Медиахолдингиниң журналистери “Арыг суг” программаның боттанылгазы канчаар чоруп турарын хынап чораан. Хову-Аксы суурнуң чурттакчыларынга арыг сугга хереглел эң чидиг айтырыг болуп турар. 2020 чылдың эгезинде арыг, шынарлыг ижер суг алыр черниң тудуу эгелээн болгаш ону бо күзүн одалга сезонунуң бетинде доозар деп турар. Амгы үе-чадада сугнуң шынарын хынаар кудукту каккан. Төпчүткен суг хандырылгазы системазының талазы-биле улуг хемчээлдиг программаның ачызында Хову-Аксы суурнуң чурттакчылары арыг ижер суг-биле хандыртынар.
Кудукту Таёжный деп чаа районда өрүмнээн, ында социал ужур-уткалыг бажыңнарны туткан дээрзин Чеди-Хөл кожууннуң даргазының амыдырал-хандырылга айтырыгларының талазы-биле оралакчызы Сайдаш Майдан-оол дыңнаткан. «Мооң мурнунда 20 ажыг өрегелиг Таежный районга сугну суг сөөртүр машиналар-биле эккеп турган. А 2021 чылдың декабрьда «Бастион» деп чер өрүмнээр компания маңаа кудукту каккан. Амгы үеде ижер сугнуң шынарын хынаар ажылдар чоруп турар. «Тываэнергосбыт» акционерлиг ниитилелден техниктиг негелделерни ап тура, шиитпирлээри берге чидиг айтырыгга таварышкан бис. Черге чөпшээрелди алыры эргежок чугула апарган, а черлер даңзызында ол черге ындыг чөпшээрел бээр эрге чок болган, чүге дизе ону “ногаан девискээр” кылдыр санаан. Мооң ужун ындыг чөпшээрелди ап шыдаваан бис. Ынчалзажок чиңгине план ёзугаар ап көөрге, ук чер чуртталга шөлү кылдыр санаттынар, а Тываның Бойдус курлавырларының ажыглалы болгаш Көдээ ажыл-агый яамылары ол девискээрни арга-арыглыг черлер деп санап турарлар. Амгы үе-чадада чаа чиңгине план белеткеттинген, ону Тываның Көдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызынга бадылап, ук девискээрни чуртталга шөлү кылдыр тодарадыр» деп, Сайдаш Майдан-оол чугаалап турар.
Төлевилелдиң төдү боттанылгазынга 170 сая рубль ажыг акша-хөреңгилерни федералдыг бюджеттен үндүрүп берген. Төлевилээшкин институду-биле ажылда карышкактарның бар болганы-биле тудугнуң чорудулгазын ара соксаткан. «Тудугну катап эгелээн соонда суг алыр черге сугнуң шынарын экижидер ханызындан сордурар насостарны салыр. Тускай шүүрлерни, турнуктурулганы эрткениниң соонда ийиги саваже суг кирер, ооң соонда котельнаяларны таварыштыр чурттакчы чонга чедер. Амгы чадада суг турнуктурулга эртпейн, дораан-на суурже чоруп турар, “хирлиг сугнуң” ажыглалы таарымча чок байдалдарга чедирип турар» деп, “Суг дамчыдар-Канализация четкилери" КХН-ниң чиңгине директору Игорь Енушкевич чугаалап турар.
А. ХЕРТЕК белеткээн.
Б. ООРЖАКТЫҢ тырттырган чуруктары.