«Шын» 12+

Ядыыларга берип болур

6 февраля 2022
48

ПЕКИН: ОЛИМПИЙ ОЮННАРЫНЫҢ АЖЫДЫЫШКЫНЫ

Кыдаттың төвү Пекинде кышкы Олимпий оюннарының ажыдыышкыны февраль 4-те Куш уязы аттыг национал стадионга болган. Олимпий оюннарынга дорт политиктиг хамаарылга чок бо хүндүткелдиг ёзулалды “Оскар” шаңналдың үш дакпыр эдилекчизи, делегейге ат-сураа эки билдингир кыдат кинорежиссер Чжан Имоу башкарып эрттирер. Олимпий оюннарының ажыдыышкын ёзулалын эрттирери Чжан Имоуга чаа чүүл эвес. 2008 чылда Кыдатка эрткен чайгы Олимпий оюннарының байырлыг ажыдыышкынын бо кинорежиссер белеткеп, ол ёзулалды бедик деңнелге башкарып эрттиргени хамыкты кайгаткан.

Тывызыксыг чараш, янзы-бүрү чүзүн өңнерлиг, тааланчыг хөгжүмнүг олимпийжи шоу-көргүзүгнүң киржикчилери хореографияның нарын аргалары-биле Кыдаттың төөгүзүн болгаш агаар-бойдузун, хөй национал кыдат чоннуң уран чүүлүн Олимпий оюннарының киржикчилеринге болгаш массалыг электроннуг чепсектер дамчыштыр бүгү делегейге таныштырар.

Олимпийжи шоу-көргүзүгге 3 муң ажыг актёрлар киржир. 2008 чылда Кыдатка эрткен чайгы Олимпий оюннарының байырлыг ажыдыышкынынга 15 актёрну киириштирген турган. Коронавирус аарыгның хамчыы дээш шоу-көргүзүгнүң киржикчилериниң санын бо удаа­да 5 катап кызырган.

Пекинде кышкы Олимпий оюннарының чалбыыш одун өске Олимпий оюннарының одундан бир янзы онзагай ылгалдыг кыпсырын чарлап, ооң чажыдын ам дээрезинде ажытпаан, ындыг кайгамчыктыг чүүл Олимпий оюннарының төөгүзүнге турбаан деп ёзулалдың организаторлары дыңнаткан.

Пекинде Олимпий оюнна­рының байырлыг ажыдыышкын ёзулалының кол темалары: бүгү делегейге тайбың, Олимпий оюн­нарының чаңчылдарын шынчы сагыыры, келир үеже кады эп-найыралдыг кирери.

Олимпиаданың баштайгы маргылдаалары февраль 5-те эгелээр. 16 хүн дургузунда үр­гүл­чүлээр маргылдааларга спорт­­чулар спорттуң 15 хевирин­ге шаңнал медальдарның 109 комплектизи дээш демисежир.

Допингиге удур бүгү делегей агентствозунуң (WADA) санкцияларының уржуунда российжи спортчулар Россияның тугу-биле эвес, а Россияның олимпийжи комитединиң мурнундан Пекинде кышкы Олимпий оюннарынга киржир.

Пекинге Олимпий оюнна­рының байырлыг хаашкын ёзулалы февраль 20-де болур. 2026 чылда Италияга эртер кышкы Олимпий оюннарының организаторлары эргени чедип алган Милан биле Кортина-д’Ампеццо хоорайларның мэрлеринге олимпийжи тукту ынчан дамчыдып бээр.

📢Удур туруушкун дүшкүүрээн

Хамаарышпас күрүне Украи­наның иштики политиктиг байдалынче холгаарлаанынга, олче халдаарынга белеткенип турарынга Россияның үстүкү шериг-политиктиг удуртулгазын Американың Каттышкан Штаттарының болгаш НАТО күрүнелериниң баштыңнары буруудадып, Чөөн Европа чурттарынга, эң ылаңгыя Украинага боттарының шериг туружун улам быжыглап кирипкен.

Россияның чепсектиг күште­ри Украинаже халдаар дээн шуугаазынны российжи удуртулга хоозун чулчуруушкун деп буруу шаап, НАТО чурттарының стратегтиг чепсектиг күштери Россияның девискээринче чоокшулаар чоруун болдурбас дээш, Чөөн Европага шериг удур туруушкунну чавырылдырарының чогумчалыг аргаларын Соңгу-Атлант дугуржулгазының киржикчилери күрүнелеринге Россия саналдап турар. Ынчалза-даа НАТО күрүнелериниң талазындан чөптүг базымнар чок бооп артпышаан. Ынчангаш Россия бодунуң барыын талакы кызыгаарын быжыглаар ужурга таваржы берген.

Кремль-биле быжыг харылзаалыг “российжи олигархтарга” болгаш компанияларга удур саң-хөө болгаш экономиктиг кызыгаарлаашкыннарны ап чорударын Великобританияның даштыкы херектер сайыды Лиз Трасс саналдаан. Ооң бодалы-биле алырга, бир эвес ындыг хемчеглерни ап чорудар болза, “российжи олигархтар” даштыкы чурттарга акша-хөреңгизин шыгжап байыыр, оларның компания­ары ажыл-херээн чогумчалыг чорудар, уруг-дарыы Европа чурттарынга өөренир болгаш чурттаар арга чок апаар.

Россия-биле сырый ажыл­дап турар барыын чурттар­ның компанияларының удур­тук­чу­ларының аразынга Вели­кобританияның даштыкы херектер сайыды Лиз Трасстың ол саналы дүвүрээзинни доюлдурган, олар бо саналга таарзынмаан хөөнүн илереткеннер.

📢Ядыыларга берип болур

Россия Федерациязының “Аъш-чем продуктуларының шына­рының болгаш айыыл чогунуң дугайында” хоойлузунга өскерилгелерни киирер дуга­йында чугаа Күрүне Думазында чоруп турар.

Документилерин шын эвес тургускан, чемге ажыглаар үези эрткен-даа болза, шынары баксыраваан аъш-чем аймаан чок кылбайн, оларны кырганнар бажыңнары, чурттаар чер чок хамаатыларның хоргадал черлери дээн ышкаш социал албан черлеринге чемге ажыглаар, чединмес чуртталгалыг кижилерге үлеп болурунуң дугайында саналды РЛДП-ниң мурнундан депутат, Күрүне Думазының күш-ажыл, социал политика болгаш хоочуннар херектериниң талазы-биле комитединиң даргазы Ярослав Нилов саналдап үндүрген. Ооң бодалы-биле алырга, российжи чоннуң орулгалары эвээжээн, аъш-чем өртээ улгадып турар берге үеде социал албан черлеринге болгаш чединмес чуртталгалыг кижилерге ол шору дуза болур.

Ярослав Ниловтуң бо сана­лы­ның дугайында билип алган хамаатылар ол продуктуларны чүгле социал камгалал черлеринде кижилерге эвес, Күрүне Думазының депутаттарынга чүге үлеп болбазыл деп чугаалажып турарлар.

📢Ыттарга –1,6 миллион

Красноярск – черликсирээн тояанчы ыттар хөй хоо­райларның бирээзи. Тояанчы ыттарны кудумчулардан тудар, оларны чазаар, азыраар болгаш хостуг салып чорудуптар талазы-биле ажылды ында каш чыл дургузунда багай эвес чорудуп келген. Ынчалза-даа ыттарның саны эвээжээр туржук, улам көвүдээн. Оларның санын шиитпирлии-биле кызырар арга Красноярск хоорайның мэриязында чок – Россияның хоойлужулгазында чөпшээревээн.

“Кижилерже чылдагаан чок халдаар” диагностуг ыттарның саны Красноярскиниң ыттар азыраар черлеринде 423 чеде берген. Хоойлу ёзугаар оларны бүгү назынында азыраар. Эки азыралга ыттарның назы-хары 15-16 хар чеде бээр.

Хоргадал черлеринде ыттарны азыраарынга, ажаар-тежээринге, эмнээринге Крас­ноярскиниң бюджединден 1 миллион 649 муң рубльди ай санында үндүрүп келген. Хоорайда ыттарның көвүдеп турары-биле холбаштыр оларга чарыгдалдар улам көвүдээринге мэрияның саң-хөө ажылдакчылары дыка муңгарап турар.

Россияның медээлер агентилелдериниң ажык медээлеринден.

Ш. СУВАН белеткээн.

ШЫН Редакция