«Шын» 12+

КАДЫК КИЖИ – КАМНАНЫР, ААРЫГ КИЖИ – ЭМНЕНИР

3 декабря 2021
48

Декабрь 2-де ТР-ниң Кадык камгалал яамызынга парлалга конференциязы болуп эрткен. Аңаа яамының оралакчы сайыды Долаана Куулар болгаш адыр аайы-биле эмчи организацияларындан харыысалгалыг эмчилер киришкен. Чугааның кол утказы, сезон аайы-биле халдавырлыг вирус аарыгларынга болгаш чаа коронавируска удур баш бурунгаар чорудар хемчеглер дугайында чурттакчы чонга медээни чедирери болган. Ол ышкаш эмчи дузазының чонга таарымчалыын чедип алыры-биле алдынып турар хемчеглер дугайында база эмчилер дыңнаткан.

📢Уруглар эмнелгезинде байдал

Эрткен чылдарга көөрде, бо чылын уруглар поликлиникаларынче кээп турар улустуң саны көвүдээн. Ооң кол чылдагааны, сезоннуг халдавырлыг вирус аарыгларының өөскүп турары болуп турар. Ындыг-даа болза тургустунуп келген эпидбайдал карантин чарлаарынга амдыызында четпейн турар.

Уруглар эмнелгелеринде ажыл хемчээлиниң улгадырынга дараазында байдалдар чылдагаан болган:

1. республиканың алды уруглар эмнелгезинде болгаш Кызылдың төп кожуун эмнелгезинде капиталдыг септелгелер чоруп турары-биле кожууннардан хөй бичии уруглар кээп турар. Оларны Кызылдың уруглар эмнелгезинде эмнеп турар;

2. халдавырлыг аарыглар эмнелгезин ковид-госпиталь кылдыр эде кылганының чылдагааны-биле халдавырлыг вирус аарыгларындан аараан 3 хардан өрү чаштарны база ниити уруглар эмнелгезинде хүлээп турар;

3. ОРВИ-ден аарып турар бичии уруг­ларның саны көвүдеп турар.

Кызылда ниитизи-биле 46 уругларның эмчи участогу бар. Ам-даа беш уруглар эмчизи чедишпейн турар. Амдыызында 31 участокта уругларны хүлээп турар. Бо хүннерде алды эмчи боттарының болгаш уругларының кадыының байдалы-биле түр када ажылдаар аргазы чок.

📢Алдынып турар хемчеглер дугайында

Дүрген дуза чедирер төпте педиатрия талазы-биле ажылдаар бригадаларның санын дөрт машина чедир улгаттырган. Ниитизи-биле ук төпте 10 бригада ажылдап турган болза, ам 14 четкен. Бир хүнде эмчи бригадазының үнүүшкүнү 6 чедир көвүдээн. Ындыг үнүүшкүннерни 22:00 шакка чедир чорудуп турар. А поликлиникаже келдирилге 20.00 шакка чедер.

Эмчини келдирери-биле чаңгыс аай хөй каналдыг 6-14-24 база 8900-160-0015 деп телефон дугаарларынче долгап болур. Харыы берип шыдаваан азы хүлээп алдынмаан телефон дугаарынче удур долгаптар аргазын кылыры-биле хемчеглер алдынып турар.

Пульмонология салбырында чыдар оруннарның санын 30-ден 70 чедир немээн.

📢Эмчиниң сүмезин шыңгыы сагыыр

Уругларның эъдиниң изии батпайн туруп бээрге, ада-иелер катап-катап эмчилерже долгап турар. Аңаа хамаарыштыр эмчилер дараазында чүүлдү билип алырын сүмелеп турар.

Бо сезоннуг ОРВИ аарыындан аараан уругларның эъдиниң изии 39 градус чедип болур болгаш 3-4 хонук уламчылалдыг-даа болур. Бо таварылгада ПЦР анализи эки-даа болза, дөмей-ле уругнуң эъди каш хонук изиир. Мындыг байдалда эмчи­ниң сүмелээни ёзугаар эмненмишаан, бажыңдан уругну үндүрбес болза эки. Чүге дээрге эмнелгелерде хөй аарыг улус чыылган турар үеде, өске халдавыр­лыг аарыглар уругже халдай берип болур. Бир эвес анализ харыызы-биле өкпеде дегдириишкин чок болза, эмчиниң сүмезин хажытпайн, бажыңга эмненгени дээре.

📢Стационарлыг эмнээшкин алырының хуусаазы

Бир эвес аарыг уругнуң байдалы беш хонганда экижий бээр болза, стационарлыг эмнээшкинден үндүр бижээш, өске халдавырлыг аарыглардан катап аарый бербези-биле амбулаторлуг эмнээшкинче шилчидер. Бир эвес уруг катап база аарый бээр таварылгада – эмчиге катап база чыттыргаш, эмнээр.

Эмчилерниң эскерип турары-биле, Covid-19-тан аарып турар уругларның 80 хуузу коронавируска удур тарытпаан ада-иезинден аарыг халдаан болуп турар.

Амгы үеде стационарда 25 уруг ковидке удур эмнээшкинни ап турар: ортумак берге байдалда – 24, реанимацияда – чаа төрүттүнген чаш уруг чыдар. Бо хүнге чедир Covid-19-тан 17 харлыг болгаш бир эмиг уруг — ийи уруг чок болган.

📢Соvid-19 болгаш иштиг херээженнер

Пандемияның эгезинден тура Covid-19-тан 2300 иштиг херээженнер аараан. 2021 чылдың эгезинден тура 1200 кижи аараан. Оларның аразындан 70 кижи берге байдалга аарып эрттирген. Бо чылдың январь 1-ден тура ковидтен 6 иштиг херээжен чок болган. Бо чок болган аарыг улустуң чаңгызы-даа тарылга эртпээн болган. Ийизи вакцинациядан шуут ойталаанын саазын кырынга бижээн.

Коронавирустан аарып турган иштиг херээжен чоннуң 30-40 хуузу электен божаанының түңнелинде, эмчилер хуусаа бетинде төрүттүнген чаштарның амы-тынын камгалап алыры-биле улуг күжениишкинниг ажылдап турар. Кили четпес төрүттүнген чаштарга эмчиге элээн үр үеде келдередилге болгаш эмчи хайгааралы негеттинер.

📢Covid-19-ка удур тарылга дугайында

Ава болурун планнап алган болза, дораан тарыдып алырын херээжен чонга эмчилер сүмелеп турар. Бир эвес ооң мурнунда тарыдып турганындан бээр алды ай эрте берген, катап тарыдар үези келген иштиг херээженнер 22 дугаар неделязындан эгелээш, уруг төрүттүнүп келгенде, эмзирер үезинге чедир тарыдып болур. Амгы үеде 1700 тарыдар ужурлуг херээженнерниң 600-зү тарыдып алган.

Парлалга конференциязынга оралакчы сайыт Долаана Куулар бо бүгүнү тайылбырлаан соонда, “Биске кижи бүрүзүнүң амы-тынын камгалап алыры чугула, ылаңгыя аваларның. Өг-бүлеге чаштарның ава чок өзери дээрге, дыка улуг халап-тыр” – деп, ол чугаалаан.

К. МОНГУШ белеткээн.

#Тываныңкадыккамгалаляамызы #Коронавирус #Парлалгаконференциязы #Тыва #Тува #Шынсолун #Тывадыл #Тывамедээ #Tuva #Shyntuva

ШЫН Редакция