Угаадыглыг чугаа
Чырык чер кырынга бир ядыы кижи чурттап чораан, ол Буддага аажок бердинген кижи чүве-дир. Бар-ла өнчү-байлаа — Будданың бурунгу үедеги ыяш статуязындан өске чүзү-даа чок. Ол статуя улуг өртектиг чүве-дир, ону улус садып алыр дээрге, ол кижи эртинезинден чарлыр хөңнү чок болгаш, ойталап кааптар турган.
Бир-ле катап улуг соок дүшкен, ол кижи саваң казанааның ханаларын өттүр хадып турар соокка дидиреди доңа бергеш, аргажоктан боданган: ооң өлүр шагы келген, ам бир бичии үе эртсе — ол өлүр. Казанаанда от кыпсыпкы дег бичии чээрген-даа чок. Кажан дүн ортузу чеде бээрге, ол кижи мырыңай көжүй доңа берген олурда, ооң мурнунга Будда көстүп келгеш, хана чанында турган статуяже айыткаш, чугаалап-тыр: «Чүү дээш хилинчектенип турарың ол, чүге мени өрттедиппес сен?». Ол кижи аажок корткан, «Бо дээрге шулбус болгай аан» — деп бодаан. «Ол чүү дээриң ол?! — деп Буддаже алгырган. — Статуяны өрттедип деп?! Чок, ооң орнунга бодум өрттенгеним дээре, кажанда-даа ындыг чүве кылбас мен!» Будда харыы орнунга каттырып каан: «Бир эвес сен мени статуяда деп көрүп турар болзуңза, сен мени чедир сүзүглевейн, харын көрбейн, эскербейн турар-дыр сен. Мен сээң бодуңда мен, статуяда эвес. Бурганчыткан этте эвес, сүзүктүг кижиниң бодунда мен. Сен эвес, мен сооктан дидиреп турарым ол-дур. Мени өрттедивит!» Ол кижи Будданың чугаалааны езугаар статуяны өрттедипкеш, амы-тынныг арткан.
З.Б. САМДАН очулдурган.
«Чаан, Сарбашкын, Койгун болгаш Торлаа». Сарыг шажынның угаадыглыг чугаалары» деп номдан алган.
“Шын” №17 2025 чылдың май 8