырап чиде бербээн-даа бол,
Ынакшыл деп ыдык күшке
Ынанмас-даа чорааным шын.

Өөүшкүлүг, муңгаралдыг
Өйлүг чылдар солчуп турган.
Эртем-билиг чедип алгаш,
«Эки» диртип, мактаткан мен.

АЛА-ЧАЙГААР БОДУ КЕЛГЕН
Хоозун эвес, хорам сөстүг,
Хоомай эвес эшке душкаш,
Хойлап чораан «аар дажым»
Хооргалдыва шывапкан мен.

Авыралдыг, чолдуг кижи
Ала-чайгаар боду келген.
Кылыр ишке эптиг-чөптүүн
Кырганнарым мактап ханмаан.

Хүндүлелдиң ёзу-демдээ
Хүнден хүнче быжыккаштың,
Ынакшылдыг оттуг кезээ
Ылап чидиг чалбыышталган.

Кежик долган чуртталгавыс
Кезээде-ле «хүннеп» турган.
Чонувуска бараан болуп,
Човаг билбейн ажылдаан бис.

Төлдеривис азыраар дээш,
Төккен дер-даа хилис барбаан.
Таваржып кээр бергелерни
Таваар тиилеп эрткен-даа бис.

Уругларың аайлап-баштааш,
Уйнуктарың дөгүткен сен.
Алдар-адың төнүп калбас,
Амыдырал уламчылаар.

Өртемчейниң үүлези деп
Өскээр баспас дүрүм барын
Хүн кээрге кижи хөөкүй
Хүлээп алыр – салым ындыг.

Нина СЕРЕНОТ,
Тываның чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү.

Надежда Сат