ЧАА ЧУРАГАЙЛЫГ АРГА

Стратегтиг инициативалар агентилели болгаш деткимчези-биле «Ангелина брайлер ридер» деп интернет-сервис ажылдап кылдынган.
ТР-ниң Информатизация болгаш харылзаа яамызы ниитилелге, хамаа­тыларга, күрүнеге, хууда сайгарлыкчыларга, янзы-бүрү экономиктиг хүрээлеңнерге чаа чурагайлыг аргаларны нептередир талазы-биле стратегтиң өңнүү болуп турар. Март 24-түң хүнүнде Кызылдың № 17 школаның ада-иелеринге «Брайльдың үжүглелин» тодарадып көөр талазы-биле чурагайлыг арганы таныштырып, шенеп көрген. «Ангелина брайлер ридер» деп капсырылга карааның көөрү багай улуска тускайлап кылган номнарның бижиин анаа бижикче шилчидип, көөрү эки улус­ка очулдуруп берип турар. Бо арга өг-бүлезинде, чоок кижилериниң аразында карааның көөрү кызыгаарлыг кежигүннер бар болза, оларның-биле харылзажырынга эптиг арганы тургузуп, чиигедип болур дээрзин бадыткап турар.
Кызылдың 17 дугаар школазының 3 «б» клазының өөреникчизи Вадим Оленинниң авазы Татьяна Прыгушина капсырылганың дугайында мынчаар чугаалады: «Бо капсырылганы бодум хуумда эки деп санап турар мен. Чаңгыс башкыга ынча хөй өөреникчиниң кыдыраажын хынаары белен эвес ажыл, хөй үе негеттинер. Ооң ачызы-биле башкының ажылы дүргедей бээр. Улуг класстарга немей ажылдап кылып, бижик демдектерин база киирер болза деп бодаар мен».
Тифлопедагог башкы Сайлык Дондуп «Ангелина брайлер ридер» деп кап­сырылганы чогаадып каанынга өөрүп турар: «Кыдырааштар хынаарынче дыка хөй үени чарып турар мен. Оон аңгыда каракка база бичии хемчээлдиг чүүлдер көөрү база хоралыг болуп, карактың көөрүн баксырадып турар. Үем элээн камнап ап турар апарган мен. Брайльдың үжүктерин өөренип алырда тускай методика херек болур. Бот-өөредилге дузазы-биле шиңгээдири болдунмас. Программа чүгле тифлопедагогтарга, ада-иелерге эвес, шупту башкыларга херек. Чижээ, эге класс башкызының клазынга көөрү багай өөреникчи өөренип чедип кээр болза, ол башкы Брайльдың алфавидин өөренип турбайн, бо программа дузазы-биле ажылдап болур. Оон аңгыда педагогика институттарынга, келир үениң баш­кыларынга база херек апаар. Делегейде бир дугаар программа болуп турар».
Капсырылга чаа тыптып келген болгаш, чедер-четпес талаларын тодараткаш, чаарттылгаларны база киирерин планнап турар.
Дараазында Культура яамызының деткимчези-биле көөрү багай кижилерге тускайлаттынган ном саңынга, бүгү россияның көөрү багай улус ниитилелиниң регионалдыг салбырынга берген болза база дыка эки капсырылга деп санап турар.
Чыжыргана СААЯ.